Thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng

Luật Thủ đô 2024

Việc phát triển đường Vành đai 4 không chỉ giải quyết vấn đề của riêng Hà Nội mà sẽ giải quyết vấn đề liên vùng Thủ đô. Ảnh minh họa

Trách nhiệm, nguyên tắc liên kết, phát triển vùng

Tham luận trong Hội thảo khoa học “Triển khai Luật Thủ đô số 39/2024/QH15: một số vấn đề lý luận và thực tiễn” do Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội phối hợp với Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản tổ chức ngày 14/11, PGS.TS Nguyễn Vũ Hoàng, Tạp chí Cộng sản đã tham luận về vận dụng Luật Thủ đô trong phát triển liên kết vùng giữa Thủ đô Hà Nội và các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương thuộc vùng Thủ đô, vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và vùng động lực phía Bắc.

Theo PGS.TS Nguyễn Vũ Hoàng, Điều 44 Luật Thủ đô 2024 quy định cụ thể về trách nhiệm liên kết, phát triển vùng và nguyên tắc liên kết, phát triển vùng. Theo đó, TP Hà Nội và các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương thuộc vùng Thủ đô, vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, vùng động lực phía Bắc có trách nhiệm liên kết, phát triển theo các chương trình, dự án phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, hệ thống quy hoạch quốc gia.

Việc liên kết đảm bảo tuân thủ Hiến pháp, Luật Thủ đô và các luật, nghị quyết của Quốc hội có quy định liên quan đến cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng.

Điều 45 Luật Thủ đô 2024 cũng có một số quy định cụ thể về chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng. Theo đó, UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương có liên quan báo cáo HĐND cùng cấp xem xét, đồng thuận về việc thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng và đề nghị giao 1 UBND cấp tỉnh làm cơ quan chủ quản thực hiện chương trình, dự án và chịu trách nhiệm làm đầu mối trong việc triển khai chương trình dự án.

Việc thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng được phép sử dụng một số dạng nguồn vốn theo quy định của pháp luật. Trước hết, Điều 46 Luật Thủ đô 2024 đã quy định về nguồn vốn đầu tư chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng.

Theo đó, ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương ưu tiên bố trí để triển khai thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng có sử dụng ngân sách Nhà nước, trong đó, ngân sách Trung ương ưu tiên bố trí toàn bộ hoặc một phần cho chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng nhưng tỷ trọng ngân sách Trung ương không thấp hơn so với ngân sách của các địa phương; ưu tiên bố trí nguồn tăng thu ngân sách Trung ương cho các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương trong vùng Thủ đô, vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và vùng động lực phía Bắc để bảo đảm đầu tư các chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng trước các chương trình, nhiệm vụ, dự án khác.

Luật Thủ đô 2024 cũng quy định về ưu tiên tổng hợp các chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng vào danh mục dự án kêu gọi đầu tư của các chương trình xúc tiến đầu tư quốc gia và chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng được đầu tư toàn bộ từ nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước được hưởng ưu đãi theo quy định tại khoản 2 Điều 43 Luật Thủ đô 2024.

Các địa phương tham gia vào chương trình, dự án liên kết

Theo Điều 47 Luật Thủ đô 2024 đã quy định rất rõ về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương trong việc tham gia chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng.

Theo đó, chính quyền TP Hà Nội, chính quyền địa phương các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương có trách nhiệm phối hợp, huy động nguồn lực để thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng; bảo đảm bố trí vốn và tổ chức thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng theo đúng tiến độ được phê duyệt; quản lý, duy tu, bảo trì đối với phần công trình thuộc chương trình, dự án sau khi đã hoàn thành và đưa vào sử dụng trên địa bàn của địa phương mình.

Đồng thời, ưu tiên bố trí ngân sách địa phương cùng ngân sách Trung ương triển khai thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng trên địa bàn của địa phương mình.

Theo Luật Thủ đô 2024, chính quyền TP Hà Nội có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương, thuộc vùng thủ đô, vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, vùng động cực phía Bắng đề xuất, triển khai thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng trong từng lĩnh vực.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng. Có trách nhiệm báo cáo Chính phủ trình Quốc hội bảo đảm cân đối ngân sách triển khai thực hiện chương trình, dự án.

Công Phương