Thuế đối ứng và chứng khoán Việt: Biến số cần theo dõi sát
Hạn chót hoãn áp thuế của Mỹ đang đến gần, chuyên gia nhận định Việt Nam vẫn giữ lợi thế cạnh tranh, nhưng thị trường cần thận trọng với diễn biến khó lường.
Kịch bản thuế quan và tác động tới thị trường
Chỉ còn chưa đầy ba tuần nữa, thời hạn 90 ngày tạm hoãn việc áp thuế đối ứng của Mỹ với gần 60 đối tác thương mại, trong đó có Việt Nam, sẽ kết thúc vào ngày 8/7. Trên thị trường toàn cầu, nhiều tổ chức và chuyên gia nhận định Washington nhiều khả năng sẽ không quay trở lại mức thuế cao nhất như đã từng cảnh báo trước đó.

Ảnh minh họa.
Ông Nguyễn Trọng Đình Tâm – Phó Giám đốc Khối Phân tích của Công ty Chứng khoán Asean (Aseansc) – nhận định trong kịch bản cơ sở, Mỹ sẽ điều chỉnh giảm mức thuế đối với Việt Nam so với mức 46% công bố trước đây. Dự báo này được đưa ra trên cơ sở những nỗ lực từ phía Việt Nam như cam kết gia tăng nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ, tiến trình đàm phán tích cực giữa hai nước cũng như năng lực cạnh tranh hiện có của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bên cạnh đó, chuyên gia Aseansc cũng lưu ý rằng một số nhóm hàng chủ lực như điện thoại, thiết bị điện tử, máy móc, dệt may, thủy sản… nhiều khả năng sẽ không bị áp thuế nặng hoặc có thể được loại khỏi diện chịu thuế. Điều này xuất phát từ định hướng gần đây của Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (US CBP), cùng với một số tuyên bố chính sách từ cựu Tổng thống Donald Trump.
Ông Tâm cũng cho rằng nếu mức thuế vẫn giữ ở mức vừa phải, Việt Nam sẽ không mất lợi thế cạnh tranh so với các quốc gia khác. Theo ước tính của Aseansc, khối lượng hàng hóa xuất khẩu có thể chịu ảnh hưởng từ thuế đối ứng chỉ chiếm khoảng 32% giá trị xuất khẩu sang Mỹ, tương đương gần 10% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước trong năm 2024.
Với kịch bản này, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) – cả đăng ký lẫn giải ngân – được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định trong năm 2025. Đây sẽ là một trong các động lực chính hỗ trợ tăng trưởng GDP, được kỳ vọng đạt mức từ 7% trở lên, bên cạnh tiêu dùng nội địa và đầu tư công.
Tác động của chính sách thuế đến tâm lý thị trường trong ngắn hạn cũng đã dịu bớt so với tháng 4, thời điểm thông tin áp thuế đối ứng mới được đưa ra khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại. Dù vậy, chuyên gia Aseansc cho rằng rủi ro từ chính sách thương mại Mỹ vẫn là yếu tố cần giám sát kỹ lưỡng.
Ông Tâm khuyến nghị nhà đầu tư nên tập trung vào những nhóm ngành hoạt động chủ yếu trong nước – vốn ít bị ảnh hưởng bởi các biến động thuế quan từ bên ngoài – đồng thời cần cân nhắc kỹ khi sử dụng đòn bẩy tài chính, đặc biệt trong bối cảnh thị trường vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro khó đoán.
Động thái của khối ngoại và tín hiệu thị trường
Trong khi nhà đầu tư trong nước vẫn đang giữ vai trò chi phối thanh khoản, thì động thái của khối ngoại cũng thu hút sự quan tâm. Tuần qua, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng hơn 220 tỷ đồng sau giai đoạn mua ròng tích cực trước đó. Nguyên nhân chủ yếu đến từ tâm lý thận trọng liên quan tới diễn biến đàm phán thuế quan giữa Mỹ và các đối tác.
Dù vậy, chuyên gia từ Aseansc cho rằng việc khối ngoại rút vốn không nên bị xem là tín hiệu tiêu cực duy nhất của thị trường. Các yếu tố như định giá cổ phiếu, triển vọng tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp, chính sách vĩ mô và tỷ lệ giải ngân đầu tư công mới là nền tảng thực sự cần theo dõi để đánh giá hướng đi của thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới.
Trên thực tế, thanh khoản từ nhà đầu tư trong nước vẫn đóng vai trò chủ đạo khi chiếm hơn 70% tổng giá trị giao dịch. Bài học từ giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ năm 2021 cho thấy thị trường có thể bứt phá bất chấp áp lực bán ròng từ nước ngoài nếu có sự đồng thuận từ yếu tố nội tại và dòng tiền nội địa.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, xu hướng bán ròng của khối ngoại có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của một số doanh nghiệp bị bán mạnh, đặc biệt là các mã có tỷ lệ sở hữu nước ngoài cao hoặc thanh khoản thấp. Dù vậy, khó có khả năng thị trường sẽ chịu tác động tiêu cực toàn diện trong bối cảnh các yếu tố vĩ mô vẫn đang ủng hộ xu hướng tích cực.
Cũng cần lưu ý rằng trong tháng 5 vừa qua, khi nhiều cổ phiếu giảm sâu về vùng định giá hấp dẫn sau tin tức về thuế quan, nhà đầu tư ngoại vẫn quay lại mua ròng với tổng giá trị hơn 1.300 tỷ đồng trên sàn HOSE, cho thấy dòng vốn ngoại vẫn quan tâm đến thị trường Việt Nam khi cơ hội xuất hiện.
Thời điểm quyết định về thuế quan của Mỹ đang đến gần, song các tín hiệu cho thấy khả năng Việt Nam sẽ không chịu mức thuế cao nhất và vẫn giữ vững sức hút với dòng vốn quốc tế. Trong khi nhà đầu tư cần thận trọng theo dõi diễn biến chính sách thương mại, thị trường Việt Nam vẫn có nền tảng vững chắc để duy trì triển vọng tích cực, đặc biệt nếu các yếu tố vĩ mô tiếp tục đồng thuận.