Tòa án Mỹ bác yêu cầu của ông Trump

Một tòa phúc thẩm liên bang tại Mỹ vừa bác bỏ yêu cầu của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong việc đẩy nhanh tiến trình trục xuất người nhập cư mà không cần cho họ cơ hội trình bày nguy cơ bị tra tấn hoặc đàn áp tại nước thứ ba.

Trong phán quyết được đưa ra hôm 7/4, Hội đồng gồm 3 thẩm phán của Tòa phúc thẩm Liên bang Khu vực số 1 (đặt tại Boston) đã từ chối tạm dỡ bỏ lệnh cấm trục xuất toàn quốc được ban hành từ ngày 28/3 bởi Thẩm phán liên bang Brian Murphy, Reuters cho biết.

Các lều tạm mới được dựng lên để giữ người di cư bị giam giữ tại Căn cứ Hải quân Mỹ ở Vịnh Guantanamo (Cuba) ngày 21/2. Ảnh: Reuters.

Lệnh của thẩm phán Murphy đã làm gián đoạn nghiêm trọng nỗ lực của chính quyền Trump trong việc trục xuất nhanh hàng nghìn người nhập cư không thể đưa trở về quốc gia gốc. Nhiều trường hợp trong số này có quyền pháp lý không bị trục xuất.

Bộ Tư pháp Mỹ lập luận rằng lệnh cấm này gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền hạn của hành pháp trong việc đàm phán với các quốc gia thứ ba để tiếp nhận người bị trục xuất không mang quốc tịch của họ.

Tuy nhiên, tòa phúc thẩm cho biết các lệnh cấm tạm thời kiểu này không thể bị kháng cáo ngay lập tức, khác với các lệnh sơ bộ dài hạn. Dự kiến, ngày 10/4, thẩm phán Murphy tổ chức phiên điều trần để quyết định có chuyển lệnh cấm tạm thời thành lệnh sơ bộ hay không.

Các tổ chức bảo vệ quyền lợi người nhập cư đã đệ đơn kiện vào tháng trước, yêu cầu chặn chính sách trục xuất mới của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE). Chính sách này nhằm đẩy nhanh việc trục xuất những người nhập cư đã có lệnh trục xuất cuối cùng nhưng được tạm thả khỏi trại giam.

Theo các luật sư đại diện cho nhóm người nhập cư, chính sách nói trên có thể khiến họ bị đưa đến các quốc gia thứ ba - nơi có nguy cơ cao bị tra tấn, đàn áp hoặc tử vong - mà không được đảm bảo các quyền tố tụng cơ bản.

Trong phán quyết ngày 28/3, Thẩm phán Murphy - người được Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm - cho rằng nguyên đơn đã chứng minh khả năng cao rằng chính sách này vi phạm quyền được xét xử công bằng theo luật pháp Mỹ.

Trong bản phán quyết chính thức sau đó, ông Murphy nêu rõ chính quyền không đưa ra được bất kỳ đảm bảo nào rằng việc trục xuất trái với Công ước Chống Tra tấn của Liên Hợp Quốc sẽ không xảy ra thường xuyên và ngay lập tức nếu không có sự can thiệp của tòa án.

Khi vụ việc đang được xem xét kháng cáo, Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) đã ban hành hướng dẫn mới, yêu cầu rằng trước khi trục xuất một người đến quốc gia thứ ba, nước tiếp nhận phải có cam kết ngoại giao rằng người đó sẽ không bị tra tấn hay đàn áp.

Tuy nhiên, Bộ Tư pháp Mỹ đã đề nghị Thẩm phán Murphy xem xét việc hủy bỏ lệnh cấm, trong khi các luật sư của nguyên đơn phản đối mạnh mẽ, cho rằng hướng dẫn mới không đủ để bảo vệ quyền con người và tránh nguy cơ bị tra tấn.

Cho đến hiện tại, Bộ An ninh Nội địa vẫn chưa đưa ra bình luận chính thức về vụ việc.

Phương Linh