Thí điểm Khu thương mại tự do Đà Nẵng: Cần cơ chế giám sát đặc biệt

Sáng 7-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng.

Nêu ý kiến đối với chính sách thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng (Điều 13, dự thảo Nghị quyết), đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) cho rằng pháp luật Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với Khu thương mại tự do. Trong khi đó, đây là mô hình kinh tế đã khá phổ biến, được nhiều quốc gia áp dụng thí điểm.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận). Ảnh: PHẠM THẮNG

Bày tỏ đồng tình với chính sách này nhưng ông cũng cho rằng đây là mô hình đầu tiên chưa có tiền lệ ở nước ta nên trong quá trình triển khai thực hiện cần có cơ chế giám sát đặc biệt để vừa làm vừa kịp thời đánh giá, rút kinh nghiệm .

“Nhất là định lượng được các tác động của chính sách này nhằm đảm bảo tính khách quan và bao quát từ thực tiễn triển khai thực hiện” – đại biểu Thông nhấn mạnh.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) cho rằng Đà Nẵng nằm ở vị trí chiến lược quan trọng, giáp Biển Đông với đường bờ biển dài, nằm trên trục giao thông huyết mạch Bắc - Nam, cửa ngõ giao lưu với miền Trung – Tây Nguyên, là điểm cuối của hàng lang kinh tế Đông Tây đi qua các nước Myanmar - Lào - Thái Lan – Việt Nam. TP Đà Nẵng cũng là đô thị hạt nhân, là một trong những trung tâm kinh tế lớn của cả nước

Theo đại biểu Ngân, qua hơn bốn năm thực hiện Nghị quyết 119/2020, Đà Nẵng đã vươn mình mạnh mẽ với những thành tựu nổi bật trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là lĩnh vực du lịch, công nghệ thông tin, công nghệ cao. Tốc độ tăng trưởng kinh tế Đà Nẵng bình quân trong chín năm ( 2011-2019) đạt 7,9-8%.

Tuy nhiên, khi đại dịch COVID-19 xuất hiện thì tăng trưởng kinh tế của Đà Nẵng đã giảm dần. Dù vậy, Đà Nẵng vẫn có nhiều điểm sáng về du lịch, trở thành điểm đến du lịch của cả nước và thế giới, khách du lịch tăng gấp nhiều lần với những nơi đáng đến như Sun World, Bà Nà Hill… Đáng chú ý, năm 2023, đã có 372 đoàn khách quốc tế, nhà đầu tư đến tham quan, du lịch Đà Nẵng. Cùng đó là nhiều điểm sáng khác như giải thưởng về đô thị thông minh và chuyển đổi số.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM). Ảnh: PHẠM THẮNG

Ông Trần Hoàng Ngân cho rằng Đà Nẵng sẽ còn phát triển nhiều hơn nữa nếu có cơ chế, chính sách đặc thù.

Theo ông, trước mắt cần tập trung xây dựng cơ chế huy động nguồn lực xây dựng thí điểm Khu Thương mại tự do, Trung tâm Tài chính quốc tế, phát triển Đà Nẵng thành Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, Trung tâm công nghệ cao của cả nước…

“Với tinh thần đó, tôi đồng tình sớm thông qua nghị quyết sửa đổi bổ sung Nghị quyết 119” – đại biểu Ngân nhấn mạnh và nhìn nhận trong năm chính sách mới về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng, ông rất ủng hộ thành lập cơ chế thành lập Khu thương mại tự do.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng đây là một cơ chế rất thành công trên thế giới, đặc biệt ở những nước có ưu thế về cảng biển như Singapore có chín Khu thương mại tự do, Trung Quốc có 21 khu… Hơn 30 năm qua, Khu thương mại tự do phát triển rất hiệu quả, đóng góp cho sự phát triển của các nước đó.

Việt Nam có bờ biển dài, đẹp với 3260 km và hiện đã quy hoạch có hơn 34 cảng biển quốc tế và đây là điểm rất thuận lợi cho Đà Nẵng đi đầu trong thực hiện cơ chế thí điểm này.

“Tôi đề nghị có thêm một số cơ chế để Đà Nẵng triển khai thí điểm Khu Thương mại tự do, tạo tiền đề để nhân rộng ra các địa phương khác” – ông nói và mong có thể sớm nhân rộng chứ không cần phải chờ đợi. Bởi các địa phương có đặc điểm tương tự Đà Nẵng rất nhiều và có rất nhiều cảng kết nối được với Khu Thương mại tự do như cảng Hải Phòng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Cần Thơ, Trà Vinh, Khánh Hòa, Quảng Ngãi…

Tuy nhiên, đại biểu đoàn TP.HCM cũng cho rằng để Khu thương mại tự do phát triển, điều quan trọng nhất vẫn là hạ tầng, phải kết nối được hạ tầng bên trong và bên ngoài khu thương mại. Thứ hai là phải phân cấp trọn gói để Đà Nẵng có thể thực hiện được.

NHÓM PHÓNG VIÊN