Thủy sản Lào Cai: Tự chủ con giống, tự tin vươn xa

Không chỉ vượt kế hoạch về diện tích mặt nước (đạt 100,21%) và nuôi cá lồng (đạt 100,7%), ngành thủy sản Lào Cai còn đạt bước tiến lớn trong tự chủ con giống, với 53,5 triệu con giống được sản xuất trong 9 tháng năm 2025. Sự chủ động này đáp ứng 70% nhu cầu toàn tỉnh, tạo bước đột phá cho lĩnh vực thủy sản. Từ chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội tỉnh, gần 4.000 tấn thủy sản, Lào Cai giờ đây đã "vươn" ra các thị trường lớn như Hà Nội và Phú Thọ.

Nhiều năm trước, ngành thủy sản Lào Cai luôn trong thế "bị động" khi phần lớn con giống phụ thuộc vào nguồn nhập từ các tỉnh khác. Mỗi chuyến nhập giống không chỉ "cõng" thêm chi phí vận chuyển từ 4 - 5 triệu đồng mà còn đối mặt với tỷ lệ hao hụt trung bình 5%. Tuy nhiên, bài toán này đang được tháo gỡ hiệu quả.

Trong 9 tháng năm 2025, Trung tâm Giống nông nghiệp Lào Cai với 4 trại sản xuất giống trọng điểm tại các xã: Yên Bình, Tằng Loỏng, Bát Xát và phường Nghĩa Lộ đã sản xuất thành công 53,5 triệu con giống thủy sản, đáp ứng tới 70% nhu cầu về giống của toàn tỉnh, trong đó cơ cấu giống thủy sản đặc sản (cá tầm, cá lăng...) chiếm gần 20%.

Việc "sẵn giống" tại chỗ với chất lượng đảm bảo và giá thành hạ còn tạo "cú hích" giúp người dân mạnh dạn đầu tư, mở rộng quy mô. Hiện, toàn tỉnh có 4.910 ha ao, hồ nuôi thủy sản, đạt 100,21% kế hoạch.

Song song đó, hình thức nuôi cá lồng cũng phát triển với 2.872 lồng, đạt 100,7% kế hoạch. Cùng với đó, chi phí đầu vào được giảm đáng kể, người dân tự tin hơn.

Nếu việc vượt kế hoạch về diện tích và lồng bè cho thấy sự thay đổi về "lượng", thì việc chinh phục thị trường ngoại tỉnh chính là bước ngoặt về "chất". Từ chủ yếu phục vụ nhu cầu nội tỉnh, nay đã có gần 4.000 tấn (tương đương 10 - 20% tổng sản lượng) được xuất bán ra các thị trường, chủ yếu là Hà Nội và Phú Thọ.

Các sản phẩm chủ lực được xuất bán thị trường ngoại tỉnh bao gồm cả các loại thủy sản đặc sản như cá hồi, cá tầm, cá lăng, lẫn các loại cá truyền thống như rô phi, trắm, chép... Việc vươn ra các thị trường lớn không chỉ chứng minh năng lực sản xuất mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân.

Khi xuất bán sản phẩm ra ngoài tỉnh với số lượng lớn giúp người nuôi tiêu thụ nhanh gọn hết lứa, thuận lợi cho việc dọn vệ sinh, tẩy lồng để sớm vào lứa nuôi mới.

Theo ông Đỗ Thành Giang, lợi thế cạnh tranh của thủy sản Lào Cai đến từ điều kiện tự nhiên. Thủy sản của Lào Cai khi xuất ra thị trường có nhiều lợi thế đặc biệt như chất lượng thịt cá ngon hơn do được nuôi trong môi trường nước sạch, ít ô nhiễm và giàu dưỡng chất.

Dù đạt được những thành công ban đầu, ngành thủy sản Lào Cai vẫn đứng trước nhiều khó khăn, trong đó lớn nhất là thiếu nhà máy chế biến, thiếu thương hiệu mạnh gắn với sản phẩm. Bên cạnh đó là các yếu tố biến động của môi trường, thiên tai, bão lũ có thể gây thiệt hại lớn.

Để vươn xa một cách bền vững, mục tiêu của Lào Cai trong 1 - 2 năm tới là phát triển đồng bộ chuỗi giá trị "giống - nuôi - chế biến - tiêu thụ" và nâng tỷ lệ xuất bán sản phẩm ngoại tỉnh lên trên 30% tổng sản lượng.

Để làm được điều này, tỉnh đang tập trung vào nhiều giải pháp. Ông Đỗ Thành Giang cho biết thêm: "Chúng tôi đề xuất hỗ trợ nâng cấp trại giống, ao ương, hệ thống xử lý nước... Xây dựng và duy trì nguồn giống tốt để đảm bảo chất lượng. Đồng thời, tỉnh sẽ đẩy mạnh xúc tiến thị trường, quảng bá thủy sản của Lào Cai và mở nhiều lớp tập huấn kỹ thuật cho người dân".

Với nền tảng vững chắc từ con giống và lợi thế về điều kiện tự nhiên, thủy sản Lào Cai đang tự tin vươn xa, khẳng định vị thế mới trên bản đồ thủy sản khu vực.

Hà Hùng Cường