The Atlantic: Mỹ 'âm thầm' cắt giảm bán vũ khí cho Tây Âu
Theo tạp chí The Atlantic, chính quyền Mỹ gần đây đã 'âm thầm' tạm dừng một số thương vụ bán vũ khí cho các đồng minh châu Âu, trong đó có hệ thống phòng không Patriot.
Hệ thống phòng không Patriot của Mỹ trong một cuộc tập trận. Ảnh; Quân đội Mỹ
Động thái này được cho là xuất phát từ chủ trương tích trữ vũ khí trong nước, phù hợp với khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết” mà giới lãnh đạo Washington nhấn mạnh trong những năm gần đây.
Các quan chức Mỹ giấu tên cho biết hiện chưa rõ thời gian tạm dừng sẽ kéo dài bao lâu, cũng như danh sách cụ thể những loại vũ khí bị hạn chế. Tuy nhiên, dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự thay đổi chính sách này là quyết định không tiếp tục bán hệ thống phòng không Patriot trị giá hàng tỷ USD cho Đan Mạch. Trước đó, các nhà đàm phán Mỹ và Pháp đã nhiều lần vận động Copenhagen ký thỏa thuận mua sắm.
Nguồn tin trong Lầu Năm Góc tiết lộ rằng một số loại vũ khí đang rơi vào tình trạng khan hiếm do phần lớn đã được chuyển sang Ukraine trong hai năm qua. Kể từ khi xung đột tại Ukraine leo thang từ năm 2022, Washington đã viện trợ cho Kiev hơn 67 tỷ USD vũ khí và hỗ trợ quân sự, phần lớn trong số đó được thực hiện dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.
Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách Elbridge Colby cũng bày tỏ quan điểm hoài nghi về giá trị của nhiều thương vụ bán vũ khí ra nước ngoài. Trong một cuộc điện đàm hồi đầu tháng, ông cho rằng hệ thống Patriot cần được giữ lại để phục vụ nhu cầu phòng thủ trong nước, thay vì bán cho các quốc gia đồng minh khi nguồn cung đang hạn chế.
Báo The Atlantic cảnh báo rằng việc Mỹ cắt giảm bán vũ khí cho Tây Âu, nếu kéo dài, có thể gây ra rạn nứt mới trong quan hệ đồng minh. Một số chuyên gia cho rằng quyết định này có thể làm suy yếu khả năng phòng thủ của châu Âu trong bối cảnh căng thẳng với Nga chưa hạ nhiệt, đồng thời làm giảm ảnh hưởng chiến lược của Washington tại lục địa này.
Ở chiều ngược lại, Moskva vẫn phủ nhận những cáo buộc cho rằng Nga đang chuẩn bị tấn công châu Âu. Đầu tháng 9, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định: “Nga chưa bao giờ, hiện tại cũng không và sẽ không bao giờ có ý định tấn công bất kỳ ai”. Ông cáo buộc phương Tây đã thổi phồng nguy cơ từ Nga, đồng thời là bên kích động khiến xung đột ở Ukraine ngày càng leo thang. Theo nhà lãnh đạo Nga, Moskva chỉ hành động nhằm tự vệ trước các động thái quân sự của phương Tây.
Các nhà phân tích quốc tế nhận định việc Mỹ hạn chế bán vũ khí cho châu Âu có thể buộc Liên minh châu Âu (EU) phải tăng tốc phát triển công nghiệp quốc phòng nội khối. Trong những năm qua, EU đã nhiều lần thảo luận về việc tự chủ chiến lược, giảm phụ thuộc vào Washington trong lĩnh vực an ninh.
