TPHCM đang có độ sụt lún cao, mỗi năm lún 2-8 cm

Kết quả khảo sát của JICA cùng Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Nam (DWRPIS) sau quá trình thực địa và thu thập thông tin, phỏng vấn các đối tác tham gia quản lý, nghiên cứu về sụt lún nền, đã ghi nhận độ lún tích lũy từ 2005 đến 2017 của thành phố là 23 cm, nơi lún nhiều nhất là 81 cm (phường An Lạc, quận Bình Tân); độ lún bình quân hàng năm là 2 cm, có nơi 6 cm.

Các địa phương lún nhiều nhất là quận 2, 7, 8, 12, Gò Vấp, Tân Bình, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Bình Tân, và Thủ Đức. Bình Tân và quận 12 bị sụt lún nền lớn nhất.

Các đơn vị tham giả khảo sát với JICA cũng xác nhận tình trạng sụt lún nền đất ở TPHCM diễn ra liên tục từ năm 1990 đến nay với độ lún tích lũy ước tính khoảng 100 cm. Tốc độ lún hiện nay khoảng 2-5 cm mỗi năm. Riêng những khu vực tập trung nhiều công trình thương mại, tốc độ lún khoảng 7-8 cm mỗi năm. Tốc độ lún nền đất cao gấp khoảng hai lần mực nước biển dâng.

Báo cáo quan trắc của Đại học Bách khoa TPHCM giai đoạn 2006-2020 cũng ghi nhận sụt lún xảy ra nghiêm trọng hơn ở các quận nội thành, nhất là ở quận 12, Gò Vấp, Tân Bình, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Bình Tân – những khu vực có mật độ xây dựng nhà ở tăng mạnh. Tại điểm lún lớn nhất, độ lún tích lũy trong 15 năm khoảng 43 cm, bình quân mỗi năm lún 3 cm.

Mưa to và kéo dài, thêm tình trạng sụt lún nền gia tăng khiến nội đô TPHCM đối mặt với ngập úng thường xuyên hơn – Ảnh: TTXVN

Thực tế, hầu hết các quận bị sụt lún thuộc các khu vực trước đây là ruộng nước, ao, hồ, nền bao chứa nhiều túi bùn, quá trình xử lý nền móng không đảm bảo hình thành nên các túi khí rỗng, các túi nước ngầm. Nhất là với đô thị gắn với sông nước đang đô thị hóa nhanh như TPHCM, mật độ xây dựng nhà cao tầng nhiều, tình trạng sụt lún là điều không tránh khỏi.

Bên cạnh đó, TPHCM có quá ít mảng xanh, công viên hoặc các công trình nhằm tạo sự bền vững cho nền đất, từ nam lên bắc, đông sang tây toàn bê tông và nhựa nóng. Tải trọng dồn nén của thành phố hơn 10 triệu dân hoạt động không ngưng nghỉ, nền đất bùn bồi đắp vốn yếu, mỗi ngày phải gánh thêm hàng tấn đất, đá, vật liệu, phương tiện, rồi tình trạng khai thác nước ngầm quá mức, biến đổi khí hậu làm ngập lụt tăng cũng dẫn đến tình trạng đất sụp vì rỗng.

Từ kết quả trên, JICA kiến nghị TPHCM cần có các giải pháp ứng phó sụt lún nền dựa trên kinh nghiệm của Jakarta (Indonesia) và Tokyo (Nhật Bản). UBND thành phố đã chấp thuận đề xuất này và giao Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch Kiến trúc phối hợp JICA xây dựng đề án trong quí 4 năm 2022. Dự án sẽ nghiên cứu thực trạng, nguyên nhân và các kịch bản của chính quyền địa phương, thiết lập kế hoạch ứng phó sụt lún cho thành phố.

Thông tin từ JICA

Đ.Hải