Tìm hướng mới khả thi hơn để đầu tư cụm cảng ICD Long Bình

Dự án 10 năm chưa xong thủ tục

Trước tình hình ùn tắc giao thông tại các tuyến đường ra vào ICD Trường Thọ, TP.HCM tiếp tục tìm phương án để sớm xây dựng ICD Long Bình (TP. Thủ Đức) nhằm di dời cảng Trường Thọ hiện hữu.

Cuối tháng 1/2025, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM có Báo cáo số 802/SKHĐT-PPP gửi UBND Thành phố về tiến độ thực hiện Dự án ICD Long Bình. Theo đó, tháng 11/2015, TP.HCM đồng ý về chủ trương cho phép Liên danh Công ty cổ phần Đức Khải và Công ty cổ phần Địa ốc Tân Hoàng nghiên cứu lập đề xuất Dự án để phục vụ di dời khu cảng Trường Thọ.

Một tháng sau, UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng chấp thuận chủ trương thực hiện Dự án theo hợp đồng BT, thanh toán khu đất tại cụm cảng Trường Thọ hiện hữu cho nhà đầu tư và chấp thuận chỉ định Liên danh gồm Công ty cổ phần Đức Khải - Công ty cổ phần Địa ốc Tân Hoàng - Công ty cổ phần Địa ốc Tam Bình làm nhà đầu tư thực hiện Dự án.

Đến tháng 2/2016, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương đầu tư xây dựng Cụm cảng trung chuyển - ICD Long Bình theo hình thức BT, giao UBND TP.HCM tổ chức thẩm định, phê duyệt đề xuất Dự án và chịu trách nhiệm về việc chỉ định nhà đầu tư đàm phán hợp đồng BT theo quy định.

Một năm sau, UBND TP.HCM ban hành Quyết định số 05/QĐ-UBND duyệt đề xuất đầu tư cụm cảng trung chuyển - ICD Long Bình, theo hình thức PPP (hợp đồng BT) do Liên danh Công ty cổ phần Đức Khải - Công ty cổ phần Địa ốc Tân Hoàng - Công ty cổ phần Địa ốc Tam Bình trình.

Ngày 28/2/2017, UBND TP.HCM và Liên danh nhà đầu tư ký kết Biên bản thỏa thuận về lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án. Trên cơ sở đó, Liên danh nhà đầu tư tiếp tục lập báo cáo nghiên cứu khả thi để trình thẩm định, phê duyệt làm cơ sở để tổ chức lựa chọn nhà đầu tư.

Dù đã có nhiều bước tiến quan trọng, song Dự án chưa thể khởi công do các vướng mắc về chính sách thanh toán bằng quỹ đất theo hợp đồng BT. Đặc biệt, giai đoạn 2017 - 2019, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tạm dừng triển khai các dự án BT mới để chờ rà soát, ban hành các quy định về quản lý, sử dụng tài sản công.

Tìm hướng đầu tư mới

Sau nhiều năm chậm tiến độ, năm 2023, Liên danh nhà đầu tư có văn bản gửi UBND Thành phố kiến nghị cho phép lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án theo hình thức PPP.

Sau đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư có văn bản trả lời nhà đầu tư rằng, trước đây, UBND TP.HCM có chủ trương kêu gọi đầu tư Dự án Cụm cảng trung chuyển ICD Long Bình theo hình thức hợp đồng BT. Tuy nhiên, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thành phố tạm dừng triển khai các dự án BT mới trong thời gian Trung ương rà soát, ban hành các quy định về quản lý, sử dụng tài sản công, đặc biệt là quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho các nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT.

Vì vậy, đến nay, báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án ICD Long Bình theo hình thức PPP (hợp đồng BT) chưa được hoàn thiện để trình thẩm định, phê duyệt. Điều này đồng nghĩa với việc ICD Long Bình không thể tiếp tục theo phương thức cũ.

Hơn nữa, đối chiếu với Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), thì Dự án ICD Long Bình đầu tư theo hợp đồng BT chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, chưa phát hành hồ sơ mời thầu, nên thuộc đối tượng dừng thực hiện.

“Do Dự án trước đây thực hiện theo chủ trương chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, nên cần phải xin ý kiến của Thủ tướng về việc UBND Thành phố sẽ xem xét ban hành quyết định về việc dừng thực hiện Dự án ICD Long Bình, theo phương thức PPP (hợp đồng BT) theo thẩm quyền để làm cơ sở thực hiện lại các thủ tục chuẩn bị Dự án”, Báo cáo số 802/SKHĐT-PPP của Sở Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ.

Năm 2023, UBND TP.HCM báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc dừng thực hiện dự án theo hợp đồng BT, mở đường cho việc nghiên cứu một mô hình đầu tư khả thi hơn. Tuy nhiên, Thành phố vẫn đang chờ ý kiến phản hồi từ Trung ương để có thể chuyển đổi phương án thực hiện khả thi hơn.

Do đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất UBND Thành phố tiếp tục có văn bản xin ý kiến của Thủ tướng về việc dừng thực hiện Dự án cảng ICD tại Long Bình theo phương thức PPP (hợp đồng BT) để làm lại các thủ tục chuẩn bị đầu tư theo quy định của Luật PPP và các quy định pháp luật có liên quan.

Lê Quân