Tình trạng nhập cư báo động của Canada: Hai mặt của đồng xu

Người dân mua thực phẩm tại một khu chợ ở Hamilton, Ontario, Canada. Ảnh: THX/ TTXVN

Ngoài nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, Canada có lẽ không có lợi thế cạnh tranh nào lớn hơn việc nước này sẵn sàng mở cửa đón những người làm việc chăm chỉ và thông minh nhất thế giới. Canada phần lớn không có chính sách nhập cư phức tạp như ở các nền kinh tế công nghiệp hóa lớn khác, đây là một lợi thế quan trọng với nước này khi dân số bản địa già đi nhanh chóng.

Trong khi đó, theo một báo cáo của Ngân hàng hoàng gia Canada được công bố ngày 17/4, khoảng 40% nông dân nước này dự kiến sẽ phải nghỉ hưu trong vòng 10 năm tới, trong khi 66% nông dân không có kế hoạch tiếp tục làm nông nghiệp.

Số liệu này dự báo ngành nông nghiệp Canada sẽ bị cắt giảm khoảng 24.000 lao động trong các trang trại, vườn ươm hoặc nhà kính. Một số chuyên gia cho rằng Canada cần cập nhật các chương trình nhập cư của mình để có thể thu hút 30.000 lao động vào công việc ở trang trại hay vườn ươm trồng nhằm lấp đầy khoảng trống trên. Chính sách nhập cư có thể sẽ góp phần hỗ trợ an ninh lương thực cho Canada và cho phép các công ty của nước này cạnh tranh không chỉ về khả năng cung cấp lương thực, thực phẩm mà còn cung cấp với giá cả hợp lý hơn.

Tuy nhiên, các câu hỏi đang được đặt ra là liệu số lượng người nhập cư hiện tại có quá lớn và quá nhanh hay không. Vào thời điểm mà sự đồng thuận rộng rãi của quốc hội đa đảng về chính sách nhập cư mở đang được giữ vững, miễn là nhập cư vẫn tập trung vào nhu cầu kinh tế của quốc gia và lấp đầy tình trạng thiếu việc làm, đảng đối lập chính dường như ủng hộ kế hoạch của Thủ tướng Justin Trudeau nhằm nâng mục tiêu nhập cư hàng năm lên khoảng 500.000 thường trú nhân mới.

Mặc dù vậy, các nhà kinh tế đang bắt đầu lo ngại khi căng thẳng gia tăng trong thị trường nhà ở và dữ liệu cho thấy lợi ích kinh tế từ tăng trưởng dân số nhanh có thể giảm dần. Dân số Canada ước tính tăng hơn 1 triệu người vào năm 2022, và tương đương mức tăng 2,7% so với năm 2021. Con số này bao gồm sự gia tăng lớn ở những người không thường trú như sinh viên nước ngoài và lao động nước ngoài tạm thời.

Tại Mỹ, với dân số gấp hơn tám lần, mức tăng ước tính là 1,5 triệu người. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự đoán dân số của Canada sẽ tăng khoảng 9% trong 6 năm tới, nhanh hơn gấp đôi so với Mỹ, nước đứng thứ hai trong Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7). Điều này đang tạo ra căng thẳng trong vấn đề nhà ở.

Stéfane Marion, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Quốc gia Canada, đã chỉ ra rằng tỷ lệ người có nhà ở so với dân số trong độ tuổi lao động đã giảm xuống mức thấp nhất được ghi nhận. Ông cho rằng: “Ottawa nên xem xét sửa đổi các mục tiêu nhập cư của mình để cho phép nguồn cung bắt kịp nhu cầu”.

Mặt khác, các nhà kinh tế đang bắt đầu nhìn thấy những dấu hiệu cảnh báo ở một thước đo khác: dân số gia tăng không đi kèm với sự gia tăng sản lượng kinh tế tương xứng.

Theo dữ liệu do IMF công bố vào tuần trước, sự gia tăng dân số của Canada sẽ giúp thúc đẩy mức tăng thu nhập quốc dân lớn nhất trong số các nước G7 trong 6 năm tới, nhưng nền kinh tế của Canada cũng sẽ chứng kiến mức tăng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người thấp nhất.

IMF dự đoán GDP bình quân đầu người của Canada sẽ giảm trong 2 năm tới và chỉ tăng 2,1% trong 6 năm tiếp theo. Con số này chỉ tương đương 1/3 mức trung bình của G7. Nói cách khác, kinh tế nước này tăng trưởng nhanh nhưng mức sống thực tế vẫn "giậm chân tại chỗ".

Một nền kinh tế tạo ra sự gia tăng mạnh mẽ về thu nhập quốc gia nhưng lại khiến thu nhập bình quân đầu người trì trệ sẽ là một nền kinh tế rất mong manh với tình trạng bất bình đẳng ngày càng tăng./.

Viết Tuân (P/v TTXVN tại Ottawa)