Thị trường 'tiền đổi thị thực' toàn cầu ngày càng nóng

Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.

Mức giá này vượt xa các chương trình đầu tư để đổi lấy visa định cư hoặc quốc tịch tại các nước châu Âu, vùng Caribbean hay Trung Đông - tờ báo Financial Times cho biết.

Trong những năm gần đây, nhiều quốc gia đã cạnh tranh khốc liệt để bán quyền định cư hoặc hộ chiếu cho người nước ngoài giàu có, khi tầng lớp triệu phú ngày càng đông đảo và nhiều người trong số đó muốn sở hữu nhà ở nước ngoài, hoặc có phương án B vì thận trọng với bất ổn chính trị trong nước hoặc các mối đe dọa đối với tài sản của họ. Tuy nhiên, xu hướng này cũng làm dấy lên mối lo ngại rằng các chương trình thị thực vàng có thể dẫn tới những rủi ro về an ninh và tạo ra con đường cho hoạt động rửa tiền.

Ông Trump nói rằng thẻ vàng có mức giá cao vượt trội của Mỹ - sẽ đi kèm các quyền lợi giống như chương trình thẻ xanh - sẽ giúp thu hút nhân tài và giảm nợ quốc gia vì người xin cấp thẻ vàng sẽ phải trả khoản phí 5 triệu USD vào quốc khố Mỹ. “Tôi chợt nghĩ rằng thẻ vàng sẽ bán rất chạy. Đó là một thị trường”, ông Trump nói hôm 26/2 và cho biết thêm thẻ vàng sẽ mở đường cho việc người có thẻ được nhập quốc tịch Mỹ.

THẺ VÀNG CỦA ÔNG TRUMP CÓ GIÁ QUÁ CAO?

Tuy nhiên, giới chuyên gia nhanh chóng chỉ ra rằng ý tưởng về chương trình thẻ vàng của ông Trump được đưa ra trên một thị trường có những mức giá “mềm” hơn nhiều: thị thực đầu tư của Bồ Đào Nha chỉ có giá 500.000 euro, hoặc thậm chí thấp hơn nếu người xin cấp thị thực đó chọn cách quyên tặng; quốc tịch Malta có giá 550.000 USD, trong khi thị thực đầu tư của Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) có giá khoảng 550.000 USD.

Kế hoạch của ông Trump cũng gây lo ngại vì ông có ý định dùng thẻ vàng để thay thế một chương trình hiện có của Mỹ là thị thực EB-5, hay còn gọi là thẻ xanh, yêu cầu đầu tư ít nhất 800.000 USD vào Mỹ và đã có từ đầu những năm 1990. Theo dữ liệu của Bộ Ngoại giao Mỹ, nước này chỉ cấp hơn 12.000 thị thực EB-5 trong vòng 1 năm tính đến tháng 9/2024, trong đó 69% dành cho công dân Trung Quốc.

Luật sư Michael Wildes của công ty Wildes & Weinberg nhận định “Luật EB-5 đã được hoàn thiện theo thời gian để có thể đứng vững trước thử thách về kinh tế, các đời tổng thống, những thay đổi về chính trị và lợi ích thế giới”. Ông Wildes cho rằng đề xuất thẻ vàng chẳng qua chỉ là một “chiêu tiếp thị” và nói: “Con số không nhất thiết phải là 5 triệu USD. Không phải thứ gì lớn cũng tốt”.

Các luật sư khác nhận định việc trả 5 triệu USD như một khoản phí là kém hấp dẫn hơn nhiều so với việc đầu tư vào một tài sản có thể tạo ra lợi nhuận như với EB-5 và các chương trình đổi tiền lấy thị thực khác trên toàn cầu.

Trong khi đó, ông Trump nêu đích danh Apple như một công ty có thể sẵn sàng trả phí để thuê những nhân viên nhập cư là những người “giỏi nhất tại các trường top”. Khi được hỏi liệu thẻ này có được cung cấp cho các nhà tài phiệt Nga hay không, ông nói: “Có thể. Tôi biết một số nhà tài phiệt Nga là những người rất tử tế”.

Những người nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ sẽ không được tham gia chương trình thẻ vàng của Mỹ, nhưng ông Nuno Cunha Barnabe - luật sư tư vấn về thị thực vàng của Bồ Đào Nha - cho rằng có một “câu hỏi lớn là liệu chương có dành cho những người bị Liên minh châu Âu (EU) hoặc Anh trừng phạt hay không”.

Về phần mình, Anh đã loại bỏ chương trình thị thực vàng vào năm 2022 như một phần của chiến dịch trấn áp hoạt động rửa tiền. Chương trình của Anh - yêu cầu người nộp đơn đầu tư 2 triệu bảng Anh để định cư tại nước này - đã cho thấy sức hấp dẫn lớn đối với các nhà đầu tư giàu có từ Trung Quốc và Nga.

Mức giá thị thực vàng của ông Trump gần nhất với chương trình thị thực vàng của New Zealand. Sau những thay đổi được công bố trong tháng này, chương trình của New Zealand yêu cầu khoản đầu tư 5 triệu đôla New Zealand (2,9 triệu USD) trực tiếp vào các doanh nghiệp của nước này hoặc 10 triệu đôla New Zealand vào các khoản đầu tư có độ rủi ro thấp hơn.

TRANH CÃI VỀ CÁC CHƯƠNG TRÌNH ĐỔI TIỀN LẤY QUỐC TỊCH

Cùng với các nhà đầu tư giàu có từ Trung Quốc, các triệu phú từ các thị trường mới nổi khác bao gồm Ấn Độ, Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ và Nam Phi cũng đang tích cực săn lùng các chương trình đổi tiền lấy visa trên toàn cầu. Ngoài ra, các nhà đầu tư người Anh đang tìm kiếm các lựa chọn hậu Brexit cũng là một lực lượng mạnh trên thị trường này. Các nhà tư vấn nhập cư cũng cho biết một lượng lớn người Mỹ đang tìm kiếm các lựa chọn định cư ở nước ngoài do một số mối lo về nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump.

Nhưng ngay cả khi những người Mỹ này muốn di cư, nước Mỹ vẫn có sức hút lớn đối với người giàu từ các quốc gia khác - theo ông Dominic Volek, người đứng đầu bộ phận khách hàng tư nhân tại Henley & Partners, một công ty chuyên thiết kế các chương trình định cư và nhập tịch ở châu Âu và vùng Caribbean, cho biết. “Mỹ vẫn là một quốc gia tuyệt vời trong việc tạo ra của cải - và bảo toàn của cải”, ông Volek nói.

EU vẫn là điểm đến phổ biến trong các chương trình thị thực vàng bất chấp việc khu vực này đã thắt chặt các quy định của một số chương trình trong hai năm qua. Vào tháng 4 năm nay, Tây Ban Nha sẽ kết thúc chương trình thị thực vàng, sau khi chương trình này đã cấp quyền cư trú cho 14.500 người trong thời gian từ năm 2013 đến đầu năm 2024, trong đó có nhiều người đến từ Trung Quốc và Nga.

Bồ Đào Nha đã loại bỏ lựa chọn đầu tư vào bất động sản và thay vào đó yêu cầu người tham gia chương trình thị thực vàng phải bỏ 500.000 euro vào các quỹ đầu tư. Tuy nhiên, chương trình của Bồ Đào Nha vẫn duy trì.

Chương trình thị thực vàng của Italy yêu cầu khoản đầu tư ít nhất 250.000 euro; một chương trình tương tự của Hy Lạp yêu cầu khoản đầu tư tối thiểu 800.000 euro vào bất động sản ở các khu vực nổi tiếng hoặc khoản đầu tư 250.000 euro vào các tòa nhà lịch sử.

Các nước EU có chương trình đổi tiền mặt lấy quốc tịch đã gây ra nhiều tranh cãi hơn. Đứng đầu trong số đó là Malta, quốc gia thành viên duy nhất còn lại bán hộ chiếu cho người nước ngoài sau khi Ủy ban châu Âu (EC) buộc Bulgaria và Cyprus loại bỏ chương trình như vậy của các nước này. Malta đã cấp quyền công dân cho các cá nhân nước ngoài bao gồm các nhà tài phiệt Nga và những người có liên quan đến chính trị, và EC đang kiện chương trình này của Malta ra tòa.

Lập luận của EC chống lại chương trình của Malta không nhắm vào bản chất của những cá nhân tham gia chương trình, mà dựa trên lập luận rằng quyền công dân phải dựa trên “mối liên hệ thực sự” với đất nước thay vì việc nộp tiền hoặc đầu tư.

Vùng Caribbean là một trung tâm đổi tiền lấy quốc tịch khác, với các chương trình ở Grenada, Antigua và Barbuda, St Lucia, Dominica, và St Kitts và Nevis. Sức hấp dẫn của các chương trình ở vùng Caribbean không phải là cuộc sống trên đảo đầy nắng mà thực tế là quyền công dân của các nước này mang lại quyền nhập cảnh miễn thị thực hoặc thị thực cấp khi nhập cảnh đối với hơn 100 quốc gia, bao gồm cả trong một số nước trong khu vực Schengen của châu Âu.

EC đã đưa ra một cơ chế đình chỉ việc đi lại miễn thị thực đối với công dân từ các quốc gia có chương trình bán quốc tịch mà EC cho là có rủi ro. Cuối năm ngoái, EU đã thu hồi chế độ miễn thị thực du lịch đối với công dân quần đảo Vanuatu ở Thái Bình Dương, nơi chương trình đầu tư để đổi lấy quốc tịch chủ yếu phục vụ người Trung Quốc.

An Huy