Tiếp tục hoàn thiện chính sách mới về dự trữ quốc gia

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình báo cáo dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi). Ảnh: media.quochoi.vn

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) nhằm thể chế hóa chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước; hoàn thiện thể chế pháp luật trong lĩnh vực dự trữ quốc gia, qua đó tạo hành lang pháp lý đầy đủ, kịp thời, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Luật được xây dựng trên quan điểm bảo đảm thể chế hóa các chủ trương, định hướng đã được xác định trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng và kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm về dự trữ quốc gia; bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Luật tập trung sửa đổi, bổ sung một số quy định bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các quy định của pháp luật; giải quyết những vấn đề vướng mắc trong thực tế triển khai, tạo điều kiện cho hoạt động dự trữ quốc gia. Luật cũng thực hiện phân quyền, phân cấp triệt để cho các cơ quan, đơn vị trong hoạt động quản lý dự trữ quốc gia...

Dự thảo Luật gồm 6 chương, 35 điều (giảm 31/66 điều so với Luật hiện hành). Trong đó, những nội dung giữ nguyên, như: Chính phủ thống nhất cao báo cáo, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép kế thừa quy định về “Chế độ, chính sách đối với người làm công tác dự trữ quốc gia” đã được quy định tại Điều 9 của Luật Dự trữ quốc gia năm 2012 để quy định trong Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi); những nội dung sửa đổi, hoàn thiện (gồm 29 điều)...

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi). Ảnh: media.quochoi.vn

Trình bày báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi).

Về một số vấn đề cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, dự thảo Luật sửa đổi toàn diện; tăng cường phân cấp, phân quyền; cắt giảm 2/6 thủ tục hành chính, đồng thời đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính khác; bổ sung quy định về dự trữ chiến lược, xã hội hóa hoạt động dự trữ quốc gia. Dự thảo bảo đảm tinh thần đổi mới trong xây dựng luật, chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội, đề nghị Chính phủ chỉ đạo tiếp tục hoàn thiện các quy định trong luật, đặc biệt những chính sách mới như dự trữ chiến lược, xã hội hóa dự trữ quốc gia và các quy định về phân cấp, phân quyền.

Dự trữ chiến lược là một nội dung quan trọng trong dự thảo Luật, thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 39-NQ/TƯ và Kết luận số 115-KL/TƯ. Các quy định, nhất là quy định về quản lý, sử dụng hàng dự trữ tại Chương V đã cơ bản cụ thể hóa mục tiêu dự trữ chiến lược. Tuy nhiên, để bảo đảm tính khả thi, thống nhất và đáp ứng yêu cầu về dự trữ chiến lược trong bối cảnh mới, Ủy ban đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan hoàn thiện quy định về nguyên tắc quản lý hàng dự trữ chiến lược; chính sách của nhà nước về dự trữ chiến lược; danh mục hàng dự trữ chiến lược; mức dự trữ chiến lược; ứng dụng khoa học, công nghệ trong dự trữ chiến lược; phương thức, công cụ, cơ chế điều tiết thị trường; dự trữ chiến lược đối với tài nguyên, khoáng sản quan trọng.

Đại biểu Quốc hội làm việc tại hội trường. Ảnh: media.quochoi.vn

Dự thảo Luật đã có bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy xã hội hóa hoạt động dự trữ quốc gia, góp phần đa dạng hóa nguồn lực, nâng cao tính linh hoạt của dự trữ quốc gia nhằm giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, các quy định về chính sách của nhà nước về xã hội hóa dự trữ quốc gia tại Điều 4 dự thảo Luật mới chủ yếu là “khuyến khích”, “tạo điều kiện”, còn thiếu cơ chế ưu đãi tài chính như chính sách thuế, tín dụng hoặc quy định về xã hội hóa dự trữ quốc gia có liên quan đến bí mật nhà nước.

Do đó, Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, bổ sung các quy định về ưu đãi về thuế, tài chính, tín dụng, cơ chế mua lại và luân phiên hàng dự trữ, bảo đảm chia sẻ rủi ro, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và doanh nghiệp... Đồng thời, Ủy ban đề nghị hoàn thiện các quy định về thanh tra, kiểm tra, giám sát, cơ chế huy động nguồn lực ngoài ngân sách, nhằm bảo đảm tính minh bạch, bền vững của dự trữ quốc gia.

Minh Thúy