Thay đổi nhận thức, hành vi trong chống khai thác IUU

UBND tỉnh vừa phối hợp với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 tổ chức tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân trên vùng biển Phú Yên. Nhân chuyến công tác này, phóng viên Báo Phú Yên có cuộc phỏng vấn thượng tá Phạm Nguyễn Phú, Phó Hải đoàn trưởng Quân sự, Hải đoàn 21, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 xung quanh công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Thượng tá Phạm Nguyễn Phú

* Thời gian qua, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 thường xuyên phối hợp với các địa phương ven biển tổ chức tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân trên biển. Những kết quả đạt được trong công tác này như thế nào, thưa thượng tá?

- Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam về triển khai kế hoạch hành động chống khai thác IUU và chuẩn bị làm việc với đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) lần thứ 4, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 đã ban hành nghị quyết chuyên đề để triển khai nhiệm vụ này. Từ tháng 4/2023, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 đã phối hợp với 6 tỉnh ven biển từ Quảng Trị đến Bình Định tổ chức tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân trên biển đạt được nhiều kết quả. Bên cạnh đó, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 còn phối hợp với các tỉnh xây dựng quy chế phối hợp, triển khai kế hoạch quản lý tàu cá và ngư dân khai thác thủy hải sản trên biển…

Bên cạnh đó, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 thường xuyên giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển về các hành vi vi phạm IUU để tổ chức tuyên truyền mọi lúc, mọi nơi cho bà con ngư dân hiểu và chấp hành. Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 còn triển khai nhiều giải pháp chống khai thác IUU ở các vùng biển giáp ranh với Việt Nam, mang lại hiệu quả rất cao. Nhờ đó đến nay, đa số ngư dân chấp hành nghiêm các quy định về khai thác IUU, đặc biệt ngư dân đã nâng cao nhận thức về chống khai thác IUU.

Để nắm chắc tình hình khai thác trên biển của ngư dân, công tác phối hợp giữa các lực lượng thực thi pháp luật trên biển với chính quyền địa phương các tỉnh và ngư dân ven biển là rất quan trọng. Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 đã sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm cho từng chuyến tuần tra trên biển, rút ra những bài học cho những chuyến công tác tiếp theo. Không chỉ cảnh sát biển mà chính quyền địa phương và các hội, đoàn thể cũng cần vào cuộc quyết liệt hơn nữa để đồng hành cùng ngư dân khắc phục những tồn tại trong khai thác IUU, sớm gỡ cảnh báo thẻ vàng của EC.

* Xin thượng tá cho biết, chuyến phối hợp với UBND tỉnh Phú Yên tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân trên biển vừa qua đạt được những kết quả gì?

- Chuyến phối hợp cùng UBND tỉnh Phú Yên tổ chức tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân thực thi pháp luật về thủy sản trên biển trong tháng 8/2023 vừa qua cho thấy Phú Yên rất quyết liệt trong công tác chống khai thác IUU. Các thành phần trong đoàn công tác của tỉnh rất đầy đủ, từ Đoàn ĐBQH đến HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh, các sở, ngành, địa phương ven biển đến các ban xây dựng Đảng của Tỉnh ủy cũng cử thành viên tham gia. Điều này cho thấy, Phú Yên đã huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc để chống khai thác IUU. Đại diện Chi cục Thủy sản và Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh phối hợp rất tốt với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 trong công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá trong suốt chuyến đi.

Chuyến tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân trên biển lần này mang lại nhiều kết quả thiết thực. Ngoài chủ động nắm bắt tình hình hoạt động khai thác hải sản trên biển của ngư dân Phú Yên, chuyến đi đã góp phần tuyên truyền, phổ biến cho các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác hải sản, các chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân biết, hiểu và thực thi các quy định của pháp luật về chống khai thác IUU. Ý nghĩa hơn nữa là lãnh đạo tỉnh đã gặp gỡ, thăm hỏi, động viên, chia sẻ khó khăn cùng một số ngư dân đang khai thác trên biển. Đây là động lực để ngư dân vượt qua khó khăn, kiên trì bám biển khai thác hải sản, tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển kiểm tra các thủ tục, giấy tờ liên quan đối với tàu cá Phú Yên đang hoạt động trên biển. Ảnh: ANH NGỌC

* Thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục triển khai những giải pháp nào để chống khai thác IUU đạt hiệu quả cao, thưa thượng tá?

- Theo tôi, sau chuyến phối hợp tuần tra này, Phú Yên cần tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp sâu rộng hơn nữa trong công tác chống khai thác IUU. Tỉnh cần tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngư dân về chống khai thác IUU, không chỉ tuyên truyền tại cảng, tại bờ mà thường xuyên tổ chức nhiều chuyến gặp gỡ ngư dân trên biển để nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng và chia sẻ những khó khăn cùng bà con ngư dân; qua đó công tác tuyên truyền sẽ đạt được nhiều kết quả.

Tỉnh cũng cần tạo điều kiện thuận lợi, tạo sinh kế mới để bà con ngư dân phát triển kinh tế dựa vào biển. Qua chuyến tuần tra này, mọi người cũng thấy, tàu cá của ngư dân nhỏ, sóng biển thì lớn nên việc khai thác trên biển của ngư dân gặp nhiều khó khăn, vất vả và nhiều rủi ro. Trong khi đó, một số ngành nghề hạn chế, chưa được cấp phép lại như giã cào (lưới kéo), tỉnh cũng nên có giải pháp chuyển đổi ngành nghề cho phù hợp với điều kiện hiện nay của ngư dân. Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho ngư dân trong việc chấp hành pháp luật, chống khai thác IUU cũng rất quan trọng, như chấp hành đăng ký, đăng kiểm tàu cá, ghi chép đầy đủ nhật ký khai thác…

* Xin cảm ơn thượng tá!

ANH NGỌC (thực hiện)