Thị trường trái phiếu doanh nghiệp 'ấm' do nhóm bất động sản sôi động trở lại
Giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công trong tháng 12 đã tăng đột biến, đạt mức 68.700 tỷ đồng, tăng 88% so với tháng 11 và 5% so với cùng kỳ năm 2023.
Ngày 23/1, báo cáo từ Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho biết thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã khép lại năm 2024 với những tín hiệu khởi sắc rõ rệt trong tháng 12/2024.
Theo báo cáo, giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công trong tháng 12 đã tăng đột biến, đạt mức 68.700 tỷ đồng, tăng 88% so với tháng 11 và 5% so với cùng kỳ năm 2023.
Tổng kết năm 2024, thị trường trái phiếu doanh nghiệp chứng kiến tổng giá trị phát hành đạt hơn 472.100 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 49% so với năm trước đó. Điểm đáng chú ý là sự thay đổi trong cơ cấu ngành phát hành. Nếu như trước đây, nhóm ngành ngân hàng luôn chiếm vị thế áp đảo, thì tháng 12 lại chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của nhóm ngành bất động sản.
Cụ thể, giá trị trái phiếu doanh nghiệp bất động sản phát hành trong tháng 12 đạt gần 25.500 tỷ đồng và là mức cao nhất trong năm 2024, chiếm 37% tổng giá trị phát hành toàn thị trường.
Theo báo cáo, các đợt phát hành đáng chú ý trong tháng có thể kể đến Công ty Dịch vụ thương mại tổng hợp An Thịnh (700 tỷ đồng, kỳ hạn 84 tháng với lãi suất 3%) và Công ty Vinhomes (400 tỷ đồng, kỳ hạn 36 tháng, lãi suất 12%).
Nhóm phân tích của MBS cho rằng sự tăng trưởng của ngành bất động sản không chỉ thể hiện qua giá trị phát hành mà còn ở kỳ vọng về sự sôi động hơn trong năm 2025, khi các vướng mắc pháp lý dần được tháo gỡ, từ đó thúc đẩy nhu cầu huy động vốn cho các dự án mới.
Mặc dù, tỷ trọng phát hành đã giảm so với những tháng trước song các ngân hàng vẫn là động lực chính của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2024. Tổng giá trị phát hành của nhóm này đạt hơn 318.400 tỷ đồng, tăng 77% so với năm 2023, chiếm 67% tổng giá trị phát hành. Các ngân hàng có giá trị phát hành lớn bao gồm ACB (36.400 tỷ đồng), HDBank (34.400 tỷ đồng) và OCB (31.400 tỷ đồng).
Đáng chú ý, lãi suất bình quân gia quyền của trái phiếu doanh nghiệp ngân hàng trong năm 2024 chỉ ở mức 5,6%/năm. Và, mức lãi suất này thấp hơn đáng kể so với mức 10,6%/năm của nhóm bất động sản. Theo báo cáo, điều này phản ánh sự khác biệt về mức độ rủi ro và nhu cầu vốn của từng ngành.
Như vậy, lãi suất trái phiếu doanh nghiệp bình quân gia quyền trong 12 tháng năm 2024 ước khoảng 7,2%, thấp hơn so với mức trung bình 8,3% của năm 2023.
Các chuyên gia của MBS nhận định các ngân hàng sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2025 để củng cố nguồn vốn trung và dài hạn, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng tín dụng dự kiến ở mức 16%.
Bên cạnh đó, giá trị trái phiếu doanh nghiệp mua lại trước hạn ước tính khoảng 41.100 tỷ đồng, tăng 276% so với tháng 11. Điều này cho thấy các doanh nghiệp đang tích cực chủ động giảm áp lực nợ. Trong năm 2024, tổng cộng có khoảng 214.700 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đã được mua lại trước hạn, giảm 14% so với cùng kỳ.
Một vấn đề đáng quan tâm là áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2025. Theo ước tính của MBS, có khoảng 177.300 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp sẽ đáo hạn trong năm này, tăng 9% so với năm 2024. Việc Nghị định 08/2023/NĐ-CP quy định về giới hạn gia hạn trái phiếu tối đa 2 năm, sẽ khiến khối lượng lớn trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn từ quý 2/2025 trở đi và làm gia tăng đáng kể áp lực cho các doanh nghiệp.
Tính đến hết tháng 12/2024, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm các nghĩa vụ thanh toán ước tính khoảng 205.500 tỷ đồng, chiếm khoảng 20% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường. Trong đó, nhóm ngành bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất, khoảng 69% giá trị chậm trả./.