Thị trường diễn biến thế nào sau kỳ nghỉ lễ 2/9?

Theo thống kê của Báo Đầu tư Chứng khoán, trong khoảng thời gian 10-11 năm gần nhất trước kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9, chỉ số VN-Index đã có 7 tuần tăng và 4 tuần giảm, trong khi HNX-Index có 8 tuần tăng và 3 tuần giảm.

Với VN-Index, tuần tăng mạnh nhất trước kỳ nghỉ là vào năm 2023, khi đó chỉ số +3,44%, trong khi giảm mạnh nhất là năm 2015 với mức giảm -1,5%.

Ngược lại, sau kỳ nghỉ, tuần ghi nhận tăng tốt nhất vào 2017 khi tăng gần 16% và 2018 là năm tệ nhất, khi chỉ số mất 2,1%.

Tuần sau kỳ nghỉ lễ gần nhất, với ngày giao dịch từ 04/9 đến 06/9/2024, chỉ số VN-Index có điều chỉnh, giảm gần 10 điểm từ 1.284 điểm xuống 1.274 điểm, tương đương -0,78%.

Còn trong tháng 9 những năm gần đây, có lẽ vẫn phải kể đến những năm Covid. Đáng kể nhất là tháng 9/2020 – năm đầu tiên đại dịch cúm này xuất hiện, VN-Index đã chạm ngưỡng trên 900 điểm và ghi nhận mức tăng hơn 38% so với mức đáy 655 điểm cuối quý I, khi dòng tiền bị “mắc kẹt” đổ vào thị trường giữa những tin tức về đại dịch lan rộng và nhiều người bị cách ly, các hoạt động xã hội thường nhật bị xáo trộn.

Tháng 9 gần nhất vào năm 2024, thị trường giao dịch khá ảm đạm, chỉ số VN-Index tăng nhẹ từ gần 1.284 điểm lên 1.288 điểm, tương đương +0,31%.

Khối lượng giao dịch bình quân đạt hơn 643 triệu cổ phiếu/phiên, giá trị giao dịch bình quân đạt hơn 15.918 tỷ đồng/phiên, giảm 0,95% về khối lượng và 3,39% về giá trị so với tháng trước đó và là tháng thứ ba liên tiếp dòng tiền suy yếu.

Nguyên nhân khiến thị trường giao dịch mờ nhạt khi chịu tác động tâm lý khá lớn từ đà bán ròng của khối ngoại chưa có dấu hiệu chậm lại, trong khi căng thẳng tỷ giá cũng khiến sự thận trọng gia tăng.

Cùng với đó, mặt bằng lãi suất VND dù có xu hướng giảm, nhưng vẫn khá chậm từ quý II 9,84%/năm xuống 8,68%/năm khiến dòng vốn đi vào chứng khoán chưa được cải thiện.

Trong tháng 9/2025, thông tin được thị trường chờ đợi nhất là cuộc họp thường niên của Fed, khi những dự báo, đặt cược của giới phân tích đã cho thấy Fed gần như chắc chắn sẽ cắt giảm lãi suất 0,25%, lần đầu tiên kể từ tháng 12/2024.

Nếu điều này diễn ra, áp lực tỷ giá trong nước nhiều khả năng sẽ nhanh chóng hạ nhiệt sau những tháng “căng thẳng” gần đây, góp phần tạo thêm không gian để Ngân hàng Nhà nước (NHNN) duy trì chính sách nới lỏng, lãi suất thấp, để hỗ trợ nền kinh tế và gián tiếp thúc đẩy thêm dòng tiền vào thị trường chứng khoán.

Mặt khác, việc lãi suất đồng USD thấp hơn cũng sẽ tác động tích cực đến sự trở lại mạnh mẽ hơn của dòng vốn ngoại, dẫn đến thanh khoản cải thiện và lôi kéo thêm dòng tiền trong nước vào thị trường.

Mặc dù vậy, sự kiện đáng chú ý và được mong chờ nhất lại là việc tổ chức đánh giá xếp hạng thị trường FTSE Russell sẽ công bố đánh giá việc nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi của Việt Nam.

Kỳ đánh giá gần nhất vào tháng 3/2025, FTSE Russell cho biết, Việt Nam đã đáp ứng được 7/9 tiêu chí và chỉ còn hai tiêu chí chưa đáp ứng được là “Chu kỳ thanh toán (DvP)” và “Thanh toán – chi phí liên quan đến giao dịch thất bại”.

Để đáp ứng các tiêu chí nâng hạng, cơ quan quản lý đã và đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ các nút thắt như Thông tư 68/2024/TT-BTC có hiệu lực từ 2/11/2024, là bước khởi đầu gỡ bỏ yêu cầu “nộp tiền trước khi giao dịch” (non-prefunding).

Cùng với đó là hai Thông tư 18/2025/TT-BTC và 14/2025/TT-BTC lần lượt sửa đổi quy định về đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán.

Ngoài ra là Thông tư 03/2025/TT-NHNN ban hành ngày 16/6/2025 quy định rõ về tài khoản nhà đầu tư nước ngoài theo mô hình tài khoản gián tiếp.

Dự báo giới phân tích thấy, nếu thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng vào kỳ tháng 9/2025, thì cũng phải đến tháng 3/2026, thị trường mới chính thức được thêm 50% tỷ trọng vào rổ chỉ số và 50% còn lại sẽ được thêm vào các kỳ tiếp theo.

Hiện có khoảng 21 quỹ ETF đầu tư thụ động vào rổ chỉ số thị trường mới nổi của FTSE với tổng tài sản gần 320 tỷ USD. Như vậy, dựa trên vốn hóa hiện tại, thị trường Việt Nam có thể thu hút gần 1 tỷ USD từ các quỹ thụ động. Còn đối với các quỹ thụ động, dự báo con số này có thể gấp 5-6 lần, tùy vào môi trường vĩ mô, tỷ giá v..v.

Lạc Nhạn