Thất thoát hơn 100 tỷ đồng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu

Các bị cáo trong vụ án “Đưa, nhận hối lộ và vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”

Trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Lộc An, cựu Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) bị cáo buộc đã phạm tội “Nhận hối lộ”, quy định tại khoản 4, Điều 354, Bộ luật Hình sự 2015, với khung hình phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Cùng với đó, các bị cáo Trần Trác Việt Đức, Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại, Tư vấn, Đầu tư, Xây dựng Bách Khoa Việt (Công ty Bách Khoa Việt) và Đỗ Thị Tuyết Nga, Kế toán trưởng công ty này cùng bị cáo buộc tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”, quy định tại khoản 3, Điều 219, Bộ luật Hình sự 2015.

Ngoài ra, còn có bị cáo Nguyễn Tuấn Quỳnh, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Long Hưng (Công ty Long Hưng) bị cáo buộc tội “Đưa hối lộ”, quy định tại khoản 4, Điều 364, Bộ luật Hình sự 2015.

Liên quan tới vụ án này, bà Trần Thị Loan Phương, Chủ tịch HĐQT Công ty Bách Khoa Việt, đã có hành vi chi 9,2 tỷ đồng để hối lộ Nguyễn Lộc An, đồng thời chỉ đạo hợp thức các thủ tục để đủ điều kiện được cấp giấy phép thương nhân phân phối xăng dầu. Năm 2018, bà Phương đã giao cho Trần Trác Việt Đức (là em trai) toàn quyền quản lý, điều hành công ty. Bà Phương không chỉ đạo Đức sử dụng sai mục đích Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (Quỹ BOG). Đến tháng 9/2023, nhận thức được sai phạm của mình, bà Phương đã chủ động làm đơn tố giác hành vi của Nguyễn Lộc An và tích cực phối hợp điều tra, làm rõ vụ án, do đó không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

“Tạo điều kiện” cấp giấy phép trái quy định

Theo hồ sơ vụ án, cuối năm 2012, bà Trần Thị Loan Phương quen Nguyễn Lộc An, thời điểm này An là Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, phụ trách mảng xăng dầu, khí đốt.

Đầu năm 2013, sau khi được nhờ giúp đỡ việc tham gia kinh doanh xăng dầu, An đã hướng dẫn bà Phương thuê cây xăng có sẵn để kinh doanh nhỏ lẻ, sau đó mới xin cấp giấy phép.

Theo hướng dẫn của Nguyễn Lộc An, năm 2015, Công ty Bách Khoa Việt có văn bản đề nghị Bộ Công thương cấp giấy phép thương nhân phân phối xăng dầu; đồng thời sau đó An cũng được giao làm Trưởng đoàn kiểm tra các điều kiện của doanh nghiệp.

Sau khi đưa 200 triệu đồng cho An, tháng 2/2015, doanh nghiệp này được cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu.

Không dừng lại ở đó, chỉ 6 tháng sau, bà Phương tiếp tục nhờ giúp Công ty Bách Khoa Việt được làm thương nhân đầu mối kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu và được An đồng ý, kèm gợi ý “hỗ trợ” An 9 tỷ đồng.

Sau khi doanh nghiệp này gửi hồ sơ tới Bộ Công thương, Nguyễn Lộc An biết rõ có nhiều điều kiện không đáp ứng như: kho xăng dầu, cầu cảng chuyên dụng, phương tiện vận tải, hệ thống đại lý, bán lẻ… song đã hướng dẫn hợp thức các điều kiện này; đồng thời giao cấp dưới hỗ trợ, hoàn thiện thủ tục.

Được giao làm Trưởng đoàn kiểm tra, thẩm định hồ sơ của Công ty Bách Khoa Việt, Nguyễn Lộc An chỉ đạo các thành viên khác chỉ kiểm tra qua loa, sau đó xác nhận “Công ty đủ điều kiện theo quy định”.

Từ đó, Nguyễn Lộc An đã ký tờ trình đề nghị và được Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải ký cấp giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu cho Công ty Bách Khoa Việt.

Chiếm dụng hơn 100 tỷ đồng Quỹ BOG, không có khả năng hoàn trả

Sau khi được cấp phép, Công ty Bách Khoa Việt mở tài khoản tiền gửi Quỹ BOG để hạch toán, theo dõi tiền quỹ này theo quy định.

Tuy nhiên, quá trình hoạt động, doanh nghiệp này không thông báo tên, địa chỉ liên lạc của ngân hàng nơi mở tài khoản tiền gửi Quỹ BOG cho các cơ quan quản lý, mà chỉ gửi Báo cáo tình hình trích lập, quản lý và sử dụng quỹ này, được lập theo tháng, từ tháng 7/2016 đến tháng 1/2021.

Kết thúc năm tài chính, Công ty Bách Khoa Việt cũng không tổng hợp báo cáo, bảng tính toán chi tiết số lãi tiền gửi, lãi vay và số dư Quỹ BOG gửi liên bộ Tài chính - Công thương để kiểm tra, giám sát theo quy định.

Cơ quan điều tra xác định, kể từ ngày được cấp giấy phép đến khi bị thu hồi (ngày 12/3/2021), Công ty Bách Khoa Việt đã xuất bán lượng xăng dầu với số tiền phải trích lập hơn 188 tỷ đồng, song mới chỉ nộp gần 156 tỷ đồng vào tài khoản.

Trong khi đó, công ty này chỉ được chi sử dụng hơn 81 tỷ đồng, nhưng với vai trò là Giám đốc, Trần Trác Việt Đức đã chỉ đạo Kế toán trưởng Đỗ Thị Tuyết Nga chi sử dụng sai mục đích Quỹ BOG hơn 107 tỷ đồng.

Đến nay, doanh nghiệp này mới chỉ nộp được gần 1,7 tỷ đồng, không còn khả năng nộp lại gần 106 tỷ đồng, dẫn đến thất thoát ngân sách nhà nước số tiền này.

Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Lộc An thừa nhận hành vi nhận hối lộ của mình, đồng thời cho biết sẽ cố gắng vận động gia đình khắc phục hậu quả vụ án.

Trong khi đó, bị cáo Trần Trác Việt Đức cũng thừa nhận toàn bộ hành vi như cáo trạng đã quy kết và cho biết, đến nay Công ty Bách Khoa Việt không còn tài sản để khắc phục số tiền đã chiếm dụng của Quỹ BOG.

Huệ Nguyễn