Thủ tướng Israel trước lựa chọn ngừng bắn hay bảo toàn chính phủ liên minh
Hai đối tác cực hữu của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm qua (3/6) cảnh báo sẽ rút khỏi liên minh chính phủ nếu nước này nhượng bộ trước bất kỳ đề xuất ngừng bắn nào bỏ qua mục tiêu loại bỏ Hamas.
Nhà lãnh đạo Israel đang đứng trước những lựa chọn khó khăn sau khi đồng minh Mỹ công bố lộ trình 3 giai đoạn được cho là do chính nước này đề xuất nhằm thúc đẩy lệnh ngừng bắn ở Gaza và thả các con tin.
Thủ tướng Netanyahu. Ảnh: al Jazeera.
Tại cuộc họp kín với các nghị sĩ Quốc hội Israel, Thủ tướng Netanyahu đã để ngỏ khả năng tạm dừng giao tranh trong 42 ngày, cũng như chấp nhận một phần giai đoạn đầu của kế hoạch ngừng bắn. Tuy nhiên nhà lãnh đạo Israel cũng cho biết ông sẽ không đồng ý chấm dứt hoàn toàn chiến tranh nếu Hamas không thất bại hoặc đầu hàng.
Văn phòng Thủ tướng Netanyahu sau đó nhắc lại quan điểm khi nhấn mạnh, những tuyên bố rằng Israel đã đồng ý ngừng bắn mà không đáp ứng các điều kiện của nước này là không chính xác: "Chúng tôi đang làm việc bằng vô số cách để giải thoát cho các con tin. Tôi luôn nghĩ về họ, về gia đình và nỗi đau khổ của họ. Vì vậy, chúng tôi đã nỗ lực nhiều hơn để đưa họ về nhà. Tuy nhiên cùng với nỗ lực này, chúng tôi vẫn duy trì các mục tiêu của cuộc chiến và đó là loại bỏ Hamas. Chúng tôi sẽ đạt được cả 2 mục tiêu. Đó vẫn luôn là một phần kế hoạch và là điều chúng tôi đã nhất trí trong nội các chiến tranh.”
Các phát biểu đã cho thấy thế khó của Thủ tướng Netanyahu sau gần 8 tháng xung đột giữa quân đội Israel và lực lượng Hamas tại Gaza. Ông đang phải đối mặt với lựa chọn khó khăn, giữa sự tồn tại chính phủ cứng rắn của mình và việc đưa các con tin bị bắt giữ ở Gaza về nước nếu không muốn đặt chính ông và Israel vào tình thế bị cộng đồng quốc tế ngày càng cô lập.
Các nhà lãnh đạo của hai đảng cực hữu trong liên minh - Bộ trưởng An ninh quốc gia Itamar Ben-Gvir và Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich hôm qua tuyên bố không thể chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào nếu không loại bỏ hoàn toàn Hamas. Đảng của ông Ben-Gvirhiện giữ 6 ghế trong Quốc hội và đảng của ông Smotrich giữ 7 ghế. Nếu hai đảng này rút lui, ông Netanyahu có thể sẽ gặp khó trong việc duy trì chính phủ liên minh.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller hôm qua cho biết Tổng thống Biden đã lường trước phản ứng của một số thành viên trong chính phủ Israel, đồng thời nhấn mạnh đề xuất là “vì lợi ích an ninh lâu dài" của cả người Israel và Palestine.
Ông Miller nói: “Việc theo đuổi một cuộc xung đột bất tận ở Gaza sẽ không làm cho Israel an toàn hơn. Chúng tôi đồng ý với Israel rằng Hamas không thể điều hành Gaza, cũng như đồng ý với Israel về quyền và nghĩa vụ của Israel trong việc truy đuổi Hamas vì các cuộc đột kích hôm 7/10. Tuy nhiên việc không có kế hoạch chính trị phía trước sẽ khiến Israel sa lầy ở Gaza và làm trầm trọng thêm những thách thức an ninh mà họ phải đối mặt và khiến họ gặp khó khăn hơn khi hợp tác với các đồng minh và đối tác trong khu vực.”
Hamas hôm 31/05 cho biết “có quan điểm tích cực” đối với đề xuất, song không nêu rõ liệu có chấp nhận thỏa thuận hay không. Trong khi đó, các nguồn tin cấp cao Israel xác nhận đề xuất mà Tổng thống Mỹ Biden công bố nhìn chung phù hợp với đề xuất ngừng bắn gần đây nhất mà Israel đưa ra trong các cuộc đàm phán do Qatar và Ai Cập làm trung gian.
