Tiếp tục hoàn thiện thể chế theo nguyên tắc về phân cấp, phân quyền

Phát biểu tại Diễn đàn xây dựng pháp luật lần thứ Nhất, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết, bắt đầu từ Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Bộ Nội vụ đồng hành với Bộ Tư pháp và các cơ quan chuyên môn của Quốc hội để tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) vào tháng 3/2025.

Trong đó, nội dung quan trọng nhất là thực hiện đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo hướng “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Đó cũng là lần đầu tiên cả hai Luật này đặt ra quy định “gốc” về thế nào là phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền; đồng thời, đặt ra yêu cầu các luật chuyên ngành khác cũng phải sửa đổi nội dung liên quan đến thẩm quyền của các bộ, ngành, địa phương để bảo đảm phù hợp với nguyên tắc này. Cụ thể, từ nay đến 1/3/2027, tất cả hệ thống pháp luật chuyên ngành phải sửa đổi theo.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Hồ Long

Theo đó, trong thời gian các quy định pháp luật chưa kịp thời sửa đổi thì cho phép Chính phủ được ban hành các quy định theo thẩm quyền để sửa đổi quy định tại các văn bản pháp luật cao hơn nhưng vẫn phải bảo đảm đúng nguyên tắc cũng như định hướng của Đảng, của Bộ Chính trị, thống nhất với các nguyên tắc về phân cấp phân quyền, “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Qua đó, kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế để tạo động lực phát triển trong kỷ nguyên mới.

Với kinh nghiệm thực tiễn và với vai trò là cơ quan đồng hành với các cơ quan của Quốc hội cũng như các bộ, ngành liên quan xây dựng các quy định trong hai văn bản luật này, Thứ trưởng Trương Hải Long nhận thấy, tư duy và cách thức xây dựng chính sách, ban hành thể chế đã có sự thay đổi mạnh mẽ.

Trên cơ sở kết quả sửa đổi luật và tư duy đổi mới, Thứ trưởng nêu rõ, cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy, vận hành chính quyền địa phương hai cấp tuy chỉ được thực hiện trong thời gian rất ngắn khoảng 6 tháng nhưng bộ máy đã đi vào vận hành thông suốt. Sau 4 tháng thực hiện, bộ máy đã hoạt động hiệu quả, không để bỏ sót nhiệm vụ kết thúc hoạt động của chính quyền địa phương cấp huyện.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn. Ảnh: Phạm Thắng

Trong thời gian tới, để vận hành chính quyền địa phương hai cấp ngày càng hiệu quả hơn, Bộ Chính trị đặt ra yêu cầu với Bộ Nội vụ, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, địa phương phải tiếp tục hoàn thiện thể chế theo nguyên tắc về phân cấp, phân quyền và theo quy định, kết luận của Bộ Chính trị đã được thể chế hóa trong Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Với vai trò là cơ quan tham mưu cho Chính phủ khi thực hiện đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, Thứ trưởng Bộ Nội vụ kiến nghị, các bộ, ngành khi xây dựng các dự án luật, nghị quyết, đặc biệt là ngay tại Kỳ họp thứ Mười cần bảo đảm thống nhất các nguyên tắc về phân cấp, phân quyền, tạo động lực để phát triển đất nước, tháo gỡ các điểm nghẽn và đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Minh Trang