Thiếu bộ tiêu chí thẩm định dự án FDI ảnh hưởng đến môi trường đầu tư

Tại hội nghị, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư Vĩnh Phúc cho biết: Trước khi có chủ trương xây dựng các bộ tiêu chí về thẩm định dự án FDI và quản lý giám sát, công tác thẩm định các dự án FDI gặp một số khó khăn, bất cập nhất định.

Đa số nội bộ các bộ phận chuyên môn thẩm định tại các địa phương đều chủ động tổng hợp, cóp nhặt xây dựng một số tiêu chí thẩm định riêng để đánh giá các dự án FDI trên địa bàn.

Toàn cảnh Hội thảo. (Ảnh: ISC)

Tuy nhiên, những tiêu chí này chưa được thống nhất, thiếu sự đồng bộ giữa tỉnh, thành phố. Việc thiếu cơ sở pháp lý cũng khiến cho các tiêu chí này chưa thể được áp dụng một cách chính thức và nhất quán.

Bộ phận chuyên môn khi tiếp xúc, thẩm định hoặc thu hút các dự án còn thiếu các tiêu chí cụ thể đánh giá tác động của dự án FDI đến an ninh quốc gia, chính sách phát triển kinh tế - xã hội...

Ngoài ra, thiếu bộ tiêu chí chung cũng khiến cho việc kiểm soát chất lượng và tác động của các dự án FDI gặp nhiều trở ngại. Quy trình thẩm định không rõ ràng, minh bạch cũng ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, khiến các nhà đầu tư nước ngoài gặp khó khăn khi lựa chọn địa điểm đầu tư.

“Có thể thấy, việc chưa có bộ tiêu chí thẩm định dự án FDI đã gây ra nhiều khó khăn, ảnh hưởng đáng kể đến công tác quản lý, thu hút và thúc đẩy đầu tư FDI”, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư Vĩnh Phúc nhấn mạnh.

"Dưới góc độ của bộ phận chuyên môn làm công tác thẩm định các dự án thu hút FDI, tôi nhận thấy việc ban hành Bộ tiêu chí thẩm định và đánh giá dự án FDI mà ISC nghiên cứu, xây dựng và công bố hôm nay mang lại nhiều lợi ích với nhà đầu tư FDI, với cơ quan quản lý nhà nước và lãnh đạo tỉnh trong việc thẩm định, đánh giá các dự án đầu tư, góp phần thu hút và quản lý hiệu quả các dự án FDI", đại diện Vĩnh Phúc cho biết.

Đối với các cơ quan quản lý đóng vai trò chủ trì thẩm định như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý Khu công nghiệp, các tiêu chí cụ thể giúp bộ phận chuyên môn dễ dàng tra cứu, đối chiếu, có căn cứ rõ ràng, tăng tính khách quan, minh bạch trong quá trình thẩm định, tăng tính ổn định và nhất quán trong việc đánh giá hiệu quả đầu tư.

Đặc biệt, bộ công cụ cũng là một chất xúc tác đẩy nhanh quá trình đào tạo nội bộ về chuyên môn, giúp cho các cán bộ trẻ, mới tiếp xúc với lĩnh vực thẩm định nhanh chóng nắm bắt vấn đề.

Đối với nhà đầu tư FDI, việc minh bạch hóa quy trình, tiêu chí thẩm định đầu tư của tỉnh giúp Nhà đầu tư sẽ rõ ràng về các yêu cầu, điều kiện để được cấp phép đầu tư, giúp họ chuẩn bị hồ sơ hiệu quả hơn. Tăng tính chắc chắn, dự đoán được kết quả; làm giảm thiểu rủi ro, chi phí đầu tư và cả thời gian khảo sát nghiên cứu phát triển dự án.

TS. Ngô Công Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng thành viên ISC cho biết, công trình nghiên cứu hai bộ tiêu chí về FDI của Viện đã nhận được sự quan tâm và hỗ trợ về tài chính của Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc (DFAT).

Các tiêu chí được xác định trên cơ sở tuân thủ quy định của Luật đầu tư và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, xuất phát từ nhu cầu thực tế, kết hợp với tham vấn chuyên gia.

Để xây dựng hai bộ tiêu chí nói trên, ISC đã tổ chức đoàn công tác đến làm việc với các cơ quan chức năng các tỉnh: Vĩnh Phúc, Hải Dương, Tuyên Quang, Nghệ An, Hà Tĩnh và xin ý kiến góp ý của nhiều tỉnh, thành phố khác. ISC cũng đã tổ chức 3 hội thảo tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh để xin ý kiến chuyên gia các bộ ngành và các địa phương trong cả nước.

Bộ tiêu chí có tính khả thi cao, dễ thực hiện, có thể định lượng để xếp hạng các địa phương khi đánh giá hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài.

“Văn bản hướng dẫn hai bộ tiêu chí là tài liệu tham khảo hết sức hữu ích đối với Lãnh đạo tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong quá trình chỉ đạo, điều hành các hoạt động hợp tác đầu tư nước ngoài tại địa phương. Đây cũng là tài liệu có giá trị trong việc hỗ trợ các cơ quan chức năng cấp tỉnh khi thực thi nhiệm vụ, cũng như các nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình chuẩn bị hồ sơ tìm kiếm cơ hội đầu tư và triển khai thực hiện dự án đầu tư tại Việt Nam”, TS.Ngô Công Thành khẳng định.

Bộ tiêu chí thẩm định Đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư dự án FDI sẽ hỗ trợ Thường trực tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh và các cơ quan chức năng cấp tỉnh thực thi dễ dàng hơn nhiệm vụ rà soát, xử lý lựa chọn dự án đầu tư, rút ngắn thời gian thẩm định và trả lời nhà đầu tư nước ngoài khi xem xét hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư.

Ngoài ra, Bộ tiêu chí giám sát, đánh giá hiệu quả FDI trên địa bàn cấp tỉnh cung cấp công cụ hữu hiệu để Tỉnh ủy và chính quyền tỉnh giám sát, đánh giá đúng vị trí, vai trò và đóng góp của khu vực FDI đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cũng như kết quả đạt được các mục tiêu đã đặt ra trong việc hợp tác đầu tư với nước ngoài.

Định Trần