Thêm hồi chuông cảnh báo về tai nạn đuối nước

Gia tăng bệnh nhân nhập viện do đuối nước

Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương, tại Việt Nam, đuối nước là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ em, khi mỗi ngày có tới 7 trẻ em dưới 15 tuổi tử vong do đuối nước. Phổ biến nhất là ở nhóm tuổi còn nhỏ từ 0 - 5 tuổi chưa tự ý thức được hành động và trẻ từ 9 - 15 tuổi đã có thể độc lập về mặt hành động, sở thích, ý muốn. Thế nhưng dù là ở nhóm tuổi nào, trẻ vẫn cần được sự giám sát của cha mẹ, cảnh báo từ những người xung quanh khi đi bơi, hoặc vui chơi gần các khu vực ao hồ, bể bơi, để tránh những tai nạn thương tâm có thể xảy ra.

Bệnh nhân đuối nước được điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương.

Đơn cử tại Bệnh viện Nhi Trung ương, vừa qua, chỉ trong 1 tuần đã tiếp nhận 3 trẻ đuối nước trong tình trạng nguy kịch, có trẻ đã không qua khỏi. Cụ thể, tại Khoa Điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, bé L.N (12 tuổi, quê ở Hà Nam) đã qua cơn nguy kịch sau hai ngày điều trị tích cực, tuy nhiên sức khỏe còn yếu, tâm lý hoảng loạn và tiếp tục được điều trị viêm phổi bội nhiễm. Qua khai thác bệnh sử, các bác sĩ cho biết, L.N đang giúp ông nội lùa vịt thì không may trượt chân ngã xuống ao, ngay lập tức ông nội đã hô hoán người dân xung quanh ra giúp.

Thời gian trẻ được vớt lên khỏi mặt nước là khoảng 2 phút kể từ khi tai nạn xảy ra, trẻ vẫn còn thở, chưa bị ngừng tim, trẻ được thực hiện sơ cứu tại chỗ và đưa đến Bệnh viện tuyến tỉnh cấp cứu. Ngay sau đó, bệnh nhi L.N được đặt ống nội khí quản và chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, sau khi thực hiện thăm khám và các bước cấp cứu ban đầu, trẻ được thở máy, dùng thuốc vận mạch, chống sốc; kết hợp điều trị viêm phổi... May mắn trẻ đã qua cơn nguy kịch.

Cũng nhập viện do đuối nước, bé Đ.H (2 tuổi, quê ở Vĩnh Phúc) ngã xuống bể cá cảnh. Khi phát hiện ra bé nằm ngửa, tím tái. Gia đình cũng sơ cứu sai lầm theo cách dân gian là dốc ngược chạy, sau đó mới hô hấp nhân tạo. Bé được cấp cứu tại bệnh viện huyện trong tình trạng ngừng tuần hoàn, suy hô hấp, sau đó được chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, bé được thở máy, điều trị suy tuần hoàn, kiểm soát thân nhiệt chủ động, sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm phổi một cách tích cực. Tuy nhiên, tình trạng bé không khả quan, tiên lượng rất xấu.

Còn bé M.Q (10 tuổi, quê ở Bắc Ninh) cũng bị đuối nước nhưng lại không được may mắn như thế. Do không được sơ cứu kịp thời và đúng cách, khi chuyển đến bệnh viện, bé đã ngừng tim quá lâu nên dù rất nỗ lực, các bác sĩ đã không thể cứu được. Trước đó, chiều xảy ra tai nạn, bé M.Q đi học về và đi bơi cùng các em nhỏ hơn, không may bé bị đuối nước. Khi có người đi tập thể dục phát hiện thì bé đã nổi trên mặt nước. Các bé đi cùng quá nhỏ nên rất hoảng sợ, không có khả năng báo động để được giúp đỡ.

Trường hợp này, trẻ cũng bị sơ cứu sai cách, khiến tình trạng càng thêm trầm trọng. Khi được đưa đến Bệnh viện tỉnh để cấp cứu thì các bác sĩ đã nỗ lực để cấp cứu cho tim bé M.Q đập trở lại. Tuy nhiên, do thiếu oxy não kéo dài, trẻ vẫn bất tỉnh và tiên lượng tử vong cao. Trẻ được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương ngay sau đó. Các bác sĩ Khoa Điều trị tích cực Nội khoa đã phối hợp tất cả biện pháp đặt nội khí quản, sử dụng thuốc vận mạch, điều trị suy tuần hoàn, nhưng rất tiếc tất cả đã quá muộn, trẻ đã tử vong.

Sai lầm cần tránh khi cứu trẻ đuối nước

Trước đó, chỉ trong ngày 3/9, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận 6 trẻ nhập viện do đuối nước ở độ tuổi từ 3-12. Các trẻ đều vào viện trong tình trạng suy hô hấp, tổn thương phổi nặng, thậm chí có trẻ đã tử vong. Với các ca đuối nước này, có một số gia đình khi đưa trẻ đi du lịch, đi bơi thì người lớn lơ là hoặc để các trẻ tự trông nhau, nên đã xảy ra các sự cố đáng tiếc trên.

Theo các chuyên gia y tế, đuối nước là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong do tai nạn thương tích ở trẻ em. Nếu được cấp cứu kịp thời trẻ có thể qua cơn nguy kịch nhưng cũng có thể dẫn tới biến chứng nặng nề. Chia sẻ về vấn đề này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Anh Tuấn - Trưởng Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, trẻ bị đuối nước có thể ngạt thở, dẫn đến tử vong nhanh chóng. Phần lớn trẻ bị đuối nước tử vong hoặc có các biến chứng nặng như: Suy hô hấp, viêm phổi, hoặc di chứng tổn thương não do thiếu oxy kéo dài là do không được cấp cứu, hoặc cấp cứu không đúng cách.

Theo các chuyên gia y tế, từ các ca đuối nước điển hình trên chính là hồi chuông cảnh báo đến các bậc phụ huynh hãy giám sát con cái trong các hoạt động bơi lội, vui chơi gần khu vực ao hồ, sông, suối. Đồng thời người lớn cũng cần trang bị kiến thức, kỹ năng về sơ cứu đuối nước để xử trí kịp thời và đúng cách khi gặp tình huống khẩn cấp, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Các bác sĩ cũng chỉ ra một thực tế rằng, hầu hết người dân vẫn chưa nắm được kỹ năng sơ cứu khi gặp trẻ đuối nước. Điển hình, đó là sau khi đưa trẻ lên bờ nhiều người có thói quen dốc ngược trẻ lên vai rồi chạy; hoặc đang ép tim, hà hơi thổi ngạt cho trẻ nhưng khi tim chưa có nhịp trở lại đã dừng để tiếp tục bế vác… Nhưng đây đều là những quan niệm sai lầm do 5 phút đầu là “thời gian vàng” để sơ cứu trẻ đuối nước. Việc sơ cứu không đúng sẽ gây thêm các tổn thương cho trẻ.

Hoặc sau khi sơ cứu tại hiện trường, người lớn khi thấy trẻ tỉnh lại thì đưa trẻ về nhà nghỉ ngơi, tuy nhiên điều này là không nên và vẫn cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để tiếp tục kiểm tra và theo dõi các biến chứng sau đuối nước. Các dấu hiệu có thể rất khó phát hiện như: Khó thở, đau ngực kèm theo ho, cơ thể mệt mỏi, thay đổi hành vi… đặc biệt ở nhóm trẻ nhỏ. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời các biến chứng có thể làm nặng thêm tình trạng sức khỏe của trẻ.

Bên cạnh đó, để hạn chế thấp nhất nguy cơ xảy ra đuối nước, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, gia đình và bản thân trẻ em về phòng, chống đuối nước trẻ em. Tăng cường tuyên truyền, vận động gia đình thường xuyên quan tâm, giám sát trẻ em, hướng dẫn cho các em những nguy cơ tiềm ẩn, những kĩ năng đảm bảo an toàn, xử lí các tình, huống khi bơi lội…/.

Minh Khuê