TP.HCM: Ứng dụng thành công một tiến bộ mới trong y học bào thai
Một thai nhi mang khối u nhau thai khổng lồ trong bụng mẹ đã được cứu sống nhờ can thiệp hiếm gặp và phức tạp.
Ngày 8.9, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM cho hay bệnh viện vừa ứng dụng thành công một thủ thuật can thiệp cực kỳ hiếm và phức tạp, cứu sống một thai nhi có khối u nhau thai khổng lồ nằm trong bụng mẹ. Đây là thủ thuật đầu tiên được thực hiện tại bệnh viện này.
Ê kíp can thiệp sử dụng keo sinh học để lấp đầy các khoảng hở quanh coil (lò xo kim loại nhỏ) và mạch máu để làm tắc mạch khối u - Ảnh: BV
PGS-TS-BS Lê Minh Khôi - Trưởng Đơn nguyên hình ảnh Tim mạch - cho biết người mẹ này chị T.N.B (sinh năm 1995, ngụ tại TP.HCM), mang thai lần đầu tiên, đến khám tại bệnh viện khi thai ở tuần thứ 28 với triệu chứng khó thở và mệt mỏi. Qua siêu âm tim thai, các bác sĩ phát hiện thai nhi trong tình trạng nguy cấp.
“Thai nhi bị tràn dịch màng ngoài tim, suy tim nặng cùng lúc có một khối u nhau thai khổng lồ. Khối u này tăng sinh mạch máu làm tăng lưu lượng máu đổ về tim thai, dẫn đến quá tải tuần hoàn và suy tim. Đây là một tình huống lâm sàng nguy hiểm, đẩy thai nhi vào trạng thái "ngàn cân treo sợi tóc", bác sĩ Khôi cho biết thêm.
TS-BS Trần Nhật Thăng - Trưởng khoa Phụ sản - nhận định thai nhi chỉ mới 28 tuần tuổi, đây là một ngưỡng non tháng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nếu sinh sớm. “Sinh non ở thời điểm này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như: nhiễm trùng sơ sinh, xuất huyết não, viêm ruột hoại tử. Tuy nhiên, theo dõi diễn tiến mỗi ngày, chúng tôi nhận thấy không thể trì hoãn thêm”, bác sĩ Thăng nói.
Trước tình huống cấp bách, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM đã nhanh chóng thành lập hội đồng chuyên môn gồm các bác sĩ thuộc chuyên khoa sản, tim mạch, chẩn đoán hình ảnh - can thiệp mạch và các phòng chức năng.
Bằng kỹ thuật can thiệp hiếm gặp và phức tạp, các bác sĩ đã cứu sống thai nhi và duy trì từ tuần thứ 28 đến tuần thứ 39 để bé được chào đời an toàn - Ảnh: BV
“Toàn bộ ê kíp chúng tôi thống nhất lựa chọn can thiệp tắc mạch máu nuôi khối u trong nhau thai với mục tiêu giải phóng áp lực cho tim thai, và kéo dài thời gian mang thai thêm ít nhất 4 tuần”, bác sĩ Thăng cho biết.
Theo PGS-TS-BS Võ Tấn Đức - Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh - thông thường, các thủ thuật can thiệp nội mạch được thực hiện dưới hướng dẫn của tia X. Tuy nhiên, trong trường hợp này để bảo vệ thai nhi khỏi phơi nhiễm tia xạ, toàn bộ quy trình thực hiện dưới hướng dẫn siêu âm. Việc chọc kim xuyên qua thành bụng vào tử cung của thai phụ để định vị, tiếp cận chính xác mạch máu chính của khối u đòi hỏi độ chính xác rất cao, sự phối hợp nhịp nhàng và kinh nghiệm dày dạn của ê kíp can thiệp.
“Ban đầu, ê kíp sử dụng coil (lò xo kim loại nhỏ) để làm tắc mạch khối u. Tuy nhiên, do lưu lượng dòng máu quá lớn, dòng chảy không thể bị chặn hoàn toàn. Trước tình huống trên, ê kíp đã đưa ra quyết định mang tính bước ngoặt đó là sử dụng keo sinh học để lấp đầy các khoảng hở quanh coil và mạch máu. Thao tác này đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối, bởi nếu keo sinh học theo dòng máu đi vào tim hoặc não thai nhi, nguy cơ tắc các mạch máu quan trọng là rất lớn và hậu quả có thể dẫn đến tử vong”, bác sĩ Đức chia sẻ.
Thành công trên đã góp phần vào sự phát triển của y học bào thai Việt Nam - Ảnh: BVCC
Bác sĩ Đức chia sẻ kết quả vượt xa kỳ vọng, sau can thiệp, dòng máu đổ về tim thai giảm nhanh chóng, khối u co nhỏ lại và tình trạng tim thai được phục hồi. Thai kỳ tiếp tục được duy trì không chỉ đến mốc 32 tuần như kỳ vọng ban đầu, mà kéo dài đến 39,5 tuần và chào đời an toàn, không cần bất kỳ can thiệp cấp cứu nào.
“Hiện tại, bé hơn 4 tháng tuổi, có sức khỏe ổn định, phát triển tốt và đang được theo dõi định kỳ sau sinh”, bác sĩ Đức thông tin.
PGS-TS-BS Nguyễn Hoàng Bắc - Giám đốc Bệnh viện Đại học y dược TP.HCM - nhấn mạnh đây không chỉ là thành công về mặt chuyên môn, mà còn là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, bản lĩnh và trái tim đầy trách nhiệm của người thầy thuốc.
“Chúng tôi không chọn điều dễ dàng, chúng tôi chọn điều đúng đắn. Thành công của phối hợp đa chuyên khoa đã góp phần vào sự phát triển y học bào thai Việt Nam. Đây là cột mốc quan trọng, khẳng định năng lực chuyên môn của bệnh viện trong lĩnh vực y học bào thai - sản phụ khoa, một chuyên ngành còn rất mới tại Việt Nam”, bác sĩ Bắc nói.
