Thúc đẩy hợp tác PPP để hoàn thành mục tiêu 5.000 km đường cao tốc
Việc huy động vốn đầu tư hạ tầng giao thông theo mô hình đối tác công tư (PPP) đang mang lại hiệu quả rõ rệt, tạo động lực quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu hoàn thành 5.000 km đường cao tốc vào năm 2030.
Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh được đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP.
Trao đổi tại Phiên đối thoại cấp cao về đối tác công tư (PPP) do Bộ Tài chính tổ chức ngày 25/11, ông Phùng Đức Dũng, Trưởng phòng Quản lý đầu tư công tư, Cục Đường bộ Việt Nam, Bộ Xây dựng cho biết, để tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia, nhu cầu vốn đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông giai đoạn 2026 - 2030 rất lớn, ước tính gần 3 triệu tỷ đồng, trong khi nguồn lực ngân sách còn hạn chế và phải cân đối cho các lĩnh vực quan trọng khác. Vì vậy, giải pháp huy động nguồn vốn đầu tư kết cấu hạ tầng theo phương thức PPP là phù hợp.
Tính đến trước năm 2020, thời điểm Luật PPP chưa ban hành, cả nước đã huy động khoảng 318.857 tỷ đồng đầu tư 140 dự án BOT giao thông. Sau khi Luật PPP ban hành, Bộ Xây dựng cùng các địa phương đã và đang triển khai khoảng 16 dự án theo hình thức BOT, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 440.000 tỷ đồng, trong đó: Vốn nhà đầu tư huy động khoảng 230.000 tỷ đồng, vốn nhà nước tham gia khoảng 210.000 tỷ đồng.
"Trong điều kiện nguồn vốn nhà nước còn hạn chế, việc huy động các nguồn lực tư nhân trong đầu tư phát triển, quản lý vận hành bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông đã góp phần phát triển kinh tế - xã hội, kịp thời giải quyết các nhu cầu của người dân, tạo động lực thúc đẩy phát triển, tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế", ông Phùng Đức Dũng nhấn mạnh.
Phiên đối thoại cấp cao về đối tác công tư (PPP) tại Việt Nam.
Theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, phấn đấu đến năm 2030 cả nước có khoảng 5.000 km đường cao tốc. Để hoàn thành mục tiêu nêu trên, Chính phủ chỉ đạo đến cuối năm 2025 cả nước phải đưa vào khai thác khoảng 3.000 km đường cao tốc (số liệu tổng hợp là 3.081 km). Đồng thời, hiện nay Bộ Xây dựng và các địa phương đang xây dựng khoảng 1.168 km (hoàn thành năm 2027 - 2028) và chuẩn bị đầu tư 915 km (hoàn thành trước năm 2030). Với tiến độ như trên, đến năm 2030 cả nước sẽ có khoảng 5.164 km đường cao tốc, hoàn thành mục tiêu Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra.
Giai đoạn trước đây, trong bối cảnh nguồn vốn nhà nước còn hạn hẹp, một số tuyến cao tốc đã đầu tư theo quy mô phân kỳ. Để đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng cao, thực hiện chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, hiện nay Bộ Xây dựng và các địa phương đang hoàn thiện thủ tục triển khai nâng cấp, mở rộng một số dự án cao tốc đạt quy mô hoàn chỉnh theo phương thức PPP. Trong đó có 18 đoạn tuyến trên cao tốc Bắc - Nam phía Đông dài khoảng 1.144 km và một số tuyến cửa ngõ các đô thị lớn như Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Hồ Chí Minh - Trung Lương - Mỹ Thuận, Hà Nội - Pháp Vân, Hà Nội - Bắc Giang, Hà Nội - Thái Nguyên...
Đại diện Cục Đường bộ Việt Nam cũng cho biết, trong tổng số 3.081 km sẽ hoàn thành năm 2025 và khoảng 2.083 km đang triển khai, có khá nhiều dự án đầu tư bằng ngân sách nhà nước (đầu tư công). Luật Đường bộ đã có quy định về việc thu phí sử dụng đường cao tốc đối với phương tiện lưu thông trên tuyến đường cao tốc do nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác. Do vậy, tiềm năng về khai thác đường cao tốc do nhà nước đầu tư (như hình thức nhượng quyền thu phí, quản lý, vận hành và khai thác bảo trì theo hình thức O&M) là rất lớn.
