Thủ tướng nói về ba định hướng nâng cao vai trò của kinh tế tư nhân

Phát biểu tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá bối cảnh thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; kinh tế toàn cầu phục hồi không đồng đều; cạnh tranh chiến lược gia tăng; đứt gãy chuỗi cung ứng còn tiềm ẩn; áp lực lạm phát, thương mại, tài chính - tiền tệ đan xen.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại sự kiện. Ảnh: CTV

Kinh tế Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu mới

Theo người đứng đầu Chính phủ, tám tháng đầu năm 2025, kinh tế - xã hội đất nước tiếp tục xu hướng tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, 8 tháng tốt hơn cùng kỳ; các cân đối lớn được bảo đảm, niềm tin thị trường được củng cố...

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại sự kiện. Ảnh: CTV

Tuy nhiên, cùng với thuận lợi, Việt Nam đối diện không ít thách thức mới từ biến động địa chính trị, rủi ro bên ngoài, các điều chỉnh chính sách thương mại - công nghệ của đối tác lớn… đòi hỏi phải chủ động thích ứng, cơ cấu lại thị trường và chuỗi cung ứng, gia tăng hàm lượng công nghệ, nội địa hóa trong từng sản phẩm, từng ngành, từng địa phương.

Ông cho biết Chính phủ đã, đang và sẽ điều hành linh hoạt, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả các chính sách; kiên định mục tiêu ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm an sinh xã hội.

Cùng với đó, tập trung tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, hạ tầng, nhân lực; đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, kích hoạt các động lực tăng trưởng mới.

Đối với 4 tháng cuối năm 2025, Việt Nam giữ vững mục tiêu đã đề ra; tiếp tục làm mới ba động lực truyền thống (đầu tư - tiêu dùng - xuất khẩu) song hành cùng các động lực mới (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn), xử lý hiệu quả tác động ngoại sinh để giữ đà sản xuất - xuất khẩu, du lịch - dịch vụ, nông nghiệp; phấn đấu hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu năm 2025.

Bước sang năm 2026, trong bối cảnh thế giới còn nhiều bất định, các tổ chức quốc tế vẫn đánh giá triển vọng của Việt Nam khả quan nếu kiên trì ổn định vĩ mô, đẩy nhanh hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng chiến lược, nâng chất lượng nguồn nhân lực, đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - xanh, qua đó nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Ba nội dung trọng tâm để nâng cao vị thế của kinh tế tư nhân

Đề cập đến một số nội dung trọng tâm nhằm nâng cao vai trò, vị trí của khối kinh tế tư nhân, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý đầu tiên về thể chế, pháp luật và thi hành pháp luật.

Ông yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương rà soát, xử lý chồng chéo, mâu thuẫn, bất cập giữa các luật liên quan đến đầu tư, đất đai, xây dựng, kinh doanh; chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm trên nền tảng quản trị rủi ro; đẩy mạnh cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Triển khai quyết liệt Nghị quyết 198 của Quốc hội, Kế hoạch tại Nghị quyết 139 của Chính phủ; công khai các đầu việc, mốc thời gian, trách nhiệm giải trình trên các cổng thông tin; đề cao trách nhiệm người đứng đầu.

Trước mắt, Bộ Tư pháp chủ trì tổ công tác pháp điển hóa, tháo gỡ chồng chéo; nghiên cứu cơ chế thí điểm (sandbox) theo thẩm quyền ở một số lĩnh vực, địa bàn để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm an toàn, kiểm soát rủi ro.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu tham dự sự kiện. Ảnh: CTV

Hai là, về khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì triển khai Luật Công nghiệp công nghệ số; hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo vùng, tập trung vào bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, an toàn dữ liệu.

Đặc biệt, cần thúc đẩy liên kết “nhà nước - nhà trường - nhà khoa học - doanh nghiệp” theo chuỗi giá trị; coi doanh nghiệp là trung tâm đổi mới sáng tạo, tổ chức mạnh mẽ cơ chế đặt hàng nghiên cứu và thương mại hóa kết quả.

Ba là, về hội nhập quốc tế, thị trường và chuỗi cung ứng, Thủ tướng nhấn mạnh việc đa dạng hóa thị trường xuất - nhập khẩu, tham gia sâu hơn vào mạng lưới sản xuất, chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.

Cùng với đó, nâng cao năng lực phòng vệ thương mại; tận dụng hiệu quả các FTA thế hệ mới; thúc đẩy chuyển đổi xanh - số theo chuẩn mực quốc tế, xây dựng thương hiệu quốc gia cho các sản phẩm chủ lực.

Bộ Ngoại giao, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong triển khai Nghị quyết về hội nhập, gắn với các chương trình hành động cụ thể.

Bốn là, về những “điểm nghẽn” doanh nghiệp phản ánh nhiều lần, Thủ tướng lưu ý trong lĩnh vực tài chính - tín dụng, Ngân hàng Nhà nước phối hợp Bộ Tài chính phát triển mạnh công cụ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, tín dụng xanh; nghiên cứu thận trọng cơ chế chấp nhận tài sản bảo đảm phi truyền thống như dòng tiền, hợp đồng, quyền tài sản… theo lộ trình, bảo đảm an toàn hệ thống.

Về đất đai, mặt bằng sản xuất - kinh doanh, các địa phương chủ động tăng quỹ đất sạch phù hợp quy mô Doanh nghiệp nhỏ và vừa trong các Khu công nghiệp, Cụm công nghiệp; cải thiện quy trình bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Về nhân lực, Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đẩy nhanh chuẩn kỹ năng số, kỹ năng quản trị hiện đại; mở rộng mô hình đào tạo theo đơn đặt hàng doanh nghiệp. Về hạ tầng - logistics, Bộ Xây dựng phối hợp các bộ, địa phương đẩy nhanh các dự án liên vùng, giảm chi phí logistics - vấn đề doanh nghiệp đặc biệt quan tâm.

Cần chấm dứt tư duy sản xuất manh mún, nhỏ lẻ

Đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, ông Phạm Minh Thông, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Phúc Sinh khẳng định đánh giá cao những chính sách, ưu đãi mà Chính phủ đã dành cho khu vực kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, ông cho rằng vẫn còn những điểm nghẽn cần phải giải quyết.

Ông Thông chỉ ra ngành nông nghiệp Việt Nam dù đã có những bước phát triển nhưng vẫn còn nhiều khiếm khuyết, quy mô phát triển còn nhỏ lẻ, manh mún.

Ông Phạm Minh Thông, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Phúc Sinh - Ảnh: CTV

Việt Nam sản xuất rất nhiều mặt hàng nông nghiệp số 1, số 2 và số 3 thế giới, tuy nhiên đang không chủ động trong vấn đề bán hàng, giá cả hàng hóa nông sản Việt Nam còn rất khiêm tốn so với giá cả mà hàng nông sản Việt Nam xứng đáng được hưởng.

Việt Nam là nước xuất khẩu nông nghiệp và nguyên liệu rất nhiều. Trong vai trò là chủ của một doanh nghiệp mỗi tháng xuất khẩu nông sản trị giá cả nghìn tỉ đồng, ông Thông cho rằng quy trình thuế VAT hiện đang có nhiều bất cập.

Cụ thể, từ 1-7 phải chịu thuế VAT 5%, doanh nghiệp phải nộp cho cơ quan thuế sau đó xuất khẩu và rồi lại hoàn thuế, tức là quy trình rất dài và nhiều bước. Ngành thuế và cả doanh nghiệp cùng khó khăn vì quá nhiều công đoạn như vậy.

Tư duy trong nông nghiệp của Việt Nam thực sự cũng cần phải thay đổi, đó là sản phẩm bán trong nước cần có chất lượng cao hơn, tương đương với xuất khẩu để người tiêu dùng trong nước được sử dụng sản phẩm sạch, chất lượng cao. Đồng thời, cần có quy hoạch tổng thể, gắn nhà máy sản xuất vào vùng nguyên liệu để đảm bảo sản xuất nông sản tươi mới, chất lượng tốt nhất.

NGỌC DIỆP