Tiến trình trung hòa carbon là chìa khóa để Việt Nam thu hút FDI chất lượng từ châu Âu

Ngày 15/7, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố Báo cáo Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) Quý II/2024 đưa ra góc nhìn đa chiều về bối cảnh kinh tế của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam.

Doanh nghiệp châu Âu tiếp tục tin tưởng vào tăng trưởng dài hạn của Việt Nam

Kết quả khảo sát BCI do Decision Lab thực hiện và được gửi tới tới mạng lưới 1.400 thành viên của EuroCham cho thấy, bất chấp mức tăng trưởng GDP mạnh mẽ nửa đầu năm, BCI đã có sự giảm nhẹ từ 52,8 điểm trong Quý I/2024 xuống 51,3 điểm trong Quý II/2024, nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục điều chỉnh chính sách để duy trì đà tăng trưởng.

Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) Quý II/2024 do EuroCham công bố ngày 15/7/2024.

Ông Dominik Meichle, Chủ tịch EuroCham Việt Nam cho biết: Tiềm năng kinh tế của Việt Nam là không thể phủ nhận và cộng đồng doanh nghiệp châu Âu vẫn tin tưởng vào sự tăng trưởng dài hạn của Việt Nam. Mặc dù cuộc khảo sát của chúng tôi chỉ ra những lĩnh vực cần cải thiện, nhưng chúng tôi tin rằng bằng cách hợp tác để giải quyết các rào cản hành chính và quy định, chúng ta có thể tạo ra một môi trường kinh doanh hiệu quả và hấp dẫn hơn, mang lại lợi ích cho cả cộng đồng doanh nghiệp châu Âu và Việt Nam.

Trong khi đó, theo ông Thue Quist Thomasen, Giám đốc điều hành của Decision Lab, kết quả khảo sát này tiết lộ một bức tranh đầy sắc thái về bối cảnh kinh doanh tại Việt Nam. Trong khi 68% số người được hỏi cho biết điều kiện hiện tại ở mức trung bình đến tích cực, thì sự thận trọng trong ngắn hạn đã tăng nhẹ, và điều này cần được giải quyết để xu hướng tích cực có thể tiếp tục tăng. Tuy nhiên, mức tăng trưởng GDP mạnh mẽ 6,42% trong nửa đầu năm 2024 và gần 70% bày tỏ sự lạc quan trong dài hạn cho thấy niềm tin mạnh mẽ rằng các chỉ số tích cực có thể thành hiện thực trong tương lai.

Những khó khăn của doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam

Trong khi các doanh nghiệp châu Âu vẫn lạc quan về tiềm năng của Việt Nam, cuộc khảo sát nêu bật những thách thức pháp lý cản trở tăng trưởng và đầu tư. Các vấn đề chính được xác định bao gồm: Các quy định được giải thích theo nhiều cách khác nhau; thủ tục hành chính còn rườm rà; những thách thức về thị thực và giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài...

Cuộc khảo sát dẫn chứng cụ thể về một trong những thách thức đối với hoạt động của cộng đồng doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp châu Âu nói riêng. Đó là Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân (PDPD) được triển khai gần đây được thiết kế để bảo vệ thông tin cá nhân, đã vô tình gây ra sự lo lắng trong các doanh nghiệp. Một phần tư số người tham gia khảo sát thừa nhận chưa hiểu đầy đủ các yêu cầu của Nghị định và chỉ 1/3 cảm thấy tự tin vào khả năng tuân thủ của mình.

"Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải có sự hướng dẫn và hỗ trợ rõ ràng hơn từ các cơ quan chức năng để đảm bảo quá trình chuyển đổi và tuân thủ được diễn ra suôn sẻ", EuroCham khuyến nghị.

Các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam ngày càng quan tâm và cam kết về phát triển bền vững.

5 yếu tố để tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Cuộc khảo sát của EuroCham đã chỉ ra một bức tranh tổng hợp, phản ánh nhận định của doanh nghiệp châu Âu cả về khả năng phục hồi và những thách thức đang diễn ra đối với môi trường kinh doanh tại Việt Nam.

Về điều kiện kinh doanh hiện tại, trong khi một số ít công ty báo cáo tình hình kinh tế là “rất tệ” (giảm từ 8% xuống 6%), số công ty mô tả là “không tốt” lại tăng nhẹ (từ 24% lên 26%). Mặc dù vậy, đa số (68%) vẫn duy trì quan điểm từ trung lập đến tích cực về điều kiện kinh doanh của họ, cho thấy cảm giác ổn định chung.

Về triển vọng ngắn hạn, mặc dù nhận định chung về triển vọng kinh tế của Việt Nam trong Quý III/2024 là lạc quan một cách thận trọng (45%), các doanh nghiệp tư nhân vẫn do dự về triển vọng của chính họ, với 45% còn lại là trung lập và 23% bày tỏ lo ngại.

Về triển vọng dài hạn, sự bất an ngắn hạn này được cân bằng bởi niềm tin mạnh mẽ trong dài hạn, với gần 70% doanh nghiệp bày tỏ sự lạc quan về tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong 5 năm tới. Sự tự tin này được phản ánh qua tỷ lệ các doanh nghiệp sẽ đề xuất Việt Nam là điểm đến đầu tư.

Để thu hút thêm đầu tư FDI và kích thích tăng trưởng kinh tế, các doanh nghiệp châu Âu được khảo sát đã nêu bật 5 yếu tố để Việt Nam có thể cải thiện môi trường kinh doanh, bao gồm: (i) Hợp lý hóa các quy trình hành chính và thủ tục; (ii) Tăng cường sự rõ ràng trong các quy định, chính sách để giảm bớt việc giải thích không chính xác; (iii) Phát triển cơ sở hạ tầng cốt lõi (đường, cảng, cầu...); (iv) Đơn giản hóa thủ tục cấp thị thực, giấy phép lao động cho chuyên gia nước ngoài; (v) Bảo đảm ổn định chính trị và an ninh.

Cuộc khảo sát cho thấy những cam kết ngày càng tăng về tính bền vững của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, với 7% đã đạt được mức trung hòa carbon, 37% đặt ra mục tiêu hoàn thành vào hoặc trước năm 2050, 18% tham vọng đặt mục tiêu đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2030.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp được khảo sát đã chỉ ra một số trở ngại chính trong nỗ lực trung hòa carbon của họ, bao gồm: Khách hàng lưỡng lự trong việc trả giá cao cho các sản phẩm bền vững; khả năng tiếp cận với các nguồn năng lượng sạch và cơ sở hạ tầng quản lý chất thải hiệu quả còn hạn chế; hạn chế tài chính trong việc thực hiện các hoạt động bền vững; khó khăn trong việc đo lường lượng khí thải và đảm bảo tuân thủ chuỗi cung ứng...

Theo EuroCham, một điểm tích cực là việc Chính phủ Việt Nam ký ban hành Nghị định về Thỏa thuận mua bán điện trực tiếp (DPPA) đã mang lại hy vọng. Việc thực hiện nhanh chóng và thành công có thể giải quyết một số thách thức này, đặc biệt bằng cách cải thiện khả năng tiếp cận các nguồn năng lượng sạch và có khả năng mang lại những khuyến khích bền vững tốt hơn.

Việt Hằng