Trại giam Đắk Trung - 50 năm không ngừng nỗ lực nâng cao chất lượng quản lý, giáo dục và cải tạo phạm nhân

Đại tá Lê Trọng Ngà, Phó Giám thị Trại giam Đắk Trung thăm hỏi, động viên các phạm nhân.

Trại giam Đắk Trung (tiền thân là Trại cải tạo Mê Wal) được thành lập vào đúng ngày chiến thắng Buôn Ma Thuột 10/3/1975, giải phóng tỉnh Đắk Lắk. Trại giam Đắk Trung đóng quân trên địa bàn xã Ea Kpam, huyện Cư M’gar, trước đây thuộc Ban An ninh tỉnh Đắk Lắk, sau này thuộc Công an tỉnh Đắk Lắk và hiện nay thuộc Tổng cục VIII, Bộ Công an.

Trong câu chuyện với chúng tôi, Đại tá Trần Thanh Quang, Giám thị Trại giam Đắk Trung cho biết, trong hành trình 50 năm xây dựng và trưởng thành như ngày hôm nay, cán bộ, chiến sĩ Trại giam Đắk Trung trải qua không ít khó khăn, gian khổ, nhất là trong giai đoạn đầu mới thành lập. Tuy nhiên, thực hiện nhiệm vụ được giao, cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn nỗ lực, phấn đấu, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, không ngừng học tập, rèn luyện, xây dựng tập thể đơn vị đoàn kết, thống nhất, đẩy mạnh các phong trào thi đua, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đồng thời phối hợp lực lượng chức năng và địa phương, nơi đơn vị đóng quân giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, được Bộ Công an và các cấp ủy, chính quyền địa phương ghi nhận, đánh giá cao.

Ban Giám thị và cán bộ, lãnh đạo Trại giam Đắk Trung hiện nay.

Theo Đại tá Trần Thanh Quang, ngày đầu thành lập Trại cải tạo Mê Wal có 20 cán bộ, chiến sĩ, trong đó có 7 đồng chí đã làm công tác trại giam trong kháng chiến thuộc Ban An ninh, số còn lại được tuyển từ lực lượng dân quân, du kích các địa phương và bộ đội chủ lực chuyển sang.

Thời gian này, Trại giam giữ 1.284 tù binh là những tên nguy hiểm đã có nhiều nợ máu với cách mạng như tướng, tá quân đội ngụy, sĩ quan CIA, an ninh quân đội, Cảnh sát đặc biệt, biệt đội sưu tầm, tình báo. Ngoài ra, Trại còn giam giữ số phạm nhân hình sự phạm tội bị bắt trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở trại giam của Ban an ninh Đắk Lắk.

Mặc dù vậy, cơ sở vật chất ban đầu vô cùng thiếu thốn, các nhà giam còn tạm bợ, làm bằng gỗ ván, tre nứa, rào vây bằng kẽm gai bảo vệ, nhà ở của cán bộ, chiến sỹ bằng tranh tre, vách ván...

Đến năm 1982, Trại cải tạo Mê Wal được đổi tên thành Trại cải tạo Đắk Trung và được Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) và Công an tỉnh Đắk Lắk quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất. Những năm sau, Bộ Nội vụ đã cấp cho kinh phí cho Trại cải tạo Đắk Trung để quản lý, sử dụng, cùng với vốn tự túc để xây dựng nhà giam kiên cố bằng bê tông cốt thép, xây gạch, lợp tôn... Từ năm 1986, trại đã xây dựng được khu nhà giam giữ kiên cố, củng cố lại nhà bưng ván, bệnh xá, nhà tiếp khách, hội trường, bếp ăn của phạm...

Các phạm nhân ở Trại giam Đắk Trung được học nghề sửa chữa xe máy.

Trong giai đoạn 2010 đến nay, công tác quản lý, giam giữ và giáo dục, cải tạo phạm nhân có nhiều thay đổi, là giai đoạn thực hiện triển khai các văn bản pháp luật quan trọng của Nhà nước về lĩnh vực thi hành án phạt tù như: Luật Đặc xá năm 2008, Luật Thi hành án hình sự năm 2010, Hiến pháp năm 2013, Luật Thi hành án hình sự...

Bên cạnh đó, số phạm nhân trại đang quản lý giam giữ không ngừng tăng lên. Năm 2010, số phạm nhân trại quản lý là 1.330 phạm nhân, đến tháng 12/2024 tăng lên 3.032 phạm nhân, trong khi quy mô giam giữ của trại chỉ 2.000 phạm nhân. Đồng thời, tính chất đối tượng quản lý ngày càng phức tạp, có nhiều đối tượng án cao, tính chất phạm tội nghiêm trọng, manh động, tái phạm nguy hiểm... gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý, giam giữ, giáo dục, cải tạo và thực hiện chế độ chính sách cho phạm nhân…

Trước tình hình đó, Đảng ủy, lãnh đạo Trại giam Đắk Trung đã chủ động đổi mới, nâng cao trách nhiệm, nghiêm túc, thay đổi nhận thức trong thực thi pháp luật, luôn có lập trường chính trị vững vàng, đặc biệt 100% cán bộ, chiến sĩ cam kết thực hiện chủ trương “Đổi mới, chủ động, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả”, cùng vượt qua khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ngày càng nặng nề. Đồng thời, thống nhất đề ra các chủ trương, quyết sách để thực hiện tốt công tác quản lý, giáo dục, cải tạo, công tác dạy nghề và truyền nghề cũng như thực hiện các chế độ chính sách cho phạm nhân trong giai đoạn này.

Nhờ đó, công tác quản lý, giáo dục và cải tạo phạm nhân ở Trại giam Đắk Trung bảo đảm đúng quy định của pháp luật, góp phần tích cực phòng ngừa vi phạm, giữ vững trật tự kỷ cương, đưa công tác quản lý, giam giữ đi vào nền nếp, không để xảy ra các vụ việc đột xuất, bất ngờ.

Các phạm nhân ở Trại giam Đắk Trung được học nghề sửa xe máy cày.

Nổi bật là Ban Giám thị trại đã chú trọng đổi mới và nâng cao chất lượng công tác giáo dục, cải tạo phạm nhân, chú trọng xây dựng môi trường giáo dục xanh, sạch, đẹp, lành mạnh với phương châm giáo dục, thuyết phục cảm hóa đối tượng là chính, kết hợp các biện pháp giáo dục chính trị, pháp luật, giáo dục công dân, gắn các hoạt động thể thao, văn hóa văn nghệ hỗ trợ cho công tác giáo dục, làm cho mỗi phạm nhân có chuyển biến về tư tưởng, nhận thức, thi đua học tập, cải tạo tiến bộ để sớm trở thành những công dân có ích cho gia đình và xã hội.

Hằng năm, Trại tổ chức các lớp học giáo dục thời sự, pháp luật cho phạm nhân; tổ chức các lớp học nội quy, quy chế trại giam cho các phạm nhân mới nhập trại; tổ chức gặp gỡ giáo dục riêng; tổ chức cho phạm nhân được thăm gặp người thân và gia đình, nhận thư và quà qua bưu điện; tổ chức cho phạm nhân gọi điện thoại liên lạc với gia đình và người thân bảo đảm đúng quy định và an toàn. Ngoài ra, số phạm nhân không biết chữ còn được học văn hóa, xóa mù chữ…

Giám thị, cán bộ, quản giáo Trại giam Đắk Trung luôn gần gũi, động viên, giáo dục giúp các phạm nhân yên tâm cải tạo tốt, sớm trở về hòa nhập với gia đình và xã hội.

Việc bố trí cho phạm nhân lao động sản xuất, học nghề từng bước đi vào ổn định. Bình quân mỗi năm có hơn 500 phạm nhân được học nghề. Các ngành nghề được đơn vị tập trung dạy như: đan lát; cơ khí, bóc tách hạt điều, cạo mủ cao su, trồng trọt, chăn nuôi... Hằng năm, căn cứ vào chỉ tiêu kế hoạch Tổng Cục giao và căn cứ vào tình hình thực tế đất đai thổ nhưỡng, điều kiện thời tiết để tổ chức cho phạm nhân lao động sản xuất và dạy nghề hợp lý, có hiệu quả. Việc tổ chức cho phạm nhân lao động sản xuất tập trung chủ yếu là khai thác mủ cao-su kinh doanh và chăm sóc cao su kiến thiết cơ bản, cao su trồng mới, trồng lúa, mía, rau xanh, chăn nuôi bò, heo...

Từ nguồn thu lao động sản xuất, Trại đã chi thêm chế độ ăn hằng tháng cho các phạm nhân và chi khen thưởng cho những phạm nhân cải tạo tốt, đồng thời tiếp tục đầu tư sửa chữa, xây mới các nhà xưởng, nâng cấp cơ sở vật chất để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ được giao, nhất là xây dựng nhà xưởng, trung tâm đào tạo dạy nghề cho phạm nhân…

Các phạm nhân ở Trại giam Đắk Trung được học văn hóa, xóa mù chữ.

Cùng với các cán bộ, chiến sĩ Trại giam Đắk Trung, chúng tôi đến thăm khu vực dạy nghề cho phạm nhân thuộc Phân trại 1, thời điểm chúng tôi đến có hàng chục phạm nhân dân học nghề mộc và nghề sửa chữa xe máy, xe máy cày… Trò chuyện với chúng tôi, phạm nhân N.M.T sinh năm 1988, trú tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk cho biết, trước khi vào tù, T. làm nghề kinh doanh, buôn bán điện thoại di động, nhưng do bạn bè rủ rê tham gia đánh bạc bị lực lượng Công an bắt giữ và bị Tòa án nhân dân huyện Krông Năng tuyên phạt 3 năm tù, bắt đầu chấp hành án từ tháng 9/2024.

“Kể từ khi vào chấp hành án ở Trại giam Đắk Trung, em được cán bộ quản giáo động viên, giáo dục và tạo điều kiện học nghề sửa xe máy. Đến nay, việc học nghề đã được ba tháng và em sẽ cố gắng cải tạo tốt, học nghề thật giỏi để khi chấp hành án xong trở về với gia đình, xã hội, em sẽ làm nghề sửa xe máy để nuôi vợ con”, T. bộc bạch.

Còn phạm nhân P.V.Đ, sinh năm 1973, trú tại xã Đắk Môl, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông cho biết, do phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nên bị Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông tuyên phạt 9 năm tù giam, đến nay đã chấp hành án được 6 năm.

“Trong thời gian bị giam giữ và cải tạo tại đây, tôi luôn được các giám thị, cán bộ, chiến sĩ của Trại giam Đắk Trung quan tâm giáo dục, cải tạo tốt để sớm được trở về với gia đình, làm lại cuộc đời, hòa nhập với cộng đồng. Đặc biệt, trong thời gian cải tạo tại đây, tôi còn được tạo điều kiện học nghề mộc đã ba năm nay, hiện nay cơ bản đã làm được các loại đồ độc. Trong thời gian cải tạo còn lại, tôi sẽ truyền dạy lại nghề mộc cho các phạm nhân mới vào, đồng thời cố gắng cải tạo thật tốt và tiếp tục học tập nâng cao tay nghề để khi cải tạo xong trở về với gia đình sử dụng nghề mộc để mưu sinh”, phạm nhân P.V.Đ chia sẻ.

Các phạm nhân ở Trại giam Đắk Trung được học nghề mộc.

Thiếu tá Trần Xuân Long, cán bộ quản giáo Đội 35 quản lý đội mộc và cắt củi Phân trại 1, Trại giam Đắk Trung tâm sự: Các phạm nhân vào đây chấp hành án đều được các Giám thị cũng như cán bộ quản giáo quan tâm, động viên để cải tạo tốt. Đồng thời, khi được tạo điều kiện học nghề, các phạm nhân đều rất tích cực học tập, ngoài cán bộ dạy nghề, các phạm nhân học nghề trước, có tay nghề cứng hướng dẫn, dạy lại cho người học sau. Với cách làm này, bình quân mỗi năm tại phân trại có hàng trăm phạm nhân được đào tạo nghề. Điều đáng mừng là hầu hết các phạm nhân đều hăng say lao động, sản xuất, cải tạo, học nghề với mong muốn sớm được trở về với con đường sáng và sử dụng nghề mình học được trong quá trình cải tạo để nuôi gia đình.

Ngoài thực hiện tốt công tác quản lý, giáo dục, cải tạo và dạy nghề cho phạm nhân, Trại giam Đắk Trung còn ký quy chế phối hợp Công an tỉnh Đắk Lắk, Trại giam Đắk Tân, Ban chỉ huy quân sự và Công an huyện Cư M’gar trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn nơi đơn vị đóng quân, nhằm trao đổi thông tin và phối hợp kiểm tra, xác minh thông tin, truy bắt phạm nhân trốn trại và các đối tượng bên ngoài lén lút mua bán, đưa đồ vật cấm vào trại giam…

Công tác quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân ở Trại giam Đắk Trung không ngừng được nâng cao, giúp các phạm nhân cải tạo tốt, sớm trở về hòa nhập với gia đình và xã hội.

Đại tá Trần Thanh Quang, Giám thị Trại giam Đắk Trung cho biết: Trải qua 50 năm hình thành và phát triển, Trại giam Đắk Trung đã đạt được nhiều thành tích tiêu biểu, được Đảng, Nhà nước, Bộ Công an, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk, Cục V26; Tổng cục VIII, Cục C10 tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý. Đảng bộ luôn là cơ sở Đảng trong sạch, vững mạnh, tổ chức Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, Công đoàn luôn là tổ chức vững mạnh.

Với những thành tích đạt được qua những tháng năm xây dựng và phát triển trong sự nghiệp quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân, Đảng ủy, Ban Giám thị, cán bộ, đảng viên, chiến sĩ đảng bộ, đơn vị Trại giam Đắk Trung luôn tự hào là người chiến sĩ Cảnh sát quản lý trại giam, sẵn sàng tiếp tục phấn đấu giành nhiều thành tích vì sự nghiệp quản lý, giam giữ, giáo dục, cải tạo phạm nhân, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.

NGUYỄN CÔNG LÝ