Tọa đàm về các dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo trình Quốc hội khóa XV, tại Kỳ họp thứ chín

Tại buổi tọa đàm, các đại biểu tập trung trao đổi, làm rõ sự cần thiết ban hành, quan điểm, định hướng và những nội dung cơ bản của các chính sách, nhất là những điểm mới, sửa đổi trong dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Hình sự liên quan thu hẹp hình phạt tử hình đối với 8/18 tội danh; công tác tuyên truyền quá trình sửa đổi Hiến pháp trên ứng dụng VNeID và lấy ý kiến nhân dân, các ngành, các cấp đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Các đại biểu dự tọa đàm.

Phát biểu tại tọa đàm, Thiếu tướng Đỗ Triệu Phong, Cục trưởng Cục Truyền thông CAND (Bộ Công an) cho biết, sau buổi tọa đàm, Cục Truyền thông CAND sẽ có Kế hoạch tổ chức cho phóng viên thâm nhập thực tế tại Công an các đơn vị, địa phương, một số địa bàn trọng điểm để phản ánh chân thực, khách quan, sinh động về thực tế công tác, chiến đấu của lực lượng Công an để làm nổi bật tính cần thiết khi ban hành các dự án luật, tranh thủ sự đồng thuận, ủng hộ của các tầng lớp nhân dân. Cục Truyền thông CAND sẽ chủ trì phối hợp với các cơ quan báo chí và Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục xây dựng nội dung, kịch bản cho các chuyến thực tế bảo đảm thiết thực, hiệu quả.

Thiếu tướng Đỗ Triệu Phong, Cục trưởng Cục Truyền thông CAND (Bộ Công an) phát biểu tại tọa đàm.

Những tội danh được bỏ hình phạt tử hình sẽ được thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án

Tại tọa đàm, Trung tá Đào Anh Tới, Phó cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an) đã trình bày những nội dung cơ bản về 4 dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo trình Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp thứ chín gồm: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật hình sự; Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù và Luật Dẫn độ.

Trong đó, đáng chú ý, về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, trong quá trình thảo luận tại các phiên họp cho thấy, đa số các ý kiến nhất trí về sự cần thiết ban hành, phạm vi sửa đổi, bổ sung, về chủ trương nâng hình phạt tiền, phạt tù ở một số tội, về thời điểm luật có hiệu lực thi hành.

Tuy nhiên, về thu hẹp hình phạt tử hình, một số ý kiến không đồng thuận về việc bỏ hình phạt tử hình đối với 4 tội danh trên tổng số 8 tội danh Chính phủ đề xuất bỏ hình phạt tử hình trong hồ sơ dự án luật. Đó là: Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ; tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Lý do được đưa ra là, việc bỏ hình phạt tử hình đối với các tội này sẽ làm giảm tính răn đe, phòng ngừa, đặc biệt là hiện nay, tội phạm trong các lĩnh vực này đang có diễn biến hết sức phức tạp.

Quang cảnh buổi tọa đàm.

Làm rõ thêm về nội dung này, đại diện Bộ Công an cho biết, xu hướng của các nước trên thế giới là tiếp tục thu hẹp hình phạt tử hình và hạn chế áp dụng hình phạt tử hình, tiến tới không áp dụng hình phạt tử hình và hình phạt tử hình chỉ áp dụng đối với các loại “tội ác”, xâm phạm trực tiếp đến tính mạng con người.

Trên thế giới hiện nay có 104 quốc gia đã xóa bỏ hình phạt tử hình, có 28 quốc gia tuy pháp luật còn quy định nhưng trên thực tế không còn áp dụng, 8 quốc gia đã xóa bỏ hình phạt tử hình trên thực tế nhưng sẽ áp dụng trong một vài trường hợp bất khả kháng (như tội phạm chiến tranh). Còn 55 quốc gia vẫn duy trì hình phạt tử hình và thi hành án tử hình, trong đó có Việt Nam.

Căn cứ theo tình hình thực tế để đề xuất tiến tới xóa bỏ hẳn hình phạt tử hình

Chia sẻ thêm tại tọa đàm, Đại tá Nguyễn Văn Thịnh, Trưởng phòng 2 Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an) cho biết, Bộ luật hình sự sửa đổi qua các năm đều hướng tới việc giảm án tử hình: Năm 1985 có 44 tội danh khung hình phạt cao nhất là tử hình, năm 1999 là 29 tội, năm 2009 là 22 tội và đến năm 2015 là 18 tội. Nếu như dự thảo luật lần này được Quốc hội thông qua thì sẽ chỉ còn lại 10 tội danh có án tử hình.

"Xu hướng chung của chúng ta là thu hẹp dần các hình phạt tử hình. Trong các lần sửa đổi Bộ luật Hình sự tiếp theo, chúng tôi sẽ căn cứ theo tình hình thực tế, điều kiện đất nước cho phép và nhiều yếu tố khác nhau để đề xuất tiến tới xóa bỏ hẳn hình phạt tử hình", Đại tá Nguyễn Văn Thịnh cho biết.

Đại diện Bộ Công an chia sẻ tại tọa đàm.

Đồng quan điểm, đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cho biết, các lần sửa đổi Luật hình sự luôn nhận được nhiều ý kiến trái chiều, kèm theo e ngại của người dân, cử tri, đại biểu về việc bỏ án tử hình. Tuy vậy, Luật Hình sự không chỉ để răn đe và còn phải dùng để ngăn ngừa tội phạm từ xa.

"Không còn hình phạt tử hình không có nghĩa là hết công cụ để xử lý. Bởi quan trọng nhất là phải ngăn ngừa hành vi nên răn đe là yếu tố quan trọng nhất, chứ không phải để tội phạm hoàn thành rồi mới tuyên tử hình", đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long nói.

NGUYỄN THẢO - QUANG DUY