Món ăn Việt Nam lọt top '20 món súp ngon nhất thế giới' của CNN Travel

Một bát súp nóng hổi luôn là hiện thân tối thượng của sự ấm áp, dễ chịu mang hơi hướng xưa cũ. Súp là một trong những món ăn lâu đời và phổ biến nhất trên thế giới, bà Janet Clarkson, tác giả cuốn “Soup: A Global History” (Súp: Lịch sử toàn cầu), cho biết.

“Bất kỳ nền văn hóa nào cũng có một dạng súp nào đó”, bà nói. “Món ăn này có nguồn gốc rất cổ xưa”. Trong cuốn sách, bà viết rằng con người thời kỳ đầu đã nấu súp trong đủ thứ vật dụng, từ mai rùa cho đến các ống tre, và bắt đầu tạo ra nồi súp bằng kim loại từ thời kỳ Đồ đồng.

Việc đun sôi thực phẩm giúp con người có thể sống dựa vào các loại ngũ cốc ổn định, đồng thời bổ sung thảo mộc và những nguyên liệu khác nhằm tăng giá trị dinh dưỡng hoặc phục vụ mục đích chữa bệnh.

Mỗi lần bạn mang một nồi súp đậm đà (có thể kèm theo một ổ bánh mì) đến cho người bạn đang cảm cúm, theo bà Clarkson, thực chất bạn đang tiếp nối một truyền thống có từ hàng nghìn năm trước. “Việc tách bạch giữa thực phẩm và thuốc men – đó không phải là cách người xưa suy nghĩ”, bà nói. “Tôi nghĩ rằng ở hầu hết mọi quốc gia trên thế giới, trong lịch sử, một số món súp từng được xem là có tác dụng phục hồi sức khỏe”.

Ngày nay, súp thường thiên về nước dùng trong khi các món hầm đặc hơn, nhưng các món ăn dùng thìa trên khắp thế giới chưa bao giờ gói gọn một cách rõ ràng trong hai khái niệm tiếng Anh này.

Trong khi bà Clarkson lặn lội qua nhiều thế kỷ lịch sử ngôn ngữ để lần theo nguồn gốc của các từ “soup”, “potage” và “broth”, bà cuối cùng đã chọn một cách hiểu rất rộng. “Chỉ đơn giản là một vài thứ được nấu trong nước”, bà viết, “trong đó phần nước đã được tạo hương vị trở thành yếu tố then chốt của món ăn”.

Định nghĩa ấy mở ra không gian cho sự đa dạng ẩm thực khổng lồ của thế giới. Dưới đây là các đề cử của 20 món súp ngon nhất toàn cầu được CNN Travel công bố.

Banga (Nigeria)

Banga phổ biến đến mức ở Nigeria, các cửa hàng bán sẵn các gói gia vị đã được trộn sẵn. Ảnh: Shutterstock.

Quả của cây cọ dầu mang lại cả chất béo lẫn hương vị cho món súp đến từ vùng châu thổ sông Niger này, vốn còn có cá trê tươi, thịt bò và hải sản khô.

Món ăn phổ biến đến mức các gói gia vị banga pha sẵn được bán rộng rãi trong cửa hàng. Hầu hết các hỗn hợp đều gồm nhục đậu khấu châu Phi, hạt thầu dầu, orima, jansa và lá beletete.

Gia vị tạo nên phần nước sốt đỏ sánh, đậm đà – điểm hấp dẫn chính của món súp. Hãy thưởng thức bằng cách chấm cùng eba hoặc một viên tinh bột, hai thực phẩm chủ lực của Nigeria, đều làm từ sắn nhưng chế biến theo những phương pháp khác nhau.

Phở bò (Việt Nam)

Phở bò Việt Nam ngày càng trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Ảnh: Getty.

Nước dùng được ninh trong nhiều giờ với quế, hoa hồi và các loại gia vị ấm khác, tạo nên nền hương thơm quyến rũ cho món ăn này.

Phở là một trong những món ăn Việt Nam được thế giới biết đến nhiều nhất, nhưng theo bà Andrea Nguyen, tác giả cuốn “The Pho Cookbook”, đây lại là món ăn tương đối mới.

Và dù ngày nay các quán phở phục vụ đủ loại hương vị, phở bò mới là phiên bản nguyên gốc. Đến năm 1930, bà Nguyen giải thích, món súp này đã được phục vụ với những lát thịt bò sống, chín tái nhẹ nhàng trong nước dùng nóng.

Ngày nay, phở bò vẫn là phiên bản được yêu thích nhất tại Việt Nam, với nhiều lựa chọn như thịt bò sống truyền thống, kết hợp thịt sống và chín, nạm và gân.

Borscht (Ukraine/Nga)

Củ dền non chỉ là khởi đầu cho hương vị thơm ngon của món súp borscht. Ảnh: Shutterstock.

Những miếng củ dền mềm mại nổi trong thứ nước dùng đỏ rực, tạo nên món súp được yêu thích ở Ukraine và khắp Đông Âu. Thường được phủ lên trên một muỗng kem chua béo ngậy, borscht không hẳn là món súp củ dền đơn giản. Nó có vị chua đặc trưng từ kvass, một loại nước ép củ dền lên men lactic, cũng là đặc sản của khu vực.

Dù đôi khi món súp này được gán cho ẩm thực Nga, tuyên bố đó vẫn gây tranh cãi.

Năm 2022, UNESCO tuyên bố rằng borscht tại Ukraine “kết nối những người thuộc mọi lứa tuổi, giới tính và xuất thân quanh bàn ăn” và đưa món súp này vào danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp. Các đầu bếp Ukraine ngày nay cũng đang góp phần biến borscht thành biểu tượng của quốc gia.

Bouillabaisse (Pháp)

Súp hải sản Bouillabaisse, một món ăn phổ biến ở Marseille, Pháp, bao gồm nhiều loại hải sản khác nhau. Ảnh: Shutterstock.

Từ món hầm của ngư dân trở thành biểu tượng ẩm thực, bouillabaisse chắt lọc hương vị Địa Trung Hải cổ điển thành một món ăn gắn liền với thành phố ven biển Marseille. Nghệ tây, dầu ô liu, thì là, tỏi và cà chua hòa quyện cùng cá tươi vừa đánh bắt từ biển.

Đã có thời, loại cá sử dụng phản ánh đúng sản lượng đánh bắt mỗi ngày, nhưng sau đó các tiêu chuẩn trở nên nghiêm ngặt hơn.

Theo những người ký kết Hiến chương Bouillabaisse năm 1980 – một nỗ lực tập thể của các đầu bếp địa phương nhằm đảm bảo chất lượng món súp Pháp này – công thức chính thống nhất phải bao gồm ít nhất 4 loại hải sản, được chọn từ một danh sách có cả cá monkfish (cá thầy tu) và cua.

Caldo verde (Bồ Đào Nha)

Món súp thịnh soạn này, đôi khi có thêm xúc xích, có nguồn gốc từ vùng trồng nho của Bồ Đào Nha. Ảnh: Shutterstock.

Các loại rau xanh thái sợi mỏng hòa quyện với khoai tây và hành tây trong món súp mộc mạc đến từ vùng Minho trồng nho của Bồ Đào Nha. Ngày nay, món súp này xuất hiện từ các quán cà phê cao cấp cho đến những căn bếp thôn quê, là hình mẫu điển hình của ẩm thực gia đình ấm áp.

Trong nhiều phiên bản, xúc xích chouriço của Bồ Đào Nha, mềm và đậm vị khói mặn, tạo thêm chiều sâu hương vị, khiến món súp càng no nê hơn. Hãy thưởng thức cùng một ly vinho verde trứ danh của vùng Minho.

Chorba frik (Algeria, Libya và Tunisia)

Chorba frik là món ăn phổ biến ở Bắc Phi như một cách để kết thúc thời gian nhịn ăn trong tháng Ramadan. Ảnh: Shutterstock.

Lúa mì cứng được thu hoạch khi còn xanh, gọi là freekeh, mang lại độ no và giá trị dinh dưỡng cho món súp Bắc Phi này, đặc biệt được yêu thích trong tháng Ramadan linh thiêng.

Những hạt freekeh mềm thấm nước dùng cà chua và gia vị thơm, hòa quyện cùng đậu gà và thịt gà, bò, cừu hoặc dê hầm. Món ăn thường được dọn kèm chanh cắt miếng và một khúc bánh mì kesra.

Chupe de camarones (Peru)

Món súp Peru thịnh soạn này có vị cay nồng và được coi là một loại thuốc. Ảnh: Getty.

Món súp tôm kem béo này là đặc sản của Arequipa, thành phố cổ được bao quanh bởi những ngọn núi lửa hùng vĩ. Những đêm lạnh vùng núi là điều kiện hoàn hảo cho món ăn đậm đà này: Tôm mềm hòa cùng khoai tây và ngô vùng Andes.

Món súp còn có vị cay nhẹ. Việc thêm ají amarillo, một loại ớt có hương vị trái cây dịu dàng, mang đến độ cay dễ chịu để cân bằng các thành phần béo ngậy. Có lẽ đó là lý do khiến món súp này mang tiếng là một chất kích thích tình dục mạnh mẽ.

Gazpacho (Tây Ban Nha)

Gazpacho, món ăn được dùng lạnh, là một cách tuyệt vời để giải khát trong những ngày nóng bức. Ảnh: Shutterstock.

Mùa hè ở Andalusia mang theo cái nóng gay gắt, rất lý tưởng để giải nhiệt bằng một bát súp rau củ ăn lạnh này. Phiên bản kinh điển ngày nay gồm cà chua, dưa leo, tỏi và dầu ô liu, với một nắm bánh mì cũ được thêm vào để tạo độ sánh.

Người Arab đã mang món ăn này đến bán đảo Iberia nhiều thế kỷ trước khi người Tây Ban Nha nếm thử cà chua, một nguyên liệu đến từ Tân Thế Giới. Phiên bản nguyên thủy là sự kết hợp của bánh mì, tỏi và dầu ô liu, được giã trong cối và nêm giấm.

Súp lạc (Tây Phi)

Khoai lang và đậu bắp là những nguyên liệu chính trong món súp lạc đặc biệt này, rất phổ biến khắp Tây Phi. Ảnh: Shutterstock.

Giống như nhiều món ăn hấp dẫn khác, súp lạc không bị ràng buộc bởi biên giới quốc gia: Thịt, cá hoặc gà được nấu trong nước súp đậu phộng sánh đặc là món ăn an ủi tinh thần ở khắp các nước Tây Phi. Các phiên bản trải dài từ domoda của Gambia – món ăn quốc dân – đến cách nấu của Nigeria với các loại rau lá đắng.

Dù ở quốc gia nào, những món súp và món hầm này đều béo, đậm đà và mặn vừa, một sự kết hợp thỏa mãn thường được “đánh thức” bởi vị cay nồng của ớt Scotch bonnet.

Gumbo (Mỹ)

Món Gumbo, có thể được ăn kèm với thịt gà, xúc xích và tôm, gắn liền với thành phố New Orleans. Ảnh: Getty.

Nhiều nền văn hóa và hương vị hòa quyện trong món súp đậm đà, ngôi sao của ẩm thực bang Louisiana, chịu ảnh hưởng từ ẩm thực Tây Phi, người bản địa Choctaw và Pháp. Các phiên bản với hải sản, gà và xúc xích nằm trong số những loại phổ biến nhất hiện nay, nhưng có vô vàn cách để chế biến món đặc sản miền Nam này.

Lá cây sassafras phơi khô, xay nhuyễn — gọi là filé và từ lâu đã được người Choctaw thu hái — mang đến hương vị đặc trưng cho nhiều công thức gumbo. Một số đầu bếp làm đặc súp bằng roux, hỗn hợp bột và chất béo nấu chín, trong khi những người khác lại trung thành với đậu bắp xào cắt lát.

Mọi phiên bản có thể tưởng tượng được đều hội tụ hằng năm tại World Champion Gumbo Cookoff ở New Iberia, bang Louisiana, nơi các đầu bếp so tài để giành lấy danh hiệu bậc thầy súp đầy tự hào.

Cũng nằm trong danh sách này còn có các món súp nổi tiếng như Harira (Morocco), Kharcho (Georgia), Mì bò Lan Châu (Trung Quốc), Mohinga (Myanmar), Menudo (Mexico), Moqueca de camarão (Brazil), Soto ayam (Indonesia), Tom yum goong (Thái Lan), Tonkotsu ramen (Nhật Bản), Yayla çorbasi (Thổ Nhĩ Kỳ).

Theo CNN

Huyền Chi