Thực hiện Chương trình số 08-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội:An sinh xã hội - điểm sáng nổi bật về chăm lo đời sống nhân dân
Chương trình số 08-CTr/TU ngày 17-3-2021 của Thành ủy Hà Nội khóa XVII về 'Phát triển hệ thống an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội và chất lượng cuộc sống nhân dân Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025' đã trở thành điểm sáng nổi bật trong công tác chăm lo đời sống nhân dân.
Với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù được ban hành, chương trình đã huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, hoàn thành các mục tiêu trọng yếu, đặc biệt là xóa nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo; từ đó tạo nền tảng an sinh vững chắc, nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương cùng đại diện lãnh đạo địa phương trao tiền hỗ trợ xây nhà Đại đoàn kết cho bà Đặng Thị Bổng, thôn Yên Xá, xã Nghiêm Xuyên (cũ), nay là xã Thượng Phúc.
Khẳng định tính đúng đắn và nhân văn sâu sắc
Ngay từ khi ban hành, Chương trình số 08-CTr/TU đã đề ra 27 chỉ tiêu cụ thể (trong đó có 1 chỉ tiêu không đánh giá, còn 26 chỉ tiêu đánh giá) gắn chặt với cuộc sống người dân. Sau hơn 4 năm triển khai, 25/26 chỉ tiêu được đánh giá đã hoàn thành, trong đó có 19 chỉ tiêu vượt kế hoạch.
Một số kết quả tiêu biểu: Hà Nội không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo của thành phố; tỉ lệ thất nghiệp giảm còn 2,54% (so với mục tiêu dưới 3%); tỉ lệ hỏa táng đạt 82% (vượt mục tiêu 73-75%); tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 95,25% (vượt mục tiêu 95%).
Những con số ấy không chỉ thể hiện trên báo cáo mà còn được minh chứng qua những câu chuyện đời sống đầy tính nhân văn. Như bà Phạm Thị Bổng, mẹ đơn thân ở xã Thượng Phúc, thường xuyên ốm đau, đã được hỗ trợ xây dựng ngôi nhà Đại đoàn kết rộng 60m². Bà Bổng xúc động chia sẻ: “Ngôi nhà không chỉ là nơi che mưa nắng, mà còn là chỗ dựa tinh thần để tôi vượt qua bệnh tật, nuôi con khôn lớn”.
Tại phường Phú Diễn, ông Nguyễn Xuân Biên, người khuyết tật sống cùng mẹ già và bốn con nhỏ trong căn nhà cấp 4 xuống cấp, đã được Quỹ “Vì người nghèo” hỗ trợ 100 triệu đồng để xây nhà mới. Ngôi nhà rộng 50m², khép kín, an toàn và tiện nghi đã trở thành điểm tựa giúp gia đình ông ổn định cuộc sống.
Cùng với nhà ở, chương trình còn chú trọng hỗ trợ sinh kế cho người nghèo. Tại nhiều xã ngoại thành, MTTQ Việt Nam đã trao xe máy cho lao động giao hàng, hỗ trợ máy may cho phụ nữ khó khăn, cấp con giống cho nông dân, giúp họ tự lực vươn lên, có thu nhập ổn định. Chị Phạm Thị Ngân (xã Phúc Sơn) từng chỉ sống nhờ vài sào ruộng. Sau khi được hỗ trợ vốn và giống gà từ MTTQ Việt Nam xã, gia đình chị đã cải thiện đáng kể thu nhập. “Được hỗ trợ kịp thời, gia đình tôi có thêm “cần câu” để mưu sinh, các con được đến trường đầy đủ” - chị Ngân chia sẻ.
Tại phường Chương Mỹ, trong hơn 4 năm qua, 230 hộ nghèo và cận nghèo được hỗ trợ vốn phát triển sản xuất, hơn 150 hộ đã thoát nghèo. Chị Trần Thị Minh, có con nhỏ mắc bệnh tim, cho biết: “Nhờ bảo hiểm y tế toàn dân, gia đình tôi được hỗ trợ tới 80% chi phí điều trị. Nếu không, chúng tôi không biết xoay xở thế nào”.
Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Hà (xã Phú Xuyên) cũng là một minh chứng rõ nét. Là hộ cận nghèo, chị được vay 50 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để mở cửa hàng tạp hóa. Sau hơn một năm, thu nhập mỗi tháng của gia đình chị đạt gần 10 triệu đồng. “Giờ đây gia đình tôi đã thoát cận nghèo, con cái được học hành đầy đủ” - chị Hà chia sẻ.
Đằng sau mỗi ngôi nhà Đại đoàn kết, một mô hình sinh kế được trao cho người nghèo là nhiều niềm vui sum vầy, là sự hồi sinh của những số phận từng chật vật mưu sinh. Đó chính là minh chứng rõ ràng thể hiện tính nhân văn sâu sắc của Chương trình số 08- CTr/TU mà Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn, Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình đã khẳng định: “Điểm nhấn của Chương trình là việc thực hiện đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách; nhiều chính sách đặc thù được ban hành. Thành phố ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng khu vực nông thôn, vùng dân tộc thiểu số, miền núi... góp phần thực hiện các mục tiêu xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giảm nghèo bền vững”.
Một minh chứng cụ thể là dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đã phối hợp hỗ trợ xây, sửa 714 nhà cho 100% hộ nghèo, cận nghèo có nhà ở xuống cấp, với định mức 100 triệu/nhà xây mới, 60 triệu/nhà sửa chữa, cao hơn so với quy định trung ương. Tổng kinh phí hỗ trợ: 61,08 tỷ đồng. Kết quả, đời sống người dân được cải thiện rõ rệt. Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 ước đạt 7.546.000 đồng/tháng.
Đặc biệt, năm 2025, Hà Nội không còn hộ nghèo theo chuẩn của thành phố và không để phát sinh hộ nghèo mới. Không chỉ chăm lo đời sống vật chất, chương trình còn chú trọng nâng cao đời sống tinh thần. Dịp lễ, Tết, hơn 225.000 suất quà trị giá gần 118 tỷ đồng đã được trao đến các gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo, thể hiện rõ sự quan tâm, sẻ chia của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô.
Bài học từ sự đồng thuận
Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ nhà ở, Chương trình số 08-CTr/TU còn tập trung mở rộng các hoạt động phúc lợi xã hội. Với mục tiêu hướng về nhân dân, lấy người dân làm chủ thể. Trong đó, với vai trò “cầu nối”, MTTQ Việt Nam thành phố đã thực hiện rất tốt việc kêu gọi vận động, tiếp nhận và phân bổ sự hỗ trợ, quyên góp để thực hiện nhiệm vụ an sinh xã hội.
Thành công của Chương trình số 08-CTr/TU xuất phát từ sự đồng thuận và vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Ban Chỉ đạo bám sát sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền; phát huy sức mạnh hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở; huy động được sự đồng thuận từ nhân dân trong việc phát triển hệ thống an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội và chất lượng sống của người dân. Việc tuyên truyền rộng rãi, lấy người dân làm trung tâm, ưu tiên nhóm yếu thế, đồng thời triển khai minh bạch đã tạo niềm tin lớn trong xã hội. Điển hình như tại phường Hai Bà Trưng, khi công khai danh sách hộ nghèo và các mức hỗ trợ trên loa truyền thanh, bà con trong khu dân cư không chỉ ủng hộ về tinh thần mà còn góp thêm quỹ để hỗ trợ học bổng cho trẻ em khó khăn. Từ đó, nhiều học sinh con hộ nghèo đã được tiếp sức tới trường.
Trong đại dịch Covid-19, thành phố đã huy động được trên 1.300 tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch. Hàng nghìn lao động mất việc được hỗ trợ kịp thời. Như ông Phạm Văn Bình, lái xe taxi tại phường Hoàng Mai nhận được gói hỗ trợ 3 triệu đồng/tháng trong 3 tháng. Ông nói: “Khoản tiền không lớn nhưng rất ý nghĩa vì đến đúng lúc tôi cần nhất”.
Những thành quả như hoàn thành mục tiêu xóa nhà dột nát, mở rộng bao phủ bảo hiểm y tế, tạo việc làm, chăm lo cho hàng vạn hộ nghèo... đã khẳng định Chương trình số 08-CTr/TU trở thành “bệ đỡ an sinh” bền vững của Hà Nội. Không chỉ mang ý nghĩa vật chất, Chương trình còn gieo mầm niềm tin, lan tỏa tinh thần nhân văn sâu sắc trong cộng đồng. Đây chính là nền tảng quan trọng để Thủ đô tiếp tục phát triển bao trùm, công bằng và bền vững trong giai đoạn tiếp theo với mục tiêu xây dựng một hệ thống an sinh toàn diện, tiệm cận chuẩn quốc tế, để mọi người dân đều được hưởng thụ thành quả phát triển. Đồng thời cũng là minh chứng sinh động cho tinh thần trách nhiệm, sự đồng lòng của toàn hệ thống chính trị và nhân dân Thủ đô trong nỗ lực xây dựng Hà Nội ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại, không để ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình phát triển.
Chương trình số 08-CTr/TU đã tạo nên những dấu ấn đậm nét trong đời sống xã hội: 5.099 căn nhà được hỗ trợ xây dựng, sửa chữa; 31.697 học sinh nghèo được hỗ trợ học tập; 8.988 hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ sinh kế; 8.434 người nghèo được khám, chữa bệnh miễn phí; 225.000 suất quà trị giá gần 118 tỷ đồng trao cho hộ nghèo, gia đình chính sách. Hơn 1.300 tỷ đồng được vận động ủng hộ phòng, chống dịch Covid-19.