TPHCM và Đà Nẵng có thể được giữ lại toàn bộ nguồn thu từ quỹ đất TOD
Chính phủ đề xuất cho TPHCM và Đà Nẵng được giữ lại 100% tiền thu từ khai thác quỹ đất phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD) để đầu tư đường sắt đô thị và hạ tầng giao thông.
TPHCM và Đà Nẵng được đề xuất giữ lại toàn bộ nguồn thu từ quỹ đất TOD. Ảnh: Lê Vũ
Chiều 24-11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về dự thảo nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù dành cho TPHCM và Đà Nẵng, quochoi.vn đưa tin.
Theo dự thảo, hai địa phương sẽ được giữ lại toàn bộ nguồn thu từ khai thác quỹ đất phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD). Khoản thu này ưu tiên dùng để đầu tư đường sắt đô thị và các dự án giao thông theo tuyến TOD.
Mô hình TOD quy hoạch đô thị xoay quanh giao thông công cộng, tăng mật độ dân cư và hệ số sử dụng đất quanh các đầu mối giao thông. Mô hình này đã phổ biến trên thế giới nhưng ở Việt Nam vẫn chưa hình thành rõ nét.
Với các tuyến đường sắt địa phương theo mô hình TOD, Chính phủ cũng đề xuất cho phép dùng toàn bộ ngân sách thành phố hoặc vốn nhà đầu tư để chi trả công tác bồi thường và tái định cư.
TPHCM dự kiến trong 10 năm tới sẽ xây dựng khoảng 355km tuyến metro và phát triển TOD tại 11 vị trí quanh các nhà ga. Giai đoạn 2025-2026, thành phố triển khai trước tại 9 điểm thuộc 3 dự án giao thông lớn: metro số 1, metro số 2 và Vành đai 3.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng việc cho phép TPHCM và Đà Nẵng giữ lại 100% nguồn thu nêu trên là phù hợp, bởi Luật Đường sắt đã cho phép, trong khi Luật Ngân sách Nhà nước hiện chỉ để lại 80% cho địa phương.
Chính phủ cũng đề xuất cơ chế TOD riêng cho Đà Nẵng nhằm khai thác tối đa giá trị đất công và mở không gian phát triển về phía Nam thành phố.
Tại TPHCM, dự thảo còn bổ sung quy định cho phép kết hợp phát triển nhà ở, công trình dịch vụ - thương mại, công trình công cộng trong khu vực nhà ga, depot và các nút giao dọc Vành đai 3, nhằm tăng hiệu quả khai thác quỹ đất và thúc đẩy giao thông công cộng.
Thẩm tra nội dung, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đồng tình với hướng mở cho TPHCM nhưng đề nghị rà soát tính thống nhất với các luật, nghị quyết liên quan để tránh xung đột và khó triển khai.
Ủy ban cũng yêu cầu làm rõ kế hoạch sử dụng đất, cơ chế giám sát và công cụ đánh giá nhằm hạn chế rủi ro tăng giá đất tại khu vực TOD.
Về đề xuất giữ lại 100% nguồn thu TOD cho hai địa phương, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng không cần đưa vào dự thảo nghị quyết, vì Luật Đường sắt đã quy định. Việc ưu tiên bố trí vốn cho các dự án đường sắt địa phương thuộc thẩm quyền của HĐND.
