Tình trạng hỗn loạn sau khi Mỹ thông báo tăng phí thị thực H-1B

Tổng thống Donald Trump công bố mức phí mới là 100.000 USD đối với người nộp đơn xin thị thực H-1B hôm 19-9. Ảnh: Getty Images

Sắc lệnh mới của Tổng thống Trump quy định áp dụng khoản phí thường niên 100.000 USD đối với thị thực lao động kỹ thuật cao H-1B. Theo sắc lệnh trên, khoản phí 100.000 USD sẽ được áp dụng đối với những người muốn tới Mỹ theo diện thị thực này từ ngày 21-9. Tuy nhiên, Bộ trưởng An ninh Nội địa có quyền miễn trừ cho các cá nhân, toàn bộ công ty hoặc toàn bộ ngành. Sắc lệnh này có thời hạn trong vòng một năm, không loại trừ khả năng Tổng thống có thể gia hạn. Một quan chức Nhà Trắng đã làm rõ rằng lệnh phí mới chỉ áp dụng cho những người nộp đơn mới chứ không áp dụng cho những người đã có thị thực hiện tại hoặc những người đang xin gia hạn, giải quyết một số nhầm lẫn về việc ai sẽ bị ảnh hưởng bởi lệnh này.

Tuy nhiên, theo Reuters, các công ty công nghệ và ngân hàng đã gửi thông báo khẩn cấp tới nhân viên nhập cư đang ở nước ngoài, khuyến cáo quay trở lại Mỹ trước thời hạn 0h ngày 21-9 theo giờ bờ đông và không rời đi. Những lao động có thị thực H-1B đến từ Ấn Độ và Trung Quốc đã buộc phải hủy bỏ kế hoạch du lịch, vội vã quay trở lại Mỹ do lo sợ sẽ không được phép quay trở lại sau khi quy định mới có hiệu lực.

"Đây là tình huống mà chúng tôi phải lựa chọn giữa gia đình và việc ở lại đây", một kỹ sư tại một công ty công nghệ lớn cho biết. Vợ anh đã đi chuyến bay của Emirates từ San Francisco đến Dubai hôm 19-9. Chuyến bay bị hoãn hơn 3 giờ sau khi một số hành khách Ấn Độ nhận được tin về quy định mới của ông Trump hoặc thông báo từ công ty đã yêu cầu họ xuống máy bay, người này cho biết với điều kiện giấu tên. Ít nhất 5 hành khách cuối cùng đã được phép rời khỏi máy bay, vị kỹ sư này cho biết thêm. Một đoạn video về vụ việc đang được lan truyền trên mạng xã hội cho thấy một vài người rời khỏi máy bay. Vợ của vị kỹ sư nói trên và cũng là người sở hữu thị thực H-1B đã chọn ở lại Ấn Độ để chăm sóc mẹ đang ốm.

Trên ứng dụng mạng xã hội phổ biến của Trung Quốc Xiaohongshu, những người sở hữu thị thực H-1B đã chia sẻ trải nghiệm của họ về việc phải vội vã trở về Mỹ, trong một số trường hợp chỉ vài giờ sau khi hạ cánh xuống Trung Quốc hoặc một quốc gia khác. Một số người ví nỗi hoảng loạn mà họ cảm thấy giống như trải nghiệm trong đại dịch COVID-19, khi họ phải vội vã bay về Mỹ trước khi lệnh cấm đi lại có hiệu lực. "Cảm xúc của tôi là sự pha trộn giữa thất vọng, buồn bã và bực bội", một phụ nữ chia sẻ trong bài đăng. Người phụ nữ này cho biết cô đã lên chuyến bay của hãng hàng không United Airlines từ New York đến Paris. Tuy nhiên, sau một hồi trao đổi với hãng hàng không, cơ trưởng đã đồng ý quay lại cổng để cô xuống máy bay. Cô mô tả việc này đáng nhẽ ra không nên như thế và "bị sốc".

Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1, Tổng thống Trump đã khởi động một chiến dịch siết chặt nhập cư trên diện rộng, bao gồm các động thái hạn chế một số hình thức nhập cư hợp pháp. Động thái lần này là nỗ lực mới nhất trong chiến dịch siết chặt nhập cư của Nhà Trắng kể từ khi ông Trump bước vào nhiệm kỳ thứ hai. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick khẳng định chính phủ muốn các doanh nghiệp tập trung đào tạo sinh viên Mỹ thay vì đưa người từ bên ngoài vào để lấy mất việc làm của người Mỹ.

Chương trình thị thực H-1B, được ký thành luật năm 1990 dưới thời Tổng thống George H.W. Bush, cho phép doanh nghiệp tuyển dụng tạm thời lao động nước ngoài có chuyên môn trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Hiện có 65.000 thị thực H-1B được cấp mỗi năm, cộng thêm 20.000 suất cho lao động có tay nghề cao. Phần lớn chi phí liên quan đến hồ sơ đều do doanh nghiệp chi trả, với thời hạn thị thực từ 3 đến 6 năm. Ấn Độ hiện đang là nước hưởng lợi lớn nhất từ chương trình thị thực H-1B, chiếm 71% số thị thực H-1B trong năm 2024, trong khi đó Trung Quốc đứng thứ hai với gần 12%.

Theo Reuters, động thái áp phí mới có thể khiến các tập đoàn lớn phải chi thêm hàng trăm triệu USD, trong khi các công ty nhỏ và công ty khởi nghiệp sẽ chịu áp lực nặng nề hơn cả. Cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp công nghệ phụ thuộc lao động theo chương trình H-1B đã đồng loạt giảm từ 2-5% ngay sau thông tin này. Giới phân tích cảnh báo chi phí cao có thể buộc doanh nghiệp chuyển một phần công việc ra nước ngoài, làm suy yếu lợi thế cạnh tranh của Mỹ trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo với Trung Quốc. Một số chuyên gia cho rằng đây là một biện pháp chỉ mang tính ngắn hạn, có thể khiến Mỹ đánh mất động lực đổi mới. Nhiều ý kiến cũng lo ngại bất đồng này có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ liên minh giữa Nhà Trắng với các tập đoàn công nghệ lớn.

AN BÌNH