TP Bắc Giang: Xây dựng nếp sống văn hóa từ ý thức cộng đồng

Phát huy tinh thần đoàn kết

Tổ dân phố 1A phường Trần Nguyên Hãn có 250 hộ dân với khoảng 1 nghìn nhân khẩu sinh sống. Bà con nơi đây sống hòa thuận, tích cực hưởng ứng phong trào, cuộc vận động. Nhiều năm liền tổ dân phố đạt danh hiệu khu dân cư văn hóa.

Ông Trương Quốc Toản, Bí thư Chi bộ tổ dân phố chia sẻ: “Địa bàn trải dài trên 3 tuyến đường và 4 ngõ nên để triển khai hiệu quả các hoạt động, tổ dân phố đặc biệt coi trọng vai trò của 7 tổ liên gia. Từ tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang đến góp tiền của, ngày công xây dựng các công trình; vệ sinh môi trường. Gia đình nào có việc hiếu, hỷ, tổ dân phố đều cử đại diện từ các tổ liên gia đến phụ giúp”.

Phong trào văn nghệ tại xã Song Khê diễn ra sôi nổi.

Đơn cử như việc vận động kinh phí xây dựng nhà văn hóa, sau khi chi bộ ban hành nghị quyết, thông qua các tổ liên gia, nhân dân đã tích cực đóng góp. Không chỉ góp theo mức cứng của tổ dân phố đưa ra mà nhiều hộ còn sẵn sàng ủng hộ thêm. Chỉ sau 3 tháng, công trình đã hoàn thành và là nơi hội họp, sinh hoạt văn hóa cho nhân dân. Các phong trào văn hóa, thể thao của tổ dân phố cũng phát triển mạnh với các câu lạc bộ như: Cầu lông, dân vũ, đội văn nghệ, bóng chuyền hơi. Được biết, để chỉnh trang đô thị, các tổ liên gia ở trục đường chính còn vận động bà con góp tiền thuê người lắp đặt đèn trang trí trước nhà.

Thôn Trước, xã Tân Tiến được chọn làm mô hình điểm đám cưới văn minh tiết kiệm của TP. Theo đó, các đám cưới sẽ được tổ chức trong một ngày, tiệc mặn chỉ từ 30-40 mâm cỗ. Ông Đỗ Văn Luyện, Trưởng thôn cho biết: “Để làm được điều đó, chúng tôi vận động gia đình đảng viên, trưởng các ngành, đoàn thể gương mẫu làm trước. Bởi người dân đã quen với phong tục, một số gia đình tuy muốn đổi mới nhưng vẫn e dè, ngại dư luận. Tháo gỡ “rào cản” đó, thôn thông qua các tổ liên gia và tổ chức đoàn thể để tuyên truyền, vận động”.

Các tổ liên gia không chỉ vận động nhau chấp hành các quy định của nhà nước mà còn chủ động giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Nhiều năm nay, tổ liên gia xóm Càng, thôn Trước như một đại gia đình. Bất kể công việc lớn nhỏ, nhà ai có chuyện vui hay buồn thì bà con trong tổ cũng kề vai giúp đỡ. Vừa qua, gia đình nhà ông Đỗ Văn Mạnh tổ chức đám cưới cho con gái, nhận được thông báo, các thành viên của tổ liên gia đã có mặt, phân công nhau mỗi người một việc. Đám cưới được tổ chức gọn nhẹ mà ấm cúng.

Nhân rộng điển hình, nâng chất lượng phong trào

Để thực hiện có hiệu quả phong trào, hằng năm Ban Chỉ đạo (BCĐ) phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và Công tác gia đình” (gọi tắt là BCĐ) các cấp tập trung xây dựng các mô hình, điển hình về trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, nếp sống văn minh thông qua hoạt động của các tổ liên gia, tổ tự quản khu dân cư. Cùng đó phát huy tinh thần trách nhiệm của các tổ trưởng liên gia, những “hạt nhân” văn hóa ở cơ sở. Toàn TP hiện có gần 1,5 nghìn tổ liên gia tự quản là cánh tay nối dài ở khu dân cư.

Năm 2023, toàn TP có 96,29% hộ gia đình, 92,05% thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hóa; 10 phường đạt chuẩn văn minh đô thị. Gần 200 gia đình văn hóa tiêu biểu được cấp tỉnh, TP biểu dương, khen thưởng.

Qua đánh giá của BCĐ TP, mỗi phường, xã có cách làm riêng. Nổi bật là phong trào Ngày Chủ nhật xanh đã trở thành nền nếp của nhiều người dân. BCĐ phong trào TP liên tục kiểm tra, đôn đốc và chấm điểm thi đua trong tổ chức thực hiện. Ý thức giữ vệ sinh môi trường tại khu vực sinh sống từng bước được nâng lên, mang lại hiệu quả thiết thực ở những phường, xã ngoại thành. Đơn cử như tại các xã Tân Mỹ, Đồng Sơn, Song Mai, Dĩnh Trì... hàng chục điểm tồn lưu rác đã được giải tỏa. Ngoài ra, các phường, xã còn xây dựng 27 mô hình thôn, tổ dân phố sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn; 20 tuyến đường văn minh đô thị.

Đã thành thói quen, Chủ nhật hằng tuần, người dân ở tổ dân phố Vĩnh Ninh 3, phường Hoàng Văn Thụ lại dậy sớm vệ sinh môi trường. Không chỉ quét dọn, làm đẹp cổng, cửa nhà mình, mọi người cùng quét, phát quang cây, cỏ dại, thu gom rác thải tại khu vực công cộng, xung quanh hồ và những bãi đất trống. Tổ dân phố Vĩnh Ninh 3 là điển hình của TP trong thực hiện mô hình sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn.

Theo đồng chí Phạm Kiều Hưng, Bí thư Đảng ủy phường Hoàng Văn Thụ, các tổ liên gia đều thành lập nhóm zalo, trong đó thành viên gồm đại diện các gia đình và bí thư chi bộ, ban quản lý tổ dân phố, công chức phường. Qua đó việc triển khai các nhiệm vụ và nắm bắt tình hình người dân ở khu dân cư thuận lợi hơn. Tại các phường: Dĩnh Kế, Ngô Quyền, ngoài thành lập tổ liên gia tại các khu dân cư, BCĐ các phường còn thành lập mô hình liên gia tại các khu chung cư trên địa bàn.

Kinh nghiệm của TP Bắc Giang là quan tâm đầu tư, xây dựng, nâng cấp hệ thống thiết chế văn hóa. Từ năm 2022 đến nay, trên địa bàn TP đã có 98 nhà văn hóa, 15 sân thể thao hoàn thành, đưa vào sử dụng. Nhiều thiết bị tập luyện thể thao được lắp đặt tại các khu dân cư. Cơ sở vật chất tốt, người dân tích cực tham gia phong trào văn nghệ, thể thao, thực hiện nếp sống văn minh.

Theo ông Nguyễn Hữu Đính, Phó Chủ tịch UBND TP, Trưởng BCĐ phong trào của TP, hiện nay các đơn vị, phường, xã tiếp tục xây dựng và nhân rộng mô hình, điển hình trong phong trào. Triển khai thực hiện tốt đề án, nghị quyết của TP về xây dựng nếp sống văn hóa người dân TP; văn minh trong việc cưới, việc tang. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng, nâng cấp thiết chế văn hóa, thể thao. Tổ chức phong phú, đa dạng các loại hình hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của nhân dân.

Bài, ảnh: Khôi Nguyên