TPHCM: Đẩy mạnh phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị

Theo UBND TPHCM, quyết định này nhằm tổ chức thực hiện đầy đủ, nghiêm túc, có hiệu quả các Kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết số 24-NQ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy thực hiện Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn TPHCM. Qua đó, tạo điều kiện cho việc hoàn thành mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại TPHCM theo Nghị quyết số 188/2025/QH15.

Ông Bùi Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND TPHCM nhấn mạnh, TPHCM yêu cầu các chủ thể tham gia dự án đường sắt đô thị cần xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cần tập trung thời gian, trí tuệ, bố trí sắp xếp nhân vật lực để tham gia tích cực, chủ động với tinh thần trách nhiệm cao vì nhiệm vụ chung, đóng góp cho sự phát triển của TP. Trên cơ sở đó, cần huy động sức mạnh tổng hợp của toàn bộ hệ thống chính trị của TP; phát huy tối đa trí tuệ tập thể; có sự thống nhất và phối hợp đồng bộ giữa các chủ thể tham gia triển khai dự án để đẩy nhanh tiến độ, giải quyết kịp thời các vướng mắc, bảo đảm chất lượng, thực hiện thành công dự án, đáp ứng mục tiêu đầu tư.

Phối cảnh hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TPHCM (ảnh minh họa)

Cụ thể, TPHCM sẽ tập trung xây dựng văn bản để cụ thể hóa một số quy định của Nghị quyết số 188/2025/QH15, gồm: thành lập Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TPHCM; ban hành Quy chế hoạt động Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TPHCM; ban hành Nghị quyết của Thành ủy TPHCM về lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 188/2025/QH15; xây dựng Nghị quyết của HĐND TPHCM quy định việc lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh phương án tuyến công trình, vị trí công trình trên tuyến đường sắt đô thị, quy hoạch khu vực TOD; việc chuyển nhượng chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch giữa các dự án, công trình trong khu vực TOD theo quy định tại Điều 6 Nghị quyết số 188/2025/QH15; xây dựng Nghị quyết của HĐND TPHCM quy định chi tiết phương pháp xác định mức thu, thẩm quyền, trình tự, thủ tục thực hiện việc thu tiền đối với các khoản thu quy định; đồng thời thành lập Hội đồng cố vấn giúp việc cho UBND TPHCM triển khai phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP.

Song song đó, TP quy định về nội dung, yêu cầu về khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật tổng thể (thiết kế FEED) thay thế cho thiết kế cơ sở trong Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án và các bước thiết kế triển khai sau thiết kế FEED, lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng của dự án áp dụng thiết kế FEED; hướng dẫn về nghĩa vụ, quyền hạn của các bên tham gia thực hiện hợp đồng theo hình thức hợp đồng EPC (chủ đầu tư, nhà thầu/tổng thầu EPC, tư vấn giám sát); quy định về tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp nhà nước được giao nhiệm vụ hoặc tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam được đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt, nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ; quy định về phát triển khoa học, công nghệ đường sắt và quy định chi tiết về việc nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ; quy định về danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ cho tổ chức, doanh nghiệp nhà nước hoặc đặt hàng cho tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam và xây dựng bộ khung quy chuẩn, tiêu chuẩn cho các dự án đường sắt đô thị.

UBND TPHCM cũng yêu cầu, công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án cũng phải được đặc biệt chú trọng; trong đó đáng chú ý là cần hoàn thiện các thủ tục để khởi công tuyến đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành - Tham Lương); tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi từ 07 tuyến đường sắt đô thị (trừ tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Bến Thành - Tham Lương); lập, thẩm định, phê duyệt dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; rà soát, bổ sung quy hoạch điện bảo đảm nhu cầu sử dụng điện cho các dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD; tổ chức lựa chọn nhà thầu và khởi công công trình...

Ngoài ra, bên cạnh việc tập trung phát triển đô thị theo mô hình TOD trong triển khai dự án khai thác quỹ đất theo mô hình TOD tại các ga đường sắt đô thị; TP còn tập trung phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ và đào tào nguồn nhân lực phục vụ phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TPHCM giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050...

Trung Hiếu