TP. Hồ Chí Minh: Phát triển mô hình kinh tế đêm, giải pháp căn cơ giữ chân du khách

Giải pháp chiến lược

Theo thống kê của UBND TP. Hồ Chí Minh, các quận 1, 3, 10 và Gò Vấp lượng khách đến các phố chuyên doanh ẩm thực ngày càng nhiều, cụ thể như phố: Hồ Thị Kỷ, Nguyễn Thượng Hiền, Hạnh Thông Tây… Trong đó, phố Nguyễn Thượng Hiền số cơ sở kinh doanh tăng mạnh từ 141 - 153 cơ sở.

TP. Hồ Chí Minh được đánh giá là “thành phố không ngủ” nên các sản phẩm du lịch ban đêm rất đa dạng phong phú, từ không gian vui chơi ở các tuyến phố đi bộ, quán cà phê, nhà hàng, quán bar, đến các câu lạc bộ đêm, các show diễn nghệ thuật, tour đường thủy bằng waterbus (buýt thủy), ngắm hoàng hôn trên du thuyền hạng sang, thưởng thức ẩm thực đêm trên sông Sài Gòn, tham quan thành phố với xe buýt hai tầng Hoff on – Hoff off... với tần suất 7 đêm/tuần.

Hiện nay, phát triển kinh tế đêm được TP. Hồ Chí Minh xác định là một giải pháp chiến lược để thúc đẩy toàn ngành du lịch. Du lịch giải trí - ẩm thực - dịch vụ về đêm là một trong 3 nhóm sản phẩm du lịch được thành phố tập trung phát triển cùng với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, không gian vui chơi, đa dạng loại hình du lịch,... Đây sẽ là động lực đẩy mạnh sản phẩm du lịch về đêm đặc sắc, độc đáo và nâng chất trải nghiệm của du khách.

Có thể nói phát triển kinh tế đêm là một trong những cách giữ chân du khách lâu hơn, đồng thời, thúc đẩy gia tăng chi tiêu của khách trong thời gian lưu trú tại TP. Hồ Chí Minh. Do đó, việc quy hoạch đồng bộ, bài bản các tuyến phố đi bộ ở khu vực trung tâm TP. Hồ Chí Minh góp phần tích cực phát triển du lịch vui chơi giải trí, ẩm thực, mua sắm gắn với kinh tế đêm ở TP. Hồ Chí Minh.

Với những lợi thế trên, doanh thu của du lịch kinh tế đêm cũng có nhiều đóng góp vào kết quả chung của du lịch. Theo thống kê khách quốc tế đến TP. Hồ Chí Minh trong 5 tháng đầu năm 2024 ước đạt là 2.228.275 lượt, tăng 31,7% so cùng kỳ năm 2023. Trong đó, khách nội địa là 13.997.795 lượt, tăng 1,6% so cùng kỳ năm 2023 (5 tháng năm 2023 là 13.772.970 lượt), đạt 36,8% so với kế hoạch năm 2024.

Tổng thu du lịch 76.044 tỷ đồng, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2023 (5 tháng đầu năm 2023 là 66.771 tỷ đồng), đạt 40% so với kế hoạch năm 2024.

Doanh thu của du lịch kinh tế đêm cũng có nhiều đóng góp vào kết quả chung của du lịch. (Ảnh 1.6 Media)

Còn nhiều "rào cản" khi thực hiện mô hình kinh tế đêm

Có thể thấy rõ, kinh tế ban đêm sẽ góp phần phát triển nền kinh tế, tạo công ăn việc làm, thu nhập cho người lao động và tận dụng tối đa các tài nguyên, nguồn lực tại chỗ để thu hút khách du lịch, tạo động lực mới cho sự phát triển xã hội.

Theo đại diện Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh, để “thắp sáng” kinh tế ban đêm, cần có cơ chế, chính sách khác biệt, phù hợp với kinh tế ban đêm,… từ đó đưa ra phương hướng phòng ngừa, quản lý đồng bộ, toàn diện.

Tuy nhiên, đại diện Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh cho biết, vẫn còn nhiều khó khăn để phát triển mô hình kinh tế đêm. Sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền, đơn vị kinh doanh và người dân còn là một rào cản trong phát triển du lịch đêm. Để làm kinh tế đêm hiệu quả cần sự vào cuộc, sự huy động nguồn lực của cả chính quyền thành phố, các sở, ban ngành, người dân địa phương và những người làm du lịch.

“Đích đến cuối cùng là sản phẩm du lịch có thể khai thác được và thu hút du khách, cũng như góp phần thúc đẩy kinh tế thành phố. Trong đó, tập trung vào các quy định về khu vực hoạt động; sản phẩm ưu tiên phát triển ban đêm; thời gian hoạt động; giấy phép hoạt động; tiêu chuẩn hoạt động của doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể tham gia kinh tế ban đêm. Phân định rõ trách nhiệm và thẩm quyền giữa các cơ quan quản lý nhà nước trong quản lý hoạt động kinh tế ban đêm trên cơ sở tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương trong việc quản lý và phát triển kinh tế ban đêm” - đại diện Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Đại diện Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh cho rằng, mỗi quận huyện cũng cần nghiên cứu và xây dựng mô hình phát triển kinh tế ban đêm phù hợp với lợi thế và điều kiện thực tiễn ở địa bàn. Đặc biệt phù hợp với khả năng xây dựng các cơ sở hạ tầng, nguồn lực đầu tư và khả năng huy động, thu hút đầu tư ở từng địa điểm cụ thể.

Địa phương cần có sự tính toán kỹ lưỡng các yếu tố ảnh hưởng, tác động đến địa phương dựa trên nhu cầu và việc khai thác tối đa thế mạnh, cũng như yêu cầu và khả năng bố trí nguồn lực quản lý và hỗ trợ của địa phương. Bên cạnh đó, thành phố cần thu hút và lựa chọn các doanh nghiệp uy tín, giàu kinh nghiệm trong việc tham gia phát triển hoạt động kinh tế ban đêm lành mạnh, mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, khuyến khích khách du lịch trải nghiệm nhiều hơn và chi tiêu nhiều hơn.

Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Sơn - Trường đại học Kinh tế Quốc dân, để khai thác tối đa tiềm năng kinh tế ban đêm, trước tiên cần có quan điểm định hướng rõ ràng về xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý điều chỉnh hoạt động kinh tế ban đêm. Theo đó, cơ chế chính sách phát triển, quản lý kinh tế đêm phải được xây dựng trên cơ sở làm rõ hiện trạng, nguyên nhân, những trở ngại và thuận lợi của kinh tế ban đêm. Xây dựng các cơ chế, chính sách cho phát triển kinh tế ban đêm không nhất thiết phải theo hướng hỗ trợ, ưu đãi về tài chính, mà cần xây dựng cơ chế, chính sách ổn định, phù hợp, nới lỏng hơn để khuyến khích các cá nhân, doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển”.

Vẫn còn nhiều khó khăn để phát triển mô hình kinh tế đêm. (Ảnh 1.6 Media)

Thực tế hiện nay, các doanh nghiệp du lịch cũng chưa sẵn sàng đầu tư thiết kế thêm các sản phẩm để khai thác hiệu quả những tiềm năng này. Ví dụ như tổ chức các tour khám phá Sài Gòn đêm với vespa, với xe máy, hay xích lô... (trước đây, có một vài doanh nghiệp đã triển khai loại hình này nhưng sau 2 năm dịch bệnh, đến nay vẫn chưa được khôi phục).

Một chương trình nghệ thuật (show diễn thực cảnh) của riêng thành phố chưa có cũng là yếu tố rào cản để du lịch đêm trở thành sản phẩm giữ chân du khách như mong mỏi bấy lâu nay để kết nối khai thác các chuỗi hoạt động tham quan, mua sắm, ăn uống, thưởng thức…

Ngoài ra, lợi thế rất lớn của thành phố là sông Sài Gòn sẽ là điểm nhấn của hoạt động du lịch đêm với các dịch vụ ăn tối trên sông, trên các du thuyền hoặc loại hình tàu ngủ đêm trên sông sẽ thu hút lượng khách nhiều hơn. Tuy nhiên, một số vấn đề về cầu tàu, bến bãi, khu vực neo đậu, chi phí vận hành… vẫn luôn là vấn đề nan giải cho việc khuyến khíc đầu tư và phát triển loại hình dịch vụ này./.

Các chuyên gia kinh tế cũng lưu ý rằng, phát triển du lịch gắn với kinh tế ban đêm cần đảm bảo môi trường về tiếng ồn. Bởi hiện nay, một số dịch vụ vui chơi giải trí ban đêm có âm thanh hoạt động công suất cao, các hoạt động vui chơi, giải trí diễn ra suốt đêm, đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến du khách và người dân địa phương tại các khu vực xung quanh. Đồng thời, thành phố cần chú trọng đảm bảo an ninh trật tự, kinh doanh lành mạnh, không để phát sinh tình trạng chặt chém, ép giá, đe dọa, giữ gìn vệ sinh môi trường, duy trì an toàn giao thông, an ninh - trật tự xã hội…

Lạc Nguyên