Toàn văn phát biểu của Tổng thư ký Liên hợp quốc tại Lễ mở ký Công ước Hà Nội

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres phát biểu tại Phiên khai mạc cấp cao Lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội). (Ảnh: Quang Hòa)

Kính thưa Ngài Lương Cường, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam!

Kính thưa các quý vị đại biểu!

Tôi rất vinh dự được cùng các quý vị có mặt tại Hà Nội tham dự sự kiện lịch sử này. Tôi xin cảm ơn Việt Nam đã đăng cai tổ chức buổi lễ mở ký này và vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong việc kết nối chúng ta.

Lần trước khi tôi đến thăm đất nước đáng tự hào này vào năm 2022, tôi đã được nhắc về trọng tâm tương lai đầy cảm hứng của Việt Nam và vai trò quan trọng của đất nước này trong chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu.

Điều này khiến Hà Nội trở thành chủ nhà thích hợp cho sự kiện này. Đây là một thành phố hiện thân cho tinh thần kỷ nguyên số – đổi mới, có khả năng và kết nối.

Liên hợp quốc tự hào hợp tác với Việt Nam để biến ngày này thành hiện thực.

Kính thưa các quý vị!

Chúng ta đang sống trong thời đại của sự thay đổi phi thường về công nghệ. Hàng hóa và dịch vụ được vận chuyển chỉ bằng một cú nhấp chuột. Ý tưởng được lan khắp toàn cầu nhanh hơn tốc độ chúng ta có thể xử lý chúng. Và các thiết bị trong túi chúng ta kết nối chúng ta xuyên lục địa và xuyên đại dương ngay lập tức. Thời đại kỹ thuật số đã thu hẹp khoảng cách giữa chúng ta, đồng thời mở rộng những cơ hội trước mắt chúng ta.

Tuy nhiên, mỗi cuộc cách mạng công nghệ đều để lại một bóng đen. Trong những năm qua, không gian mạng đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho tội phạm, mang lại cho chúng phạm vi tiếp cận chưa từng có và khả năng di chuyển với tốc độ không thể tưởng tượng được chỉ cách đây một thập kỷ.

Mỗi ngày, những vụ lừa đảo tinh vi lừa gạt các gia đình, cướp đi sinh kế và rút cạn hàng tỷ USD từ nền kinh tế của chúng ta. Những nội dung lạm dụng tình dục trẻ em kinh hoàng để lại những chấn thương suốt đời. Dòng tiền bất hợp pháp, được che giấu thông qua tiền điện tử và các giao dịch số, tài trợ cho việc buôn bán ma túy, vũ khí và khủng bố. Các doanh nghiệp, bệnh viện và sân bay bị tê liệt bởi các cuộc tấn công ransomware (mã độc).

Tổn hại không chỉ dừng lại ở tài chính: Nó làm xói mòn niềm tin vào các thể chế của chúng ta, làm suy yếu pháp quyền và gây ra những tác hại trong thế giới thực.

Trong không gian mạng, không ai được an toàn cho đến khi tất cả mọi người đều được an toàn. Một lỗ hổng ở bất kỳ đâu cũng có thể khiến người dân và các thể chế ở khắp mọi nơi trở thành nạn nhân.

Đó là lý do tại sao chúng ta cần một phản ứng mạnh mẽ, mang tính tập thể và toàn cầu. Cho đến nay, thế giới vẫn thiếu một khuôn khổ pháp lý chung để thống nhất các nỗ lực của chúng ta.

Điều đó đã thay đổi vào ngày hôm nay. Sau hơn 4 năm đàm phán phức tạp, các quốc gia thành viên đã đạt được hiệp ước tư pháp hình sự đầu tiên trong hơn hai thập kỷ.

Công ước về tội phạm mạng của Liên hợp quốc là một công cụ mạnh mẽ, có tính ràng buộc pháp lý nhằm củng cố khả năng phòng thủ tập thể của chúng ta trước tội phạm mạng. Đó là cam kết rằng các quyền cơ bản của con người như quyền riêng tư, nhân phẩm và sự an toàn phải được bảo vệ cả trực tiếp lẫn trực tuyến.

Đây là minh chứng cho sức mạnh liên tục của chủ nghĩa đa phương trong việc đưa ra các giải pháp. Và đó là lời cam kết rằng không một quốc gia nào, bất kể trình độ phát triển ra sao, sẽ không được bảo vệ trước tội phạm mạng.

Công ước tạo ra một số đột phá lớn. Một trong những đột phá quan trọng nhất là việc chia sẻ bằng chứng kỹ thuật số xuyên biên giới. Điều này từ lâu đã là một trở ngại lớn đối với công lý — với thủ phạm ở một quốc gia, nạn nhân ở một quốc gia khác, và dữ liệu được lưu trữ ở một quốc gia thứ ba. Công ước cung cấp một lộ trình rõ ràng để các điều tra viên và công tố viên cuối cùng có thể vượt qua rào cản này.

Đây cũng là một chiến thắng cho các nạn nhân của lạm dụng trực tuyến. Lần đầu tiên trong bất kỳ hiệp ước quốc tế nào, việc phát tán hình ảnh nhạy cảm mà không có sự đồng ý được coi là hành vi vi phạm pháp luật.

Công ước cũng khuyến khích các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ cho nạn nhân — bao gồm quyền tiếp cận phục hồi, bồi thường và xóa bỏ nội dung bất hợp pháp. Bằng cách tạo ra các nghĩa vụ ràng buộc, Công ước biến các cam kết của chúng ta thành những biện pháp bảo vệ thiết thực.

Công ước này bổ sung cho Hiệp ước Tương lai và Hiệp ước Kỹ thuật số Toàn cầu, nhằm thu hẹp khoảng cách về kỹ thuật số và tăng cường hợp tác kỹ thuật số toàn cầu. Công ước này cũng phù hợp với các mục tiêu của Đối thoại Toàn cầu về Quản trị AI mới được thành lập và Ủy ban Khoa học Quốc tế Độc lập về AI. Cùng nhau, những cam kết và cơ chế này tạo thành nền tảng vững chắc để đảm bảo không gian số an toàn và bảo mật.

Kính thưa các quý vị!

Lễ mở ký hôm nay là một cột mốc quan trọng trong hành trình chung của chúng ta hướng tới một thế giới số an toàn hơn. Nhưng đó chỉ là sự khởi đầu.

Sức mạnh thực sự của Công ước sẽ nằm ở việc biến các chữ ký thành hành động cụ thể. Công ước phải được phê chuẩn và có hiệu lực ngay lập tức, mà không bị trì hoãn. Công ước phải được thực hiện một cách hiệu quả và đầy đủ. Và Công ước phải được mỗi bên ký kết thực hiện mỗi ngày.

Liên hợp quốc ở đây để đồng hành cùng các bạn trên con đường này. Thông qua Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm - Ban Thư ký Công ước - chúng tôi sẽ giúp các quốc gia thực thi công ước này, xây dựng năng lực, tăng cường điều tra và làm sâu sắc hợp tác xuyên biên giới.

Chúng ta hãy nắm bắt khoảnh khắc này và tối đa hóa tiềm năng của thỏa thuận mang tính bước ngoặt này. Chúng ta hãy xây dựng một không gian mạng tôn trọng nhân quyền và nhân phẩm của mọi người. Và chúng ta hãy đảm bảo rằng kỷ nguyên số mang lại hòa bình, an ninh và thịnh vượng cho tất cả mọi người.

Xin cảm ơn!

Phiên khai mạc cấp cao Lễ mở ký Công ước Hà Nội. (Ảnh: Thành Long)

Nhã Anh