Thoái vốn khỏi mảng cao su sau 14 năm, Gemadept có thể thu về hơn 200 tỷ

Thoái vốn mảng cao su

Gemadept (mã: GMD) là công ty nhà nước trực thuộc Vinalines. Các hoạt động kinh doanh chính bao gồm cảng, vận tải và logistics, bất động sản. Ngoài ra, công ty đã mở rộng thêm trồng cao su từ năm 2011. Sau khi bán Gemadept Tower trong năm 2014 và thoái vốn một phần mảng logistics trong năm 2018, GMD tập trung vào mảng kinh doanh cốt lõi là vận hành cảng biển và mảng logistics có tỷ trọng nhỏ hơn. Năm 2021, GMD đưa vào vận hành Gemalink là cảng nước sâu lớn nhất khu vực Cái Mép – Thị Vải.

Thông tin từ cuộc họp nhà đầu tư, SSI Research cho biết lãnh đạo Gemadept đang đàm phán với các bên mua tiềm năng là doanh nghiệp cao su trong nước, và đang hoàn tất giao dịch. SSI Research kỳ vọng công ty có thể ghi nhận ít nhất 200 tỷ đồng lợi nhuận từ thương vụ này, do đã trích lập dự phòng đáng kể cho khoản đầu tư này trong 5-7 năm qua.

"Chúng tôi đưa vào dự báo khoản lợi nhuận bất thường 200 tỷ đồng vào năm 2026, do đã đến gần cuối năm 2025", SSI dự báo.

Trước đó, từ năm 2013, Gemadept được chính phủ Hoàng gia Campuchia cấp đất tô nhượng kinh tế tại địa bàn xã Royor, huyện Kohgnek, tỉnh Mondulkiri.

Công ty là một trong số rất ít doanh nghiệp nước ngoài được cấp một diện tích đất lớn, liền thửa, tại địa bàn khá thuận lợi có đường quốc lộ 78 chạy qua, điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp với việc trồng, khai thác cây cao su và các loại cây công nghiệp khác. Quỹ đất của dự án lên tới 30.000 ha.

Theo báo cáo tài chính quý II, tính tới ngày 30/6, Gemadept có khoản chi phí xây dựng cơ bản dở dang trị giá 1.324 ở các dự án trồng cao su.

Bên cạnh đó, Gemadept có kế hoạch giảm tỷ lệ sở hữu tại Gemalink từ 75% xuống còn 51%. Hiện công ty đang tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược có thể cam kết sản lượng cho giai đoạn 2 của Gemalink, đồng thời mang lại giá trị lâu dài cho hệ sinh thái của GMD. Tuy nhiên, đơn vị phân tích không kỳ vọng thương vụ này sẽ diễn ra sớm, do giai đoạn 2A của Gemalink dự kiến hoàn thành vào năm 2027.

Công ty đang xây dựng kế hoạch 5 năm giai đoạn 2026–2030 sau khi thành công hoàn thành kế hoạch hiện tại 2021–2025. Kế hoạch mới sẽ được công bố tại ĐHĐCĐ năm 2026 (dự kiến vào tháng 5 hoặc 6/2026).

Hai điểm chính được được công ty tiết lộ bao gồm tăng trưởng lợi nhuận kép giai đoạn 2026 - 2030 sẽ ít nhất bằng giai đoạn 2021 - 2025 và dự án cảng nước sâu mới sẽ là yếu tố định hình Gemadept trong 5 năm tới.

Công ty tiết lộ đang xem xét 2 dự án cảng nước sâu lớn nhất hiện nay là khu thương mại tự do & cảng biển Cái Mép Hạ và cảng nước sâu Nam Đồ Sơn. Dự án sẽ được lựa chọn dựa trên khả năng sinh lời dài hạn và tính khả thi.

Nhiều yếu tố thuận lợi cho hoạt động kinh doanh cốt lõi

Ngoài ra, SSI Research cho biết lãnh đạo Gemadept cũng đánh giá tích cực về triển vọng dựa trên mức thuế hiện tại của Việt Nam (20%, tương đương với các nước Đông Nam Á lân cận và thấp hơn nhiều so với Trung Quốc và Ấn Độ).

Rủi ro về thuế không còn đáng kể. Vấn đề còn lại là định nghĩa và mức thuế đối với hàng trung chuyển (hiện bị đánh thuế 40%), có thể được công bố vào đầu tháng 9.

Cập nhật về các dự án, về tiến độ pháp lý Gemalink giai đoạn 2A, công ty cho hay vẫn đang xử lý các thủ tục pháp lý. Dự án này được đầu tư bằng khoản vay hợp vốn từ nhiều ngân hàng với lãi suất hấp dẫn, do đó tỷ lệ vốn chủ sở hữu dự kiến chỉ khoảng 15% trên tổng chi phí đầu tư 200 triệu USD.

Đối với Nam Đình Vũ giai đoạn 3, công ty thông tin quyết định đẩy nhanh tiến độ xây dựng và dự kiến đưa Nam Đình Vũ giai đoạn 3 vào vận hành từ tháng 10/2025 (kế hoạch ban đầu là tháng 1/2026).

Công ty lạc quan về hiệu suất hoạt động của Nam Đình Vũ giai đoạn 3, kỳ vọng đạt 40% (tương đương 300.000 TEU trên công suất 800.000 TEU) vào năm 2026, nhờ vị trí thuận lợi, thiết bị tương đương cảng nước sâu (cẩu bờ 16–17 hàng) và mớn nước tốt hơn (-8,5m so với -7m ở các cảng khác).

Về khả năng tăng giá xếp dỡ hàng hóa tại cảng nước sâu, các doanh nghiệp cảng nước sâu đang đề xuất tăng phí sàn thêm 10% để bù đắp chi phí đầu tư cao hơn (do giá vật liệu xây dựng tăng, yêu cầu công nghệ và kiểm soát khí thải cao hơn…). Việc này phù hợp với chính sách hỗ trợ phát triển hạ tầng trọng điểm của Chính phủ, do đó SSI Research kỳ vọng sẽ sớm được thông qua.

Chuyên gia dự báo doanh thu năm 2025 của doanh nghiệp dự kiến đạt 5.100 tỷ đồng, tăng 4,9% so với cùng kỳ và cao hơn 18% so với ước tính trước. Năm 2026, doanh thu kỳ vọng đạt 5.400 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ và cao hơn 17% so với dự báo trước đó. Cơ sở cho những điều chỉnh này là giả định sản lượng khai thác cảng đạt 4,1 triệu TEU trong năm 2025 (+2% so với cùng kỳ) và 4,5 triệu TEU trong năm 2026 (+11%).

Động lực tăng trưởng chính trong năm 2026 được kỳ vọng đến từ giai đoạn 3 của Nam Đình Vũ, với mức tăng 15% nhờ công suất mới đi vào hoạt động. Ngược lại, Gemalink dự báo chậm lại với mức tăng 10% do nền so sánh cao trong năm 2025 khi tiến độ giao hàng được đẩy nhanh.

Về lợi nhuận, SSI nâng dự báo lợi nhuận trước thuế năm 2025 thêm 15%, đạt 2.300 tỷ đồng, tăng 12,3% so với cùng kỳ nhờ sản lượng cao hơn dự kiến. Năm 2026, lợi nhuận trước thuế dự kiến đạt 2.760 tỷ đồng, tăng 18% so với dự báo cũ, nhờ giả định giá xếp dỡ tại Gemalink cải thiện và khoản thu 200 tỷ đồng từ thoái vốn mảng cao su. Riêng nửa cuối năm 2025, lợi nhuận trước thuế ước đạt 1.100 tỷ đồng, tăng 23% so với cùng kỳ.

Trang Mai