Tổng Bí thư Tô Lâm: Đất nước là quê hương

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh nội dung trên khi phát biểu chỉ đạo Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 11 khóa XIII, sáng 16/4.

Theo Tổng Bí thư, tại Hội nghị lần thứ 11, Trung ương đã làm việc với tinh thần rất khẩn trương, nghiêm túc trách nhiệm, thảo luận dân chủ, lắng nghe trao đổi thẳng thắn nhiều vấn đề mới, hệ trọng thống nhất rất cao nội dung mới, cốt lõi.

"Có thể nói đây là hội nghị mang tính lịch sử, quyết sách những vấn đề rất quan trọng đột phá của giai đoạn cách mạng mới, tạo ra khí thế mới, xung lực mới cho sự nghiệp đổi mới toàn diện, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm.

Vượt qua tâm lý vùng miền, hướng tầm nhìn đất nước là quê hương

Tổng Bí thư cho biết, trên cơ sở thống nhất tuyệt đối, Trung ương ban hành Nghị quyết 60 với nhiều nội dung đặc biệt quan trọng, tập trung là hai nhóm vấn đề: tiếp tục sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Tổng Bí thư nhận định nhiều điểm mới trong việc tổ chức, quán triệt, triển khai các Nghị quyết của Đảng theo hướng rõ người, rõ việc, rõ cách làm, rõ trách nhiệm với thời gian hoàn thành, sau hội nghị bắt tay vào thực hiện được ngay.

Ba yêu cầu chung được Tổng Bí thư quán triệt, mà trước hết là xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 11, xác định đây là một cuộc cách mạng về sắp xếp bộ máy tổ chức, sắp xếp đơn vị hành chính và cải cách, đổi mới để phát triển đất nước.

Các cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu các cấp phải sâu sát, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt cho đội ngũ cán bộ, đảng viên nhận thức đầy đủ sâu sắc tầm quan trọng đặc biệt của chủ trương này, tạo được sự thống nhất nhận thức tư tưởng trong toàn Đảng và lan tỏa ra toàn xã hội. Quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, định hướng mà Trung ương đã đề ra.

"Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan triển khai quyết liệt các công việc trên tinh thần đúng vai, thuộc bài và phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng, chặt chẽ từ Trung ương đến địa phương, giữa các địa phương với nhau, không được có tư tưởng quyền anh, quyền tôi, địa phương này địa phương kia, tất cả vì lợi ích chung của đất nước, vì Nhân dân", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Yêu cầu thứ hai, theo Tổng Bí thư, triển khai các công việc trên tinh thần "vừa chạy, vừa xếp hàng" nhưng phải thận trọng, chắc chắn, bài bản, không nóng vội chủ quan, có thứ tự ưu tiên, làm việc nào chắc việc đó, làm việc này phải tính đến việc khác liên quan và phải thực hiện đúng quy trình thủ tục theo quy định, không làm tắt, làm ẩu, không qua loa, đại khái bất cứ công việc nào.

Đặc biệt, Tổng Bí thư yêu cầu các công việc phải hoàn thành đúng tiến độ thời gian, nhất là các mốc thời gian quan trọng.

Theo đó: trước ngày 30/6, hoàn thành sửa đổi Hiến pháp và pháp luật có liên quan; kết thúc hoạt động các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã mới đi vào hoạt động từ ngày 1/7 theo lộ trình chuyển tiếp và hoàn thành toàn bộ trước ngày 15/8; hoàn thành sáp nhập các tỉnh trước ngày 1/9; hoàn thành đại hội đảng tại cấp xã trước ngày 31/8; hoàn thành đại hội cấp tỉnh trước ngày 31/10; Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng sẽ bắt đầu Quý I/2026; bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp vào tháng 3/2026.

"Căn cứ vào lộ trình trên, khuyến khích các cơ quan, đơn vị, địa phương hoàn thành sớm các công việc trước thời gian quy định trên tinh thần ổn định sớm để phát triển", Tổng Bí thư lưu ý.

Yêu cầu thứ ba được Tổng Bí thư đề cập là tăng cường thông tin tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong xã hội, phát huy đầy đủ quyền làm chủ của Nhân dân, tôn trọng lắng nghe ý kiến của Nhân dân, các quy trình thủ tục lấy ý kiến Nhân dân phải được thực hiện đúng quy định.

Trong đó, Tổng Bí thư đặc biệt lưu ý những nội dung liên quan đến sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, sáp nhập các tỉnh, sáp nhập các xã; vận động tuyên truyền trong Nhân dân, chịu sự giám sát, đóng góp của Nhân dân, tạo sự đồng tình hưởng ứng và triển khai thực hiện của Nhân dân.

Về 4 vấn đề cần lưu ý, Tổng Bí thư trước hết nhắc đến việc thực hiện chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.

"Đây là chủ trương xuất phát từ tầm nhìn chiến lược phát triển đất nước lâu dài, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thảo luận, đánh giá kỹ lưỡng, cân nhắc nhiều mặt đi đến thống nhất cao để thực hiện chủ trương này với nguyên tắc, tiêu chí được thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, xác định tên gọi, đặt địa điểm trung tâm chính trị hành chính cấp tỉnh sau sắp xếp, các tiêu chí, tiêu chuẩn và định hướng sắp xếp các xã như đã thông báo", Tổng Bí thư chia sẻ.

Nhận định triển khai thực hiện chủ trương này sẽ tác động nhất định đến tâm tư, tình cảm của cán bộ đảng viên và Nhân dân, Tổng Bí thư cho rằng, đây là điều dễ hiểu bởi mỗi con người Việt Nam chúng ta đều in sâu trong ký ức về hình ảnh quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của mình.

"Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển mới của đất nước, chúng ta phải thay đổi tư duy, tầm nhìn thống nhất về nhận thức tư tưởng, phải vượt lên chính mình, hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của đất nước. Vượt qua những khó khăn, lo lắng, vượt qua được tâm lý, thói quen bình thường, vượt qua những tâm lý tâm trạng vùng miền để hướng tới tư duy tầm nhìn rộng lớn hơn - đất nước là quê hương", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư khẳng định tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập xã không chỉ đơn thuần là điều chỉnh tổ chức bộ máy, địa giới hành chính mà còn là vấn đề điều chỉnh không gian kinh tế, điều chỉnh sự phân công, phân cấp, phân bổ nguồn lực cho phát triển.

"Là cơ hội để chúng ta sàng lọc, sắp xếp, xây dựng đội ngũ cán bộ thực sự đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới", Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư quán triệt tinh thần quyết liệt, khẩn trương, vừa chạy vừa xếp hàng, không được để gián đoạn công việc, bộ máy mới phải tốt hơn, hiệu quả hơn bộ máy cũ và bảo đảm tầm nhìn xa.

Trong thực hiện mục tiêu giảm khoảng 60-70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã, Tổng Bí thư lưu ý khắc phục cả 2 khuynh hướng.

Một là sáp nhập các xã, phường quá rộng như một "cấp huyện thu nhỏ" dẫn đến không quán xuyến được địa bàn, không chủ động phục vụ được Nhân dân, dẫn đến biến chủ trương không tổ chức cấp huyện thành không tổ chức cấp xã.

Hai là sáp nhập các xã, phường quá nhỏ, dẫn đến hạn chế về không gian, dư địa phát triển, đầu mối nhiều hơn dẫn đến cồng kềnh, kém hiệu quả.

Tổng Bí thư đề nghị Ban Thường vụ các tỉnh phải bàn bạc, tính toán rất kỹ, trên tinh thần tầm nhìn lâu dài, vì nước, vì dân để có phương án bố trí, sắp xếp hợp lý nhất.

Tổng Bí thư cũng nhắc đến nguyên tắc nhất quán "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", đẩy mạnh phân quyền từ Trung ương về cấp tỉnh.

Toàn cảnh hội nghị.

Không có chỗ cho cán bộ cơ hội, ngại đổi mới, thu vén cá nhân

Lưu ý thứ hai về công tác cán bộ, Tổng Bí thư cho biết diện cán bộ thuộc phạm vi tác động, ảnh hưởng trong đợt sắp xếp này rất lớn. Chủ trương chung là trước mắt cơ bản bố trí biên chế cán bộ, công chức, viên chức các cấp như hiện có để đảm bảo ổn định.

Sau khi bộ máy mới đi vào hoạt động sẽ chỉ đạo rà soát, hoàn thiện vị trí việc làm, xác định biên chế của từng cấp trong tổng thể biên chế chung của cả hệ thống chính trị.

Tổng Bí thư đề nghị các cấp ủy, tổ chức đảng cần thực hiện nghiêm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo xây dựng tổ chức bộ máy, công tác cán bộ, quản lý đội ngũ cán bộ và biên chế của hệ thống chính trị; phải hết sức công tâm, khách quan trong bố trí cán bộ; thực hiện đầy đủ các quy định, hướng dẫn về công tác cán bộ bảo đảm công khai, minh bạch, tăng cường kiểm soát quyền lực, gắn quyền lực với trách nhiệm cá nhân.

"Không để xảy ra tình trạng mất đoàn kết, lợi ích nhóm, chạy chức chạy quyền, cục bộ, bè phái, tham nhũng, lãng phí trong sắp xếp cán bộ, sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính các cấp", Tổng Bí thư quán triệt.

Tổng Bí thư đặc biệt lưu ý làm tốt công tác lựa chọn, bố trí lãnh đạo, nhất là người đứng đầu các cơ quan cấp tỉnh, cấp xã sau khi sáp nhập; phải tính toán đồng bộ, liên thông giữa cả 4 giai đoạn: bố trí cán bộ sau khi hợp nhất - nhân sự Đại hội Đảng cấp tỉnh, cấp xã - nhân sự Đại hội Đảng lần thứ XIV - nhân sự Bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.

"Công tác nhân sự đã rất quan trọng, nay lại càng quan trọng hơn trước yêu cầu mới. Như tôi đã nói, tiêu chí đầu tiên để bố trí cán bộ là vì yêu cầu công việc, sau đó mới đến các tiêu chí khác. Nhân sự lãnh đạo các cấp và nhân sự Đại hội XIV phải hội tụ "đủ đức - đủ tài - đủ tâm - đủ tầm - đủ sức - đủ nhiệt huyết cách mạng" để gánh vác trọng trách lịch sử của đất nước", Tổng Bí thư nhắc lại.

Nhấn mạnh tình hình hiện nay không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, bon chen, trung bình chủ nghĩa, lừng chừng, ngại đổi mới, thu vén cá nhân, Tổng Bí thư nói: "Những ai tự thấy mình không đáp ứng yêu cầu thì tự nguyện rút lui, nhường chỗ cho người xứng đáng hơn - tự nguyện đứng về phía sau vì sự phát triển cũng là hành động bản lĩnh, dũng cảm, đáng tự hào, đáng được khen ngợi".

Việc lựa chọn, bố trí cán bộ lãnh đạo các cơ quan ở địa phương sau khi sáp nhập, hợp nhất, theo Tổng Bí thư, là trách nhiệm của Ban Thường vụ cấp ủy theo phân cấp, phải bàn bạc, thống nhất để bố trí "đúng người, đúng việc" theo tinh thần Kết luận số 150 của Bộ Chính trị về hướng dẫn xây dựng nhân sự cấp ủy cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới.

Vấn đề lưu ý thứ ba về dự thảo văn kiện đại hội Đảng các cấp.

Tổng Bí thư cho biết dự thảo 4 văn kiện trình Đại hội Đảng XIV đã được Hội nghị Trung ương 11 bổ sung nhiều nội dung quan trọng, với những vấn đề cốt lõi như Thủ tướng đã trình bày là: "xác lập mô hình tăng trưởng mới"; "xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới"; "đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia"; phát triển kinh tế tư nhân là "một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia"...

Theo Tổng Bí thư, Đại hội Đảng các cấp và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV diễn ra trong bối cảnh đặc thù, khi chúng ta cùng lúc thực hiện nhiều công việc lớn mang tính cách mạng "vừa sắp xếp, tinh gọn về tổ chức bộ máy, vừa sắp xếp lại đơn vị hành chính, vừa tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế, vừa tổ chức Đại hội".

Vì vậy, bên cạnh vấn đề nhân sự, cần tập trung thật tốt cho việc chuẩn bị các văn kiện Đại hội Đảng.

"Sắp tới Trung ương sẽ bàn nhiều về mô hình tăng trưởng mới ở Việt Nam như thế nào, thế giới họ đi quá xa rồi, họ đi cũng rất nhanh về tăng trưởng. Chúng ta xem xét xác lập mô hình tăng trưởng mới, một khái niệm rất cần các đồng chí phải thảo luận, phải tham gia", Tổng Bí thư nói.

Dẫn chứng, Tổng Bí thư nhắc đến việc trên thế giới đã hình thành những "nhà máy không đèn", "kho hàng không đèn", "công xưởng không đèn", "cảng không đèn".

"Họ không cần ánh sáng, làm việc tự động bằng robot, điều hành qua mạng và làm việc suốt ngày đêm. Chúng ta con người chỉ làm mỗi ngày một ca, nhưng họ làm 3 ca là năng suất đã gấp 3 lần chúng ta rồi. Bán hàng cũng là qua mạng, cũng là 24/24, nửa đêm muốn mua hàng cũng được chứ không chờ giờ mở cửa bán hàng... Với sức tăng trưởng đó, của cải xã hội họ tạo ra nhiều, nếu chúng ta không đổi mới, chúng ta sẽ thua", Tổng Bí thư nêu thực tế.

Hay với định hướng xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại ngang tầm khu vực và trên thế giới, Tổng Bí thư nhấn mạnh đây là tầm nhìn dài hạn để chuẩn bị cho nguồn nhân lực có trí tuệ, chất lượng cao trong tương lai.

Tổng Bí thư yêu cầu, các tỉnh ủy, thành ủy tập trung lãnh đạo tổ chức thảo luận thật kỹ lưỡng, sâu sắc, hiệu quả các quan điểm, mục tiêu, chủ trương, định hướng lớn nêu tại dự thảo các văn kiện Đại hội XIV của Đảng; khẩn trương xây dựng, hoàn thiện dự thảo văn kiện của cấp mình, phải hoàn thành dự thảo trước ngày 30/6 (bao gồm cả đối với các tỉnh sau khi sáp nhập).

"Mặc dù chưa sáp nhập chính thức nhưng phải tư duy, suy nghĩ để vạch ra đường lối phát triển của tỉnh mới thành lập, xã mới thành lập dựa trên cơ sở không gian, dư địa và nguồn lực mới", Tổng Bí thư chỉ đạo.

Lưu ý thứ tư Tổng Bí thư đề cập là về triển khai Nghị quyết Hội nghị Trung ương 11 cùng lúc với thực hiện các công việc lớn.

Theo Tổng Bí thư, cả nước đang tập trung thực hiện cùng lúc nhiều công việc lớn, quan trọng, tập trung tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên trong năm 2025, tạo đà để tăng trưởng 2 con số.

Bên cạnh đó, chúng ta còn tập trung thực hiện đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đẩy mạnh hội nhập quốc tế; phát triển kinh tế tư nhân…

Nhấn mạnh tất cả công việc này đều rất quan trọng, Tổng Bí thư yêu cầu các địa phương tập trung thực hiện, không vì sắp xếp tổ chức mà lơ là nhiệm vụ nào.

Đặc biệt, Tổng Bí thư lưu ý khắc phục tình trạng một bộ phận lãnh đạo, cán bộ có tâm lý chờ đợi, nghe ngóng việc sắp xếp tổ chức nên hạn chế tính quyết liệt trong triển khai công việc.

Cho rằng công việc phía trước rất bộn bề, Tổng Bí thư nhấn mạnh cần quyết tâm cao nhất để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra, chuẩn bị nền tảng vững chắc tiến tới Đại hội XIV của Đảng, đưa đất nước vững vàng tiến vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh.

"Công việc phía trước rất bộn bề, khẩn trương, tôi đề nghị các đồng chí từ Trung ương đến cơ sở phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo với quyết tâm cao nhất để hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã đề ra, chuẩn bị nền tảng vững chắc tiến tới Đại hội XIV của Đảng, đưa đất nước vững vàng tiến vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh của dân tộc Việt Nam", Tổng Bí thư nói thêm.

Anh Văn