Tìm hiểu tàu sân bay mà Mỹ dùng để đối phó tội phạm ma túy

Tàu sân bay hạt nhân USS Gerald R. Ford đang rời châu Âu để về châu Mỹ

Vào ngày 24.10, Lầu Năm Góc công bố lệnh điều động chiếc tàu sân bay hạt nhân USS Gerald R. Ford cùng nhóm tác chiến hộ tống tới vùng trách nhiệm của U.S. Southern Command (SOUTHCOM) – tức vùng biển và đất liền Mỹ Latinh và Caribbean.

Mỹ mang tàu sân bay về xử lý tội phạm ma túy

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Sean Parnell, đã bất ngờ công bố thông tin về lệnh điều động này. Trước đó, USS Gerald R. Ford đang trong nhiệm vụ triển khai định kỳ ở phía đông Địa Trung Hải.

Theo tuyên bố của phát ngôn viên Lầu Năm Góc, động thái này nhằm “tăng cường khả năng của Hoa Kỳ trong việc phát hiện, giám sát và phá vỡ các tác nhân và hoạt động phi pháp đe dọa an toàn và thịnh vượng của Mỹ và an ninh bán cầu Tây” khi nói về mục tiêu triển khai.

Tổng thống Trump và Bộ trưởng Bộ Chiến tranh Pete Hegseth nhấn mạnh rằng chiến dịch không chỉ là “chống ma túy” bình thường, mà đã được nâng cấp thành “chống khủng bố-ma túy”. Hegseth nói rằng những kẻ buôn lậu ma túy ở Tây bán cầu, sẽ bị đối xử như Al-Qaeda: “Ban ngày hay ban đêm, chúng tôi sẽ vẽ bản đồ mạng lưới của các người, theo dõi người của các người, săn đuổi các người và tiêu diệt các người”.

Vậy tại sao lại điều một tàu sân bay siêu lớn từ khu vực gần châu Âu về khu vực Nam Mỹ? Lý giải chính thức là: để tăng cường hiện diện và gửi “thông điệp” mạnh mẽ rằng Mỹ sẽ dùng lực lượng quân sự để đối phó với các tổ chức ma túy xuyên quốc gia trong khu vực.

Trên thực tế, động thái này đánh dấu một bước ngoặt trong chiến lược của Mỹ: không chỉ triển khai lực lượng cho khu vực châu Âu/Đông Âu, mà quay lại “vùng sân nhà” của Mỹ Latinh với một công cụ hùng mạnh bậc nhất – tàu sân bay. Điều này cho thấy Washington coi vấn đề ma túy và các tổ chức buôn lậu ma túy có thể có yếu tố vũ trang, là mối đe dọa quốc gia và họ cần ứng phó bằng sức mạnh quân sự.

Tuy nhiên, việc đưa một tàu sân bay đi đối phó tội phạm ma túy có vẻ vẫn là hành động được ví như dùng dao mổ trâu để đối phó với đàn gà. Suy cho cùng thì tội phạm ma túy của cartel ở Nam Mỹ hay Mexico chỉ gồm những tay súng và cùng lắm là mua được một vài chiếc xe bọc thép đời cũ. Trong khi đó, USS Gerald R. Ford là một quái vật trên đại dương.

Trang bị ấn tượng trên tàu USS Gerald R. Ford

USS Gerald R. Ford được xem là “nắm đấm hạt nhân trên biển” của Hải quân Mỹ, đóng vai trò trung tâm trong các nhóm tác chiến tàu sân bay (Carrier Strike Group), có khả năng triển khai toàn cầu và tiến hành tác chiến độc lập hoặc hiệp đồng với lực lượng đồng minh.

Sau thời gian dài thử nghiệm và huấn luyện, con tàu đã thực hiện chuyến triển khai tác chiến đầu tiên vào tháng 5.2023 tại khu vực Đại Tây Dương, tham gia các cuộc tập trận chung với NATO. Trong năm 2024–2025, Gerald R. Ford tiếp tục được điều động đến khu vực Địa Trung Hải và Biển Bắc, thể hiện sức mạnh răn đe của Mỹ trước các điểm nóng toàn cầu như Ukraine hay Trung Đông.

Việc đưa Gerald R. Ford vào hoạt động không chỉ củng cố ưu thế hải quân của Mỹ, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới cho tàu sân bay tương lai. Sau CVN-78, Hải quân Mỹ đã khởi công các tàu USS John F. Kennedy (CVN-79) và USS Enterprise (CVN-80), đều thuộc lớp Ford, dự kiến hoạt động đến cuối thế kỷ XXI

Điểm khác biệt lớn nhất của Gerald R. Ford so với các tàu sân bay trước là việc ứng dụng hàng loạt công nghệ tiên tiến giúp tăng hiệu suất và giảm nhân lực vận hành:

Hệ thống phóng điện từ (EMALS) thay thế máy phóng hơi nước, giúp phóng máy bay mượt mà hơn, ít hao mòn thiết bị và có thể phóng nhiều loại máy bay khác nhau, kể cả UAV.

Hệ thống hãm đáp tiên tiến (AAG) giúp giảm căng thẳng cơ khí khi máy bay hạ cánh, tăng tuổi thọ và an toàn cho phi công.

Radar mảng pha kép (DBR) cho phép theo dõi hàng trăm mục tiêu cùng lúc và hoạt động hiệu quả hơn trong điều kiện tác chiến điện tử phức tạp.

Boong tàu và khoang chứa máy bay được thiết kế lại tối ưu luồng di chuyển, giúp tăng số lần cất hạ cánh lên 160 lần/ngày, cao hơn 25% so với lớp Nimitz.

Ngoài ra, con tàu còn trang bị hệ thống phòng thủ tầm gần Phalanx CIWS, tên lửa RIM-116 SeaRAM, và các hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến để tự bảo vệ trước tên lửa và máy bay đối phương.

Gerald R. Ford có thể mang theo khoảng 75–90 máy bay các loại, bao gồm F/A-18E/F Super Hornet, E-2D Advanced Hawkeye, EA-18G Growler, cùng các máy bay trực thăng và UAV trinh sát. Biên chế thủy thủ đoàn cũng được giảm từ 5.000 người (như lớp Nimitz) xuống còn khoảng 4.600 người, nhờ tự động hóa và quy trình quản lý hiện đại.

Bùi Tú