Thị trường xe điện bùng nổ, Toyota đối mặt áp lực vì chậm chuyển đổi

Kỷ lục mới cho xe điện toàn cầu

Thị trường xe điện (EV) toàn cầu tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, dự kiến vượt mốc 20 triệu chiếc trong năm nay, chiếm hơn một phần tư tổng thị phần ô tô. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), doanh số bán xe điện năm ngoái đã đạt hơn 17 triệu chiếc, tương đương hơn 20% thị phần.

Trong quý đầu tiên của năm nay, doanh số EV đã tăng 35% so với cùng kỳ năm trước. Trung Quốc vẫn là thị trường lớn nhất, với 11 triệu xe bán ra vào năm ngoái. IEA dự báo xe điện sẽ chiếm khoảng 60% thị phần nội địa Trung Quốc trong năm nay. Tại châu Âu, con số này được dự báo đạt 25%. Với các chính sách hiện hành, IEA ước tính thị phần EV toàn cầu có thể vượt 40% vào năm 2030.

1761817266124.png

Nghịch lý tại Nhật Bản: Doanh số lao dốc

Trái ngược với xu hướng toàn cầu, doanh số xe điện tại Nhật Bản năm ngoái đã giảm 33% so với năm trước, chỉ đạt 59.736 chiếc. Đây là lần sụt giảm đầu tiên sau bốn năm, khiến thị phần EV tại đây chưa đầy 2% tổng doanh số xe mới.

Nguyên nhân chính được cho là do người tiêu dùng Nhật Bản vẫn ưa chuộng xe hybrid (HV) trong bối cảnh giá xe điện còn cao và ít mẫu mã mới. Các rào cản như khó khăn trong việc sạc tại nhà ở các khu chung cư và lo ngại về giá điện trong tương lai cũng góp phần củng cố vị thế của xe hybrid. Tuy nhiên, doanh số xe điện nhập khẩu tại Nhật Bản lại tăng 5,7%, đạt kỷ lục 24.198 chiếc, trong đó BYD của Trung Quốc lần đầu tiên vượt qua doanh số EV của Toyota với 2.223 xe.

Toyota và "ngã ba đường" trong chiến lược khử carbon

Trong bối cảnh này, tổ chức môi trường Greenpeace Japan đã công bố một báo cáo phân tích về quá trình khử carbon của Toyota Motor, nhấn mạnh khoảng cách lớn giữa kế hoạch sản xuất xe điện chạy pin (BEV) của hãng và các mục tiêu khí hậu toàn cầu.

Báo cáo chỉ ra rằng 98,9% trong tổng số 436,28 triệu tấn khí thải CO2 tương đương từ các phương tiện do Toyota bán ra vào năm 2023 đến từ xe động cơ đốt trong và xe hybrid. Lượng khí thải trung bình trên mỗi xe động cơ đốt trong của Toyota là 45,99 tấn, cao hơn gấp ba lần so với một chiếc BEV (13,06 tấn).

1761817287869.png

Khoảng cách giữa cam kết và mục tiêu khí hậu

Greenpeace Japan cho rằng việc chuyển đổi hoàn toàn sang các phương tiện không phát thải là giải pháp duy nhất hiệu quả để đạt được mục tiêu giữ mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu ở 1,5 độ C. Báo cáo cũng chỉ trích việc Toyota giảm kế hoạch bán BEV năm 2026 từ 1,5 triệu chiếc xuống còn 800.000 chiếc.

Mặc dù Toyota đã công bố kế hoạch sản xuất 3,5 triệu xe BEV vào năm 2030, con số này vẫn bị cho là chưa đủ nhanh và không phù hợp với tốc độ khử carbon theo yêu cầu của Hiệp định Paris. Bà Mariko Shiohata, người phụ trách biến đổi khí hậu tại Greenpeace Japan, nhận định: "Trong bối cảnh các nhà sản xuất ô tô đang đối mặt với yêu cầu ngày càng cao về các hoạt động bền vững, Toyota nên tăng tốc nỗ lực chống biến đổi khí hậu để duy trì năng lực cạnh tranh."

CTVX