Thất nghiệp do Covid-19, người lao động cần làm gì để hưởng quyền lợi bảo hiểm?
Dịch bệnh Covid-19 bùng phát khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, tỷ lệ người lao động bị mất việc làm gia tăng. Chính sách bảo hiểm thất nghiệp giúp người lao động đảm bảo một phần đời sống của bản thân và gia đình khi chưa tìm được việc làm thay thế.
Thống kê ban đầu của Trung tâm dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết, chỉ tính riêng 2 tháng đầu năm 2020, Trung tâm dịch vụ việc làm Hà Nội đã tiếp nhận gần 7.000 trường hợp đến làm thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp, tăng 5,35% so với cùng kỳ năm 2019. 15 điểm sàn giao dịch của trung tâm dịch vụ việc làm Hà Nội cũng ghi nhận tình trạng cung - cầu trong tuyển dụng lao động xuống đến mức rất thấp.
Theo bà Vũ Thị Thanh Liễu, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, do tác động của dịch bệnh Covid-19, nhiều doanh nghiệp bị thu hẹp các hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhất là trong các ngành dệt may và da giày, dịch vụ du lịch và bán lẻ… dẫn đến việc làm của một bộ phận người lao động bị cắt giảm việc làm.
Theo quy định của luật Việc làm có hiệu lực từ năm 2015, trong thời gian chưa tìm được việc làm mới, người lao động thất nghiệp sẽ được hưởng các chế độ sau:
Trợ cấp thất nghiệp hằng tháng khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định với mức hưởng trợ cấp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc (có khống chế mức hưởng tối đa), thời gian hưởng phụ thuộc vào thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp, nhưng tối đa không quá 12 tháng.
Bên cạnh đó, người lao động còn được hỗ trợ học nghề khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định với mức hỗ trợ tối đa 1 triệu đồng/người/tháng. Mức hỗ trợ cụ thể được tính theo tháng, thời gian học thực tế của từng nghề hoặc từng khóa học nhưng không quá 6 tháng.
Trong trường hợp, đơn vị sử dụng lao động do dịch bệnh Covid-19 mà buộc phải thay đổi cơ cấu hoặc công nghệ sản xuất, kinh doanh thì được hỗ trợ kinh phí đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định với mức hỗ trợ tối đa 1 triệu đồng/người/tháng. Mức hỗ trợ cụ thể được tính theo tháng, thời gian học thực tế của từng nghề hoặc từng khóa học nhưng không quá 6 tháng.
Để nhận được tiền trợ cấp thất nghiệp, người lao động, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, người lao động cần thực hiện theo trình tự sau:
1. Chuẩn bị hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp
Căn cứ điều 16 Nghị định số 28 ngày 12/3/2015 của Chính phủ, hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp gồm: Đơn đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp (theo mẫu ); Bản chính hoặc bản sao có chứng thực của một trong các giấy tờ: Hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đã hết hạn hoặc đã hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động; Quyết định thôi việc; Thông báo hoặc thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc; Sổ bảo hiểm xã hội.
Trong vòng 3 tháng, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm nơi muốn nhận trợ cấp.
2. Xác nhận giải quyết hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp
Trong vòng 15 ngày kể từ ngày nộp hồ sơ, người lao động chưa tìm được việc làm thì đến trung tâm dịch vụ việc làm thực hiện xác nhận giải quyết hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Trong vòng 20 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ, trung tâm dịch vụ việc làm ra quyết định duyệt chi trả trợ cấp thất nghiệp kèm theo sổ bảo hiểm xã hội có xác nhận trả cho người lao động.
3. Nhận tiền trợ cấp thất nghiệp
Trường hợp được nhận trợ cấp thất nghiệp, theo khoản 2, điều 18 Nghị định 28/2015/NĐ-CP, trong vòng 5 ngày làm việc, kể từ ngày có quyết định chi trả trợ cấp thất nghiệp, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ chi trả tiền trợ cấp tháng đầu cho người lao động kèm theo thẻ BHYT.
Hàng tháng, cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả trợ cấp thất nghiệp trong vòng 12 ngày tính từ ngày hưởng trợ cấp thất nghiệp tháng đó nếu không nhận được quyết định tạm dừng, chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp của người lao động.
Sau khi nhận trợ cấp thất nghiệp tháng đầu, những tháng sau đó, người lao động phải đến trung tâm dịch vụ việc làm thông báo về việc tìm việc làm theo đúng lịch hẹn kèm theo Quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp.