TP Hồ Chí Minh điều chỉnh danh mục, ưu tiên đầu tư 10 tuyến đường sắt đến năm 2035
TP Hồ Chí Minh đang nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh, bổ sung một số dự án tuyến đường sắt đô thị theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội nhằm đáp ứng nhu cầu, tình hình thực tiễn phát triển sau hợp nhất. Trong đó, Thành phố muốn bổ sung danh mục dự án nhằm ưu tiên đầu tư 3 tuyến metro kết nối với khu vực Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu.
Công nhân làm việc tại công trường tuyến cáp ngầm cao thế 110kV của dự án metro số 2 (ảnh tư liệu).
Theo các quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị TP. Hồ Chí Minh (mới) có tổng chiều dài khoảng 1.012 km. Cụ thể, trước hợp nhất, TP. Hồ Chí Minh có 12 tuyến, dài khoảng 582 km; Bình Dương có 12 tuyến, dài khoảng 305 km; Bà Rịa - Vũng Tàu có 3 tuyến, dài khoảng 125 km.
Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, cần khẩn trương tổ chức rà soát quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị TP. Hồ Chí Minh (mới); xây dựng kế hoạch, phương án, lộ trình đầu tư các tuyến để phù hợp với không gian phát triển mới. Căn cứ nhu cầu, tình hình thực tiễn phát triển sau hợp nhất, UBND TP. Hồ Chí Minh xác định danh mục và thứ tự ưu tiên đầu tư 10 tuyến đường sắt trong nhiệm kỳ 2025 - 2030 và đến năm 2035.
Đó là tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Bến Thành - Tham Lương, đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương - Củ Chi; tuyến số 1 (Thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên, TP. Hồ Chí Minh); tuyến số 2 (Thành phố Thủ Dầu Một - TP. Hồ Chí Minh); tuyến số 1 đoạn Bến Thành - An Hạ; tuyến số 3: Hiệp Bình Phước - An Hạ; tuyến số 4: Đông Thạnh - Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - Bến Thành - Hiệp Phước; tuyến số 6: Vành đai trong.
Tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành (trường hợp được Thủ tướng Chính phủ giao là cơ quan chủ quản triển khai dự án); tuyến đường sắt đô thị số 3, kết nối Vũng Tàu - Bà Rịa - Phú Mỹ, nghiên cứu bổ sung quy hoạch kéo dài kết nối Cảng hàng không quốc tế Long Thành; tuyến đường sắt kết nối trung tâm TP. Hồ Chí Minh đi Cần Giờ (do nhà đầu tư đề xuất đầu tư).
Trên cơ sở đó, UBND Thành phố phố hợp Bộ Xây dựng báo cáo Chính phủ quyết định điều chỉnh danh mục dự án tại phụ lục kèm theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, qua đó được hưởng các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt đẩy nhanh tiến trình đầu tư.
Thành phố muốn bổ sung 3 tuyến vào danh mục dự án theo Nghị quyết số 188: Tuyến số 1 (Thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên, TP. Hồ Chí Minh); tuyến số 2 (Thành phố Thủ Dầu Một - TP. Hồ Chí Minh); tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành (trường hợp Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh quy hoạch thành đường sắt địa phương và giao UBND TP. Hồ Chí Minh là cơ quan chủ quản).
Ngoài ra, Thành phố đề xuất điều chỉnh lộ trình đầu tư 2 tuyến tại phụ lục Nghị quyết số 188 sang giai đoạn 2036 - 2045: Tuyến số 5 (Long Trường - Xa lộ Hà Nội - cầu Sài Gòn - Bảy Hiền - Depot Đa Phước); tuyến 7 (Tân Kiên - Nguyễn Văn Linh - Thủ Thiêm - Thảo Điền - Thanh Đa - Khu Công nghệ cao - Vinhomes Grand Park).
Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, kết quả bước đầu vận dụng cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt của Nghị quyết số 188 đã phát huy hiệu quả, công việc triển khai nhanh hơn, rút ngắn đáng kể thời gian, giảm thủ tục triển khai dự án so với trước đây. Với việc áp dụng các cơ chế này, TP. Hồ Chí Minh sẽ tập trung nguồn lực phấn đấu khởi công tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) vào cuối năm 2025. Thành phố cũng dự kiến khởi công 9 tuyến còn lại giai đoạn năm 2027 - 2028 và hoàn thành năm 2035.
