Tinh gọn bộ máy cơ quan báo chí: Khích lệ người làm báo đa năng, hiệu quả hơn

Phiên thảo luận 10 với chủ đề "Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí". (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

Nghị quyết 18 về tinh gọn bộ máy tạo ra sự thay đổi lớn trong các cơ quan, mở ra thêm nhiều không gian và sự phát triển mới. Với các cơ quan báo chí, việc tinh gọn bộ máy đòi hỏi người làm báo trở nên năng động, đa nhiệm hơn, từ đó kiến tạo cơ hội phát triển cho báo chí trong kỷ nguyên mới.

Đó là vấn đề được đề cập trong phiên thảo luận “Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí” tại Diễn đàn Báo chí Toàn quốc 2025 chiều 20/6.

Bộ máy tinh gọn mở ra nhiều cơ hội mới

Mở đầu phiên thảo luận, ông Phạm Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Truyền thông Hải Phòng cho hay trung tâm được thành lập dựa trên sự hợp nhất Báo Hải Phòng và Đài Phát thanh-Truyền hình Hải Phòng, bắt đầu hoạt động từ đầu tháng Ba năm nay.

Sau khi hợp nhất, đơn vị này có “cái khó” là làm sao để làm báo chí đa phương tiện thay vì mỗi người chỉ làm một việc như trước đây.

Ông Phạm Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm truyền thông Hải Phòng trao đổi tại Phiên thảo luận. (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

“Một thách thức nữa là khi hợp nhất tỉnh thành với nhau, cách thức làm báo hai tỉnh trước đó khác nhau. Khó từ văn hóa đến cơ chế tài chính, phải tập trung đào tạo lại nhân lực, đặc biệt khi áp dụng trí tuệ nhân tạo vào mô hình báo chí,” ông Tuấn nêu vấn đề.

Trong cái khó có những cơ hội, ông Phạm Văn Tuấn cho hay đơn vị đã có phương án đào tạo phóng viên theo hướng đa phương tiện.

Cùng nhận định với ông Tuấn, Tổng Biên tập Báo Văn hóa Nguyễn Anh Vũ cho rằng việc sáp nhập có tạo ra sự xáo trộn như: Phải sắp xếp lại bộ máy, nhân sự, phân công theo mảng cho từng phóng viên, tư duy lãnh đạo, tư duy điều hành trong khi quan điểm làm nghề, văn hóa các tòa soạn khác nhau.

“Báo Văn hóa của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có tiếp nhận 5 nhân sự viên chức từ Báo Tổ Quốc. Lãnh đạo báo phân công công việc theo thế mạnh, năng lực từng người. Chúng tôi thấy có hiệu quả khi tổ chức thêm nhiều sự kiện, hội thảo,” ông Vũ nói.

Ông Nguyễn Anh Vũ, Tổng biên tập Báo Văn hóa trao đổi tại Phiên thảo luận. (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

Tổng Biên tập Báo Văn hóa đánh giá mọi thứ đang tốt hơn rất nhiều vì có sự cạnh tranh trong các mảng, có sự tiến bộ trong từng tác phẩm; phát triển chuyển đổi số, đa phương tiện, đa nền tảng; kết hợp làm nội dung chuyên sâu với sự nhạy bén, phản ứng nhanh của báo điện tử.

“Việc bổ sung thêm nhân sự cũng mở ra thêm nhiều không gian và sự phát triển mới. Nghị quyết 18 tác động tích cực và kích thích tất cả các cơ quan phải có sự phấn đấu thay đổi như Thủ tướng nói ‘không có gì là không thể’,” nhà báo Nguyễn Anh Vũ nhấn mạnh.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hoài, Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Báo điện tử Dân Việt cho biết việc sáp nhập theo nghị quyết 18 tạo không gian và động lực mới và giải quyết trì trệ cản trở mỗi cơ quan.

Theo đó, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam có Báo Nông thôn Ngày nay và Tạp chí Nông thôn mới. Khi thực hiện Nghị quyết 18, Báo Nông thôn Ngày nay giảm từ 22 phòng ban, đơn vị, hiện còn 12 phòng ban đơn vị.

Ông Nguyễn Văn Hoài, Tổng Biên tập Báo Nông thôn ngày nay/điện tử Dân Việt trao đổi tại Phiên thảo luận. (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

“Nghị quyết 18 với chúng tôi là quá khứ không xa vì chúng tôi tổ chức bộ máy từ ngày 1/3. Sau 3 tháng sáp nhập, mọi việc diễn ra rất tốt đẹp. Phóng viên trở nên đa năng hơn, kiêm nhiều nhiệm vụ như viết tin bài, làm sự kiện, làm kinh tế báo chí,” ông Hoài nói.

Đào tạo báo chí 'đi tắt đón đầu'

Việc tinh gọn bộ máy đòi hỏi cách thức đào tạo nguồn nhân lực báo chí phải có những cải tiến.

Tiến sỹ Phan Văn Kiền, Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng việc tinh gọn không đơn thuần là giảm đầu mối mà giảm các việc trùng lặp. Khi giảm đầu mối thì sự đa nhiệm của phóng viên cần tăng lên, “gọn mà không tinh thì rất căng thẳng.” Đây là đòi hỏi của báo chí trong thời đại mới.

Tiến sỹ Phan Văn Kiền, Viện trưởng Viện đào tạo báo chí và truyền thông, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) trao đổi tại Phiên thảo luận. (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

“Bây giờ một người có thể làm nhiều nhiệm vụ khác nhau. Liệu rằng nhu cầu nhân sự giảm, sinh viên báo chí có thất nghiệp không? Tôi khẳng định là không vì chúng tôi chuẩn bị cho việc này từ 10 năm trước. Sinh viên báo chí không chỉ viết báo mà phải đa nhiệm, ra trường không làm báo có thể làm truyền thông và đó là trách nhiệm của các đơn vị đào tạo,” ông Kiền nói.

Ở góc độ giáo dục, Tiến sỹ Lê Thu Hà, Phó Viện trưởng Viện Báo chí Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết không phải đến khi có nghị quyết 18 mà nhiều năm nay có rất nhiều thay đổi liên quan đến bối cảnh báo chí, thay đổi thị trường lao động nên các cơ sở đào tạo phải đón đầu các xu thế liên quan đến yêu cầu ngành nhân lực để sát với thực tiễn.

"Liên quan đến câu chuyện tuyển sinh có nhiều lo lắng đến từ nhà báo, phụ huynh, học sinh là liệu trong xu thế này thì đầu vào tuyển sinh giảm như thế nào. Thực tế chúng tôi đã đón đầu, chủ động trong quá trình tuyển sinh đào tạo,” bà Hà nói.

Các chuyên gia, diễn giả phiên thảo luận 10 với chủ đề "Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí". (Ảnh: Khánh Hòa/TTXVN)

Bà chia sẻ một thực tế thú vị là năm nay tuyển sinh sau đại học có số lượng tăng so với các năm trước. Các lớp bồi dưỡng hoạt động rất thường xuyên.

“Chúng tôi xác định rằng kể cả có giảm số lượng người học thì cũng phải là khó khăn mà chính là cơ hội vì sẽ cơ sở đào tạo chọn lọc được người học thực sự có đam mê với ngành báo chí. Công tác đào tạo đang hướng tới tính liên ngành, ứng dụng để sinh viên cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn,” Tiến sỹ Lê Thu Hà cho biết thêm./.

(Vietnam+)