Tôi có 2 nội dung góp ý về quy định dạy thêm, học thêm
Thông tư 29 được ban hành đúng và trúng, có thể áp dụng và có những đánh giá, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện, bổ sung cho phù hợp thực tiễn.
Ngày 30/12/2024, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ký ban hành Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm có hiệu lực từ 14/02/2025, với rất nhiều điểm mới so với quy định hiện hành tại Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT.
Hơn 20 năm làm giáo viên, người viết thấy rằng quyết tâm rất lớn của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong quản lý dạy thêm học thêm, không cấm nhưng dạy thêm phải hạn chế tiêu cực, đối tượng học sinh không phải để giáo viên làm giàu, tận thu hoặc o ép học thêm.
Do đó, theo người viết, hầu hết các nội dung được quy định trong Thông tư 29 được quy định cụ thể, chặt chẽ, phù hợp tình hình thực tiễn.
Ảnh minh họa - Việt Dũng
Nhiều lý do Thông tư 29 về dạy thêm đúng và trúng
Thông tư 29 có những nội dung được chú ý và quan tâm rất lớn trong đó gồm: Tiếp tục cấm dạy thêm ở tiểu học (trừ bồi dưỡng về nghệ thuật; thể dục thể thao; rèn luyện kĩ năng sống); dạy thêm trong nhà trường không thu phí; không được dạy thu tiền học sinh chính khóa,…đa số nhận được đồng thuận cao vì các lý do sau đây:
Thứ nhất, thời điểm ban hành phù hợp
Cuối năm 2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 29 có hiệu lực từ thời điểm đầu năm 2025 (14/02/2025) là hợp lý vì thời điểm từ 01/7/2024, người hưởng lương trong đó có giáo viên đã được tăng 30% lương và giữ được phụ cấp thâm niên nên thu nhập nhà giáo đã tăng đáng kể, nhà giáo được nhiều ưu đãi so với các ban ngành khác.
Trước đây nhà giáo có thu nhập thấp, không đủ sống nên phải dạy thêm kiếm thêm thu nhập, nhưng hiện nay thu nhập đã cải thiện nhiều là thời điểm thích hợp để quản lý dạy thêm có nền nếp, hạn chế dạy thêm thu tiền, việc lạm thu dạy thêm thời gian qua để lại nhiều hình ảnh xấu về mối quan hệ thầy trò, gia đình và xã hội, nhiều ảnh hưởng đến khả năng tự học và sáng tạo của học sinh.
Thứ hai, học sinh tiểu học đã học 2 buổi/ngày không cần học thêm
Chương trình giáo dục phổ thông mới ở bậc tiểu học đã thiết kế dạy 2 buổi/ngày, đã phù hợp với lứa tuổi và tâm sinh lý người học, nên cơ bản không cần tổ chức dạy thêm trong và ngoài nhà trường để giáo viên có thời gian giảng dạy, nghỉ ngơi, phù hợp; học sinh có thời gian học tập, vui chơi, trải nghiệm,… do đó, không dạy thêm ở tiểu học là phù hợp.
Đây là quy định không mới kế thừa những quy định trước đây, cần phát huy và xử lý nghiêm nếu giáo viên cố tình vi phạm, đừng đỗ lỗi chương trình nặng hay lý do khác, giáo viên tiểu học dạy thêm chủ yếu vì thu tiền người học, gây nhiều bức xúc thời gian qua cần sớm được chấm dứt.
Thứ ba, tiến tới dạy thêm trong nhà trường không thu tiền là hợp lý.
Giáo viên cũng như mọi đối tượng công chức, viên chức khác làm việc được nhà nước trả lương và phúc lợi khác.
Nhiệm vụ của nhà giáo giúp học sinh học tiến bộ, yêu thương học sinh, nếu dạy trên lớp mà còn dạy thêm trong nhà trường thu tiền là cũng một đối tượng nhưng dạy 2 lần thu tiền 2 lần (tiền lương và tiền thu từ dạy thêm) là khá bất hợp lý, cần được điều chỉnh theo hướng dạy thêm trong nhà trường miễn phí là một bước tiến mới, phù hợp.
Thứ tư, không cho dạy học sinh chính khóa sẽ làm cho mối quan hệ thầy trò tốt hơn.
Đa số bất cập của dạy thêm thu tiền từ việc o ép học sinh chính khóa học thêm, nhiều hệ lụy, khiến mối quan hệ thầy trò méo mó, nên quy định của Thông tư 29 cấm dạy học sinh chính khóa thu tiền là phù hợp. Người viết kỳ vọng nó sẽ đem lại làn gió mới trong giáo dục, thầy sẽ cố gắng hết mình dạy trên lớp, hết chuyện giáo viên dạy lơ là trên lớp, giấu kiến thức để dành dạy thêm, hết chuyện học sinh không muốn cũng bị ép đi học thêm hay phải học với 2,3 thầy, một thầy để có điểm số đẹp, thầy cô còn lại để lấy kiến thức,…
Thứ năm, kinh doanh dạy thêm phải đóng thuế đầy đủ.
Hiện nay nhiều giáo viên dạy thêm có thu nhập từ vài chục đến hàng trăm triệu mỗi tháng nhưng không đóng thuế. Nhiều trung tâm dạy thêm cũng tìm mọi cách để "lách" để đóng thuế ít.
Với các quy định trong Thông tư 29 về công khai như: Công khai trên cổng thông tin điện tử hoặc niêm yết tại nơi cơ sở dạy thêm đặt trụ sở về các môn học được tổ chức dạy thêm; thời lượng dạy thêm đối với từng môn học theo từng khối lớp; địa điểm, hình thức, thời gian tổ chức dạy thêm, học thêm; danh sách người dạy thêm và mức thu tiền học thêm trước khi tuyển sinh các lớp dạy thêm, học thêm được xem là rất cụ thể. Điều này sẽ giúp việc giám sát hiệu quả hơn.
Chính phủ có chỉ đạo gì về Thông tư 29?
Ngày 22/01/2025, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 597/VPCP-KGVX gửi các Bộ: Lao động - Thương binh và Xã hội; Y tế; Giáo dục và Đào tạo về việc xử lý thông tin phản ánh về quy trình tuyển dụng lao động; đăng ký thuốc; chương trình giáo dục phổ thông (trong đó có quy định về dạy thêm, học thêm).
Trước đó, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã có văn bản số 16/2025/TTĐT báo cáo thông tin báo chí phản ánh có nội dung liên quan chương trình giáo dục phổ thông.
Cụ thể, về chương trình giáo dục phổ thông, theo phản ánh của báo chí: Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT ngày 30/12/2024 quy định về dạy thêm, học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo dù nhận được nhiều sự đồng tình song vẫn còn không ít ý kiến băn khoăn.
Một số ý kiến cho rằng gốc rễ của việc dạy thêm, học thêm chính là chương trình học tập còn nặng, trong khi tâm lý coi trọng bằng cấp của nhiều người còn khá phổ biến.
Với chương trình sách giáo khoa mới, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông mới, cách xét tuyển đại học mới, tỉ lệ "chọi" vào các trường đại học uy tín ngày càng khốc liệt.
Về lâu dài, khi chương trình giáo dục không nặng chuyện thi cử, kiểm tra, đánh giá, dạy theo đúng tinh thần phát huy năng lực, phẩm chất của người học thì dạy thêm, học thêm sẽ trả về đúng bản chất xưa kia. Đó là khi học sinh thấy mình thiếu hụt kiến thức gì thì học thêm để bổ sung kiến thức đó hoặc muốn giỏi thêm nữa thì học thêm.
Còn khi chương trình vẫn nặng về đúng - sai, học chỉ để phục vụ các kỳ thi thì dạy thêm, học thêm sẽ còn biến tướng.
Về nội dung này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền rà soát, kiểm tra, nắm bắt thông tin báo chí phản ánh về các vấn đề nêu trên để kịp thời có giải pháp xử lý phù hợp theo thẩm quyền và quy định pháp luật hiện hành; báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những vấn đề vượt thẩm quyền.[1]
Người viết cho rằng Thông tư 29 chỉ cần điều chỉnh, bổ sung 2 nội dung
Chỉ đạo mới nhất của Chính phủ về dạy thêm học thêm cho thấy sự quan tâm rất lớn của Chính phủ cũng như nhân dân đối với các vấn đề liên quan giáo dục và dạy thêm.
Nội dung cũng nêu rõ, Thông tư 29 được đồng thuận cao nhưng vẫn còn 1 số ý băn khoăn.
Người viết cho rằng lần ban hành này cho thấy quyết tâm rất lớn của Bộ Giáo dục và Đào tạo về hạn chế dạy thêm tiêu cực, được nhiều sự đồng thuận, một số ý kiến giáo viên chưa đồng tình cao là có thể do họ có thể lo lắng mất một số nguồn thu từ dạy thêm như không còn được dạy học sinh chính khóa hoặc phải kê khai, báo cáo và nộp thuế đầy đủ hơn, điều này cũng dễ hiểu do liên quan quyền lợi, còn lại người viết khảo sát nhiều giáo viên, đặc biệt phụ huynh đều đồng thuận rất cao với Thông tư 29.
Nên, người viết là giáo viên cho rằng Thông tư 29 này được ban hành đúng và trúng, có thể áp dụng và có những đánh giá, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện, bổ sung cho phù hợp thực tiễn, hoặc nếu có điều chỉnh thì người viết góp ý bổ sung 2 nội dung nhỏ sau:
Thứ nhất, đối với dạy thêm trong nhà trường
Việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh và chỉ dành cho các đối tượng học sinh đăng kí học thêm theo từng môn học như sau: Học sinh có kết quả học tập môn học cuối học kì liền kề ở mức chưa đạt; đạt (bổ sung đối tượng học sinh xếp loại đạt được học thêm để củng cố thêm kiến thức).
Đối với quy định “Học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng kí ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.” cũng không thu tiền, người viết cho rằng nên mở rộng nội dung dạy thêm đối tượng học sinh cuối cấp để ôn thi tuyển sinh (học sinh lớp 9), và học sinh ôn thi tốt nghiệp (học sinh lớp 12) có thêm phần thu phí để hạn chế kinh phí từ ngân sách và việc dạy thêm này nhằm mục đích ôn, luyện thi nên có thu phí một phần hoặc toàn bộ theo mức thu thỏa thuận hoặc quy định của Hội đồng nhân dân tỉnh/huyện.
Thứ hai, đối với dạy thêm ngoài nhà trường
Người viết đồng thuận rất cao với những quy định về dạy thêm ngoài nhà trường, cụ thể, rõ ràng, hợp tình, hợp lý.
Nên, chỉ có 1 góp ý là Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục nghiên cứu thêm về quy định thời gian làm việc của giáo viên, bổ sung thêm nội dung:
Giáo viên dạy từ đơn vị sự nghiệp công lập được phép dạy thêm ngoài nhà trường nhưng chỉ dạy ngoài giờ hành chính.
Bổ sung quy định này để tránh gây bức xúc, bất công giữa nhà giáo với các ngành nghề khác, mọi người đều được làm thêm nhưng phải đúng Luật lao động, không thể có đặc quyền giáo viên lấy giờ hành chính dạy thêm thu tiền.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 29 về dạy thêm đúng, trúng và kịp thời, sắp tới kỳ vọng sẽ tiếp tục kiểm tra, xử lý nghiêm minh giáo viên cố tình vi phạm, loại bỏ những “con sâu làm rầu nồi canh”, để giáo dục trả về đúng thực chất mọi người đều cố gắng dạy hết mình trên lớp, yêu thương học sinh, không biến học sinh thành “máy học”, “học vẹt” hay công cụ để kiếm thêm thu nhập của giáo viên.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/pho-thu-tuong-yeu-cau-kiem-tra-xu-ly-thong-tin-phan-anh-ve-quy-dinh-day-them-hoc-them-119250123085532837.htm
