Thượng Minh khúc giao hòa của rừng trúc, văn hóa Dao và du lịch sinh thái

Thôn Phiêng Phàng, một thôn vùng núi cao nằm cách trung tâm UBND xã khoảng 10km.

Xã Thượng Minh được thành lập trên cơ sở sắp xếp đơn vị hành chính từ ba xã Yến Dương, Chu Hương và Mỹ Phương. Sau sáp nhập, Thượng Minh có diện tích tự nhiên 131,64km², với 30 thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Toàn xã hiện có 2.478 hộ dân với hơn 11.000 nhân khẩu; 41 chi bộ trực thuộc với 948 đảng viên; 17 hợp tác xã và trên 60 hộ sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ.

Vị trí địa lý thuận lợi là một trong những lợi thế quan trọng của Thượng Minh trong phát triển kinh tế - xã hội nói chung và du lịch nói riêng. Phía Đông giáp xã Nà Phặc, phía Bắc giáp xã Ba Bể, phía Tây giáp xã Đồng Phúc, phía Nam giáp xã Phủ Thông. Từ Thượng Minh đến trung tâm tỉnh Thái Nguyên khoảng 120km, hệ thống giao thông có các tuyến tỉnh lộ 253 và 258 đi qua, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và kết nối các tour, tuyến du lịch liên vùng.

Không chỉ sở hữu điều kiện tự nhiên thuận lợi, Thượng Minh còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cảnh quan núi rừng còn nguyên sơ, khí hậu trong lành, mát mẻ quanh năm, cùng kho tàng văn hóa truyền thống phong phú của đồng bào dân tộc thiểu số. Những yếu tố nền tảng để phát triển du lịch sinh thái gắn với cộng đồng.

Rừng trúc Phiêng Phàng - Điểm nhấn sinh thái giữa đại ngàn

Điểm nhấn nổi bật trong bức tranh du lịch của Thượng Minh là thôn Phiêng Phàng, một thôn vùng núi cao nằm cách trung tâm UBND xã khoảng 10km. Từ trục quốc lộ 279, du khách di chuyển thêm khoảng 5km để đến Phiêng Phàng. Tuyến đường vào thôn cơ bản đã được bê tông hóa, quanh co, uốn lượn.

Ấn tượng của du khách về cánh rừng trúc xanh mướt trải dài, thân thẳng tắp.

Bù lại, Phiêng Phàng khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng trước những cánh rừng trúc xanh mướt trải dài thành từng cụm tự nhiên, tạo nên không gian mát lành, yên bình hiếm có. Thời điểm lý tưởng để khám phá rừng trúc là từ tháng 3 đến tháng 10 hằng năm, khi thời tiết thuận lợi, rừng trúc xanh rợp, thích hợp cho các hoạt động chụp ảnh, đi bộ, trekking nhẹ và trải nghiệm thiên nhiên.

Đồng bào dân tộc Dao, với nhiều phong tục, tập quán truyền thống được gìn giữ.

Không chỉ có cảnh sắc, Phiêng Phàng còn là nơi sinh sống lâu đời của đồng bào dân tộc Dao, với nhiều phong tục, tập quán truyền thống được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Du khách đến đây có thể tìm hiểu nếp sinh hoạt cộng đồng, thưởng thức các món ăn đặc sản địa phương và hòa mình vào không gian văn hóa bản địa mộc mạc, chân thực.

Chị Nguyễn Thị Mai Anh, du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ: "Tôi thực sự bất ngờ khi đến Phiêng Phàng. Rừng trúc rất đẹp, không khí trong lành, yên tĩnh, khác hẳn với sự ồn ào của thành phố. Người dân thân thiện, đồ ăn ngon, đặc biệt là các món cá hồi, cá tầm rất tươi".

Nếp Tài loại gạo đặc sản cùng các món ăn truyền thống của người Dao góp phần tạo nên bản sắc ẩm thực riêng, chỉ nơi đây có được.

Trong 2-3 năm gần đây, lượng khách đến Phiêng Phàng có xu hướng tăng, chủ yếu là khách trải nghiệm, du lịch sinh thái, phượt và các nhóm nhỏ. Các sự kiện như Hội Xuân hằng năm, lễ hội truyền thống của đồng bào Dao góp phần tạo sức hút riêng cho điểm đến này.

Từ bản sắc văn hóa đến khát vọng du lịch cộng đồng bền vững

Bên cạnh cảnh quan thiên nhiên, ẩm thực và văn hóa bản địa là "chìa khóa" giữ chân du khách khi đến Thượng Minh. Cá hồi, cá tầm được nuôi trong môi trường nước sạch, khí hậu mát mẻ là sản phẩm đặc trưng của địa phương, đang được nhiều hộ dân khai thác kết hợp phục vụ du lịch trải nghiệm.

Giữ chân du khách khi đến Thượng Minh. Cá hồi, cá tầm được nuôi trong môi trường nước sạch, khí hậu mát mẻ là sản phẩm đặc trưng.

Ngoài ra, nếp Tài loại gạo đặc sản cùng các món ăn truyền thống của người Dao góp phần tạo nên bản sắc ẩm thực riêng có. Các nghề truyền thống như đan lát, sản xuất nông nghiệp truyền thống cũng được lồng ghép giới thiệu tới du khách.

Anh Trần Hoàng Long, du khách đến từ Bắc Ninh, cho biết: "Điều tôi ấn tượng nhất là sự mộc mạc, chân thành của người dân. Du lịch ở đây không ồn ào mà rất gần gũi".

Trao đổi với PV Báo Xây dựng, ông Lý Văn Trường, Phó chủ tịch UBND xã Thượng Minh cho biết: "Địa phương xác định phát triển du lịch sinh thái - văn hóa cộng đồng gắn với bảo tồn thiên nhiên và bản sắc dân tộc. Đến năm 2030, xã sẽ từng bước hình thành các sản phẩm du lịch đặc trưng như trải nghiệm rừng trúc, homestay quy mô nhỏ, ẩm thực cá hồi, cá tầm, qua đó nâng cao đời sống người dân".

Với sự đồng hành của chính quyền và cộng đồng, Thượng Minh đang dần trở thành điểm đến du lịch xanh, bền vững, góp phần làm phong phú thêm bản đồ du lịch sinh thái vùng cao phía Bắc.

Nguyên Anh