Tôm hùm Việt Nam tham vọng 'soán ngôi' thị trường cao cấp Trung Quốc

Thị trường giàu tiềm năng

Trung Quốc là đang dần trở thành thị trường quan dẫn dắt đà tăng trưởng của ngành tôm Việt Nam trong năm 2025.

Tính đến ngày 15/8, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt gần 767 triệu USD, tăng tới 76% so với cùng kỳ và chiếm gần 29% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm cả nước. Con số này vượt xa tốc độ tăng trưởng ở Mỹ (chỉ khoảng 8%) và Nhật Bản (12%), cho thấy sức hút đặc biệt của tôm Việt Nam tại thị trường láng giềng.

Tôm hùm bông Việt Nam được đánh giá giàu giá trị dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe. Ảnh minh họa: IT.

Lợi thế cạnh tranh của tôm Việt Nam nằm ở khả năng đa dạng sản phẩm và đáp ứng nhiều phân khúc khác nhau. Trong cơ cấu xuất khẩu, nhóm tôm khác - đặc biệt là tôm hùm sống và tôm rảo - tăng trưởng ba con số, phù hợp với nhu cầu tiêu thụ sản phẩm cao cấp của tầng lớp trung lưu Trung Quốc. Tôm sú cũng duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số, củng cố thương hiệu Việt Nam ở phân khúc trung - cao cấp.

Đáng chú ý, tôm chân trắng chế biến từ Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, giúp đáp ứng xu hướng tiêu dùng tiện lợi tại thị trường đông dân này.

Số liệu từ Hải quan Trung Quốc cho thấy nước này đã chi tới 2,7 tỷ USD nhập khẩu 520.000 tấn tôm nước ấm đông lạnh trong 7 tháng đầu năm, với giá trung bình 5,25 USD/kg - cao hơn 9% so với cùng kỳ.

Riêng tháng 7, khối lượng nhập khẩu tăng vọt lên hơn 90.000 tấn, mức cao nhất kể từ đầu 2024, cho thấy nhu cầu phục hồi phần nào sau giai đoạn trầm lắng.

Với vị trí địa lý thuận lợi, chi phí logistics cạnh tranh và năng lực cung ứng ổn định, tôm Việt Nam có cơ hội lớn để gia tăng thị phần tại thị trường Trung Quốc trong thời gian tới.

Tôm Việt Nam hướng tới phân khúc cao cấp

Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) phân tích, tại thị trường Trung Quốc, Ecuador hiện nắm giữ ưu thế vượt trội nhờ nguồn cung dồi dào, giá thành cạnh tranh và sản phẩm phù hợp thị hiếu, đặc biệt ở dòng tôm nguyên đầu đông lạnh. Ấn Độ là nhà cung cấp lớn thứ hai nhưng đang mất dần thị phần, do gặp khó về kiểm soát chất lượng và chi phí, đồng thời bị phân tán nguồn cung khi phải đáp ứng nhiều thị trường cùng lúc.

Trong bối cảnh đó, tôm Việt Nam nổi lên như một lựa chọn bổ sung ở phân khúc cao cấp. Nếu như Ecuador và Ấn Độ chiếm ưu thế về giá và sản lượng, thì Việt Nam lại được ưa chuộng ở các sản phẩm chất lượng cao, tôm sú size lớn, tôm hùm sống và các sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng. Lợi thế này giúp tôm Việt Nam tránh được cạnh tranh trực diện với Ecuador ở phân khúc phổ thông và mở ra cơ hội khai thác thị trường ngách nhiều tiềm năng tại Trung Quốc, nơi nhu cầu cao cấp hóa đang ngày càng rõ rệt.

Tôm Việt Nam hướng tới ‘chiếm lĩnh’ phân khúc cao cấp tại Trung Quốc. Ảnh minh họa: IT.

Theo Vasep, trong ngắn hạn, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc được dự báo tiếp tục tăng trưởng, nhất là vào các dịp lễ lớn như Trung thu, Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán, khi nhu cầu quà biếu và tiêu thụ hải sản tăng mạnh. Các dòng sản phẩm tôm hùm sống, tôm sú cỡ lớn và tôm chân trắng chế biến sâu sẽ giữ vai trò chủ lực.

Về trung hạn, sản lượng nuôi trong nước của Trung Quốc ngày càng lớn sẽ gây sức ép lên nhập khẩu, đồng thời cạnh tranh từ Ecuador và Ấn Độ vẫn duy trì gay gắt.

Trong bối cảnh đó, Vasep khuyến nghị doanh nghiệp Việt Nam cần kiên định chiến lược tập trung vào chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và khai thác phân khúc cao cấp. Đồng thời, việc tuân thủ chặt chẽ các quy định về kiểm dịch, truy xuất nguồn gốc, bao bì nhãn mác là yếu tố then chốt để đảm bảo sự hiện diện bền vững tại thị trường này.

Thanh Huyền