Tìm lời giải về cái chết ở hộ độc thân

Trong cuộc điều tra cái chết của một phụ nữ ở huyện Sìn Hồ, lính hình sự Lai Châu đã gặp tất cả những khó khăn đặc thù ấy. Nhưng rồi từ những dấu vết để lại hiện trường, họ đã phán đoán chính xác về tính chất vụ án để rồi nhanh chóng tìm ra kẻ thủ ác sau những nỗ lực lớn lao.

Ngôi nhà lạnh lẽo

Đầu giờ chiều ngày 9/7/2023, Công an huyện Sìn Hồ nhận được tin báo tại bản Sèng Lảng, xã Tả Phìn phát hiện một thi thể nữ giới đang trong thời kỳ phân hủy mạnh. Tiến hành kiểm tra, xác định nạn nhân là bà Chẻo Diển Hin - (sinh năm 1950) sống một mình trong ngôi nhà nằm đơn độc giữa cánh đồng vắng, cách xa các gia đình khác.

Đối tượng Tẩn Yêu Hò khi bị bắt giữ.

Sự việc được cấp báo về Công an tỉnh Lai Châu. Thực hiện chỉ đạo của Ban giám đốc Công an tỉnh, Phòng CSHS chủ trì, phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ thành lập hội đồng khám nghiệm xuống ngay hiện trường để tổ chức các hoạt động điều tra.

Thượng tá Phạm Trọng Hưng - (Trưởng phòng Kỹ thuật hình sự) kể: “Tiến hành khám nghiệm tử thi, xác định nguyên nhân chết của nạn nhân là do các vết thương chủ yếu tập trung ở phần đầu, cụ thể là vết thương sọ não hở, chấn thương dập nát vùng mặt phải. Có thể phán đoán hung thủ đã dùng một vật cứng như búa hoặc thanh sắt đập rất nhiều nhát vào đầu và mặt của nạn nhân. Tại hiện trường qua khám nghiệm không thu được dấu vết đường vân tay hoặc chân của đối tượng tình nghi liên quan đến vụ án mạng. Có một chi tiết đáng chú ý là cầu dao điện nhà bà Hin đã bị kéo xuống. Căn cứ vào độ phân hủy của tử thi, chúng tôi nhận định có thể thời điểm nạn nhân bị giết cách lúc phát hiện sự việc khoảng trên 48h đến 72h, nghĩa là vụ án có thể xảy ra vào khoảng từ 18h - 20h ngày 5/7”.

Quá trình khám nghiệm, ban đầu tưởng vụ này “dễ ăn”, khi mà trong nhà nạn nhân có tới 4 cái camera. Một tổ kỹ thuật viên liền được giao kiểm tra, trích xuất dữ liệu. “Trong nhà của bà Hin có lắp 4 chiếc camera và một đầu ghi được nối dây. Tuy nhiên sau khi chúng tôi kiểm tra thiết bị để trích xuất dữ liệu thì phát hiện đầu ghi đã bị hỏng cục nguồn từ tháng 12/2021, có nghĩa là trước đây hơn 2 năm rồi nên không thu được hình ảnh gì của đối tượng hoặc tình tiết gì liên quan đến vụ án” - Thượng tá Hưng cho biết thêm.

Trong lúc lực lượng kỹ thuật hình sự tiến hành khám nghiệm, các trinh sát viên, điều tra viên Phòng CSHS phối hợp với Công an huyện Sìn Hồ khẩn trương tỏa xuống các thôn, bản triển khai công tác nắm tình hình, khai thác từ người dân mọi thông tin nghi có liên quan đến vụ án. Cũng bởi bà Hin sống một mình trong ngôi nhà trơ trọi giữa chốn “đồng không, mông quạnh”, cách xa hàng xóm láng giềng, nên không ai nắm được thông tin gì nghi vấn liên quan đến vụ án.

Kiên trì nắm tình hình, trinh sát nhận được tin nạn nhân trước đó đã bán một số mảnh ruộng với số tiền khoảng trên 400 triệu đồng. Điều này làm nảy sinh nhận định phải chăng đây là một vụ giết người để cướp tài sản? Giả thuyết này về sau không “đứng vững”, vì qua kiểm tra thấy tài sản của nạn nhân còn nguyên vẹn.

Thượng tá Vương Trung Dũng - (Trưởng Công an huyện Sìn Hồ) nhớ lại: “Khám nghiệm hiện trường thấy trong nhà nạn nhân có 3 cái hòm làm bằng gỗ và tôn, trong đó có 2 chiếc bị cậy, chiếc còn lại nguyên vẹn. Các tài sản khác như điện thoại của nạn nhân vẫn để trên bàn, số đồ trang sức gồm hoa tai, vòng cổ bằng bạc còn nguyên. Trên giường nạn nhân số tiền bán đất 210 triệu đồng vẫn được cuốn trong chăn. Như vậy, có thể đối tượng chưa tìm thấy tiền, hoặc số tiền bán đất không phải mục đích chính của kẻ thủ ác. Nghĩa là không loại trừ khả năng giết người do mâu thuẫn thù tức”.

Vụ án xảy ra ở một xã phức tạp về ma túy, bản thân nạn nhân có nhiều mâu thuẫn trong sinh hoạt hàng ngày với người dân địa phương… nên gây khá nhiều khó khăn trong việc nhận định về tính chất vụ án, diện hung thủ.

Truy tìm hung khí gây án.

Kiểm tra giả thuyết

Căn cứ tính chất đặc biệt phức tạp của sự việc, Giám đốc Công an tỉnh Lai Châu đã chỉ đạo lực lượng CSHS xác lập chuyên án truy xét, phối hợp với Công an huyện Sìn Hồ và các đơn vị nghiệp vụ huy động tối đa lực lượng, phương tiện, biện pháp nghiệp vụ để tiến hành truy xét, làm rõ vụ án.

Lúc này, căn cứ vào kết quả khám nghiệm và thông tin thu được từ hoạt động xác minh, việc đưa ra nhiều giả thuyết để tiến hành kiểm tra, thu thập tài liệu chứng minh là cần thiết, vì chưa thể loại trừ bất kỳ khả năng nào.

Do đó, bên cạnh hướng điều tra theo tính chất “giết - cướp” của vụ án, việc lần theo những mâu thuẫn, thù tức trong đời sống hàng ngày của nạn nhân được lực lượng phá án triển khai song song.

Bước vào tìm hiểu, xác minh về nhân thân, quá trình hoạt động cùng các quan hệ của nạn nhân, mới thấy có rất nhiều vấn đề phức tạp.

Thiếu tá Vương Anh Tuấn - (Phòng Cảnh sát hình sự) kể: “Nạn nhân sống cô độc và có nhiều mối quan hệ phức tạp, mâu thuẫn với nhiều người trong bản. Về nhân thân, bà Hin đã ly dị chồng cách đây 30 năm và hiện tại chồng bà đang sinh sống ở một huyện thuộc tỉnh Điện Biên. Nạn nhân có 5 người con, gồm 3 trai, 2 gái. Trong đó, 2 người con trai là đối tượng nghiện ma túy. Trong cuộc sống, mối quan hệ của nạn nhân với anh chị em, con cái trong nhà không hòa thuận. Tiến hành xác minh về những người con của nạn nhân, xác định họ không có mâu thuẫn gì với mẹ và đều có chứng cứ ngoại phạm, nên được loại khỏi diện nghi vấn”.

Hiện trường vụ án.

Để phát hiện những mâu thuẫn trong quan hệ giữa nạn nhân và những người xung quanh, đồng thời tìm kiếm thông tin về các đối tượng nghi vấn trên địa bàn, nhiều biện pháp nghiệp vụ đã được triển khai đồng bộ.

Đại tá Phạm Hải Đăng - (Phó Giám đốc Công an tỉnh Lai Châu) cho biết: “Lực lượng Công an đã dựng lên các mối quan hệ có mâu thuẫn với nạn nhân để tổ chức rà soát, điều tra theo các hướng. Chúng tôi phát động phong trào quần chúng bảo vệ An ninh Tổ quốc, tổ chức nhiều buổi họp dân tại các thôn, bản. Qua đó, chính quyền địa phương và quần chúng nhân dân đã cung cấp cho cơ quan chức năng nhiều thông tin quan trọng về các mối quan hệ của nạn nhân, đặc biệt là những mâu thuẫn trong sinh hoạt hàng ngày”.

Lần lượt những đối tượng có mâu thuẫn với nạn nhân được tiến hành xác minh việc sử dụng thời gian trong ngày xảy ra vụ án. Đứng đầu danh sách là ông Tẩn A S. được cho là có mâu thuẫn với bà Hin từ giao dịch mua đất trước đó.

Thượng tá Vương Trung Dũng kể: “Anh S. là người mua đất của bà Hin từ năm 2021, đã trả tiền hết rồi và chỉ giữ lại 10 triệu để khi nào bà Hin giao đất sẽ trả nốt. Tuy nhiên bà Hin không di chuyển nhà đi chỗ khác mà cứ ở lì ở đó, nên gây bức xúc cho anh này. Căn cứ vào thời điểm vụ án xảy ra được xác định trong khoảng từ 18h30 đến 20h ngày 5/7, chúng tôi lấy mốc thời gian này để xác minh về lịch trình hoạt động của những người trong diện nghi vấn liên quan. Nếu có căn cứ xác định vào thời điểm này họ đang ở địa điểm khác thì đủ điều kiện loại khỏi diện nghi vấn”.

Tiến hành xác minh việc sử dụng thời gian của ông S, xác định vào lúc 14h ngày 5/7, ông Tẩn A S. cùng vợ con và một số hộ dân ở huyện Sìn Hồ bắt xe đi vào tỉnh Nghệ An để bán quần áo. Do đó, có chứng cứ ngoại phạm để phủ định sự liên quan đến vụ án của ông này, dù trước đó có mâu thuẫn với nạn nhân.

Một mâu thuẫn khác được đưa vào diện soát xét, đó là Tẩn Mủ C., sinh năm 1970, là đối tượng nghiện ma túy trên địa bàn xã Tả Phìn. Trước đây C. có lần đến nhà bà Hin trộm cắp được một số tài sản nhỏ. Bà Hin phát hiện ra và có bảo với người nhà rằng C. đe dọa giết nạn nhân mấy lần rồi. Qua xác minh thấy C. không có mặt ở địa phương. Đây là một dấu hiệu mà những người làm án đặc biệt quan tâm. Trong truy xét thủ phạm gây án mạng, thủ pháp “rung chà, cá nhảy” thường được chúng tôi áp dụng khi còn công tác tại Đội điều tra trọng án ở ngôi nhà số 7 Thiền Quang.

Đại úy Nguyễn Công Chức - (Phòng CSHS) kể: “Tiến hành xác minh về C. xác định đối tượng thường xuyên vắng nhà. Từ sau Tết Nguyên đán, C. đi xuống ở nhà cháu ở làng Nhị Thàng. Nắm tình hình ở địa phương được biết C. không quay về nhà mà chỉ ở làng Lùng Thàng. Tại thời điểm vụ án xảy ra, có căn cứ xác định C. đang ở nhà người cháu, nên đủ căn cứ loại khỏi diện nghi vấn”.

Kẻ thủ ác lộ diện

Cùng lúc xác minh về các đối tượng có mâu thuẫn nổi, công tác trinh sát nắm tình hình bằng các biện pháp nghiệp vụ chuyên sâu được tiến hành khẩn trương. Kết quả đã mang lại một thông tin rất đáng chú ý. Đó là trước khi bị sát hại 3 ngày bà Hin đã nhổ một cây ngô mà ông Hò (người cùng bản) đang trồng trên diện tích đất có tranh chấp. Lời qua tiếng lại, hai bên đã xảy ra xô xát với nhau.

Trong làm án, không có một chi tiết nào có thể bỏ qua, vì nhiều khi tội ác đến từ những điều nhỏ nhặt nảy sinh trong đời sống.

Tiến hành kiểm tra, xác định Tẩn Yêu Hò (sinh năm 1960, cùng trú tại bản Sèng Lảng) đang làm bảo vệ ở Trường Tiểu học xã Tả Phìn, nhà riêng đối diện với trường học. Tiếp cận nắm tình hình, trinh sát đã phát hiện ra một tin “khét lẹt”.

Thiếu tá Vương Anh Tuấn kể: “Tiến hành trinh sát xác minh, chúng tôi nhận được thông tin là hai cháu bé sống cùng nhà với ông Hò được dặn là nếu có ai hỏi thì cứ bảo hôm đó ông bà cháu không đi đâu. Phải chăng đây là dấu hiệu cho thấy có sự thông cung, mớm cung để ngụy tạo chứng cứ ngoại phạm trong gia đình ông Hò? Vì sao ông ta phải che giấu hoạt động thật sự của mình?”.

Tại trường Tiểu học xã Tả Phìn có 1 chiếc camera an ninh. Tiến hành kiểm tra xác định khoảng 18h ngày 5/7, Tẩn Yêu Hò có đi sang trường học để bật điện bảo vệ rồi đi về nhà. Sau khoảng thời gian này, rất có thể ông ta đi thực hiện hành vi phạm tội. Nhận định rất có thể Hò liên quan đến vụ án, cơ quan điều tra đã triệu tập ông ta đến làm việc.

Thượng tá Vũ Tiến Văn - (Trưởng phòng CSHS) cho biết: “Chúng tôi đánh giá Tẩn Yêu Hò là con người hiểu biết xã hội và pháp luật, vì ông ta đã từng học trường Y, từng đi nghĩa vụ quân sự, nên khá tinh quái, ngụy tạo những chứng cứ ngoại phạm để biện minh cho mình”.

Quá trình đấu tranh xét hỏi Hò diễn ra khá vất vả. Đối tượng kiên quyết phủ nhận mọi dính líu đến vụ án. Nhưng với quyết tâm làm rõ sự thật, cùng bản lĩnh trận mạc của lính hình sự miền sơn cước, sau 3 ngày đêm đấu trí, cuối cùng Hò đã phải cung khai về tội ác của bản thân.

Theo đó, do có tranh chấp đất đai nên từ lâu Hò đã nuôi ý định giết bà Hin. Khoảng 19h ngày 5/7/2023, Hò lấy một chiếc búa đinh cán gỗ từ nhà đi sang nhà bà Hin. Thấy nạn nhân đang ngồi đun nước trong bếp, Hò từ phía sau dùng búa đập liên tiếp vào vùng đầu khiến nạn nhân tử vong tại chỗ. Gây án xong, Hò bỏ về nhà cất giấu tang vật, dặn dò con cháu để tạo chứng cứ ngoại phạm.

Đào Trung Hiếu