Trải thảm đỏ 'săn' giảng viên giỏi

LTS: Các cơ sở giáo dục ĐH công lập hiện đang tung nhiều chính sách hấp dẫn để thu hút giảng viên trình độ cao. Việc này nhằm tăng chất lượng và quy mô đào tạo, đáp ứng theo chuẩn của Bộ GD&ĐT, đồng thời đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Mặc dù bước đầu có những kết quả tích cực nhưng thực tế còn nhiều khó khăn để phát triển đội ngũ giảng viên giỏi.

Các trường ĐH đang treo thưởng bằng nhiều hình thức như thu nhập khủng, cơ hội đào tạo và phát triển tốt, nhiều chế độ đãi ngộ kèm theo… để thu hút giảng viên (GV) giỏi.

Cấp kinh phí nghiên cứu hàng tỉ đồng

TS Cấn Trần Thành Trung sinh năm 1995, từng đoạt Huy chương vàng Olympic Toán quốc tế 2013. Từ khi học THPT và đi du học, anh luôn mong muốn trở thành GV và trở về Việt Nam cống hiến nhưng chưa tìm thấy cơ hội thích hợp.

Vừa tốt nghiệp tiến sĩ (TS) toán học tại Viện Công nghệ California, Mỹ (top 7 trường ĐH tốt nhất thế giới) vào giữa năm 2024, TS Trung quyết định về Việt Nam làm GV khoa Công nghệ thông tin (Trường ĐH Khoa học tự nhiên) theo diện thu hút nhân tài của ĐH Quốc gia TP.HCM năm 2024.

TS Trung được đãi ngộ mức thu nhập tốt để đảm bảo cuộc sống ở TP.HCM. Đặc biệt, anh được cấp kinh phí 800 triệu đồng để thực hiện đề tài nghiên cứu “Toán lý thuyết và ứng dụng trong công nghệ mật mã và trí tuệ nhân tạo” do anh chủ nhiệm.

Nói về chính sách này, ThS Trần Thị Tố Uyên, Phó Trưởng ban Tổ chức cán bộ (ĐH Quốc gia TP.HCM), cho biết ĐH Quốc gia TP.HCM bắt đầu triển khai đề án thu hút nhà khoa học giỏi từ đầu năm 2024.

Thầy trò Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM) trong một giờ thực hành tại trường. Ảnh: NHƯ QUỲNH

Sau một năm triển khai với ba đợt tuyển dụng, có 27 nhà khoa học trúng tuyển, trong đó có bảy người tốt nghiệp từ một số trường ĐH top 100 thế giới. Bên cạnh đó, các đơn vị thành viên cũng tuyển trực tiếp được 48 nhà khoa học trình độ TS trở lên.

Thực hiện cam kết về đãi ngộ, ĐH Quốc gia TP.HCM đã duyệt và cấp kinh phí trong năm 2024, 2025 cho hơn 20 đề tài của các nhà khoa học mới trúng tuyển với tổng kinh phí gần 7 tỉ đồng.

Đầu tháng 3-2025, ĐH Quốc gia TP.HCM tiếp tục đăng tuyển hơn 100 GV, nghiên cứu viên giỏi đồng thời triển khai chương trình thu hút 100 giáo sư (GS) thỉnh giảng từ nước ngoài giai đoạn 2025-2030, nhằm góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu tại đây.

Thưởng đến 500 triệu đồng cho GV mới

Cũng trong thời gian này, ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Bách khoa Hà Nội cùng nhiều trường ĐH trên cả nước và tại TP.HCM cũng đồng loạt triển khai nhiều chính sách đặc biệt để thu hút GV trình độ cao về làm việc.

Để cạnh tranh, nhiều trường sẵn sàng thưởng lớn, hứa hẹn mức thu nhập tốt cho những ứng viên mới trúng tuyển nếu họ cam kết làm việc ít nhất 3-5 năm và đạt những tiêu chí trường đưa ra về độ tuổi, lĩnh vực...

Cụ thể, một số trường thuộc ĐH Quốc gia TP.HCM tặng ngay cho TS 100-150 triệu đồng, PGS 150-250 triệu đồng và GS 200-350 triệu đồng. Cùng với đó là những ưu đãi đặc biệt khác. Đơn cử, tại Trường ĐH Công nghệ thông tin, bên cạnh thu nhập 45-55 triệu đồng/tháng, GV còn được nhận hỗ trợ tối đa 200 triệu đồng/tháng cho các bài báo khoa học thuộc danh mục ISI/Scopus.

Một giờ học của thầy trò Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM). Ảnh: BÍCH NGỌC

Trong một năm đầu, trường sẽ cấp một đề tài nghiên cứu cấp trường với kinh phí 35 triệu đồng. Hơn nữa, GV nếu đạt chức danh GS sẽ được hỗ trợ kinh phí 100 triệu đồng và PGS là 70 triệu đồng.

Còn với GV người nước ngoài về làm việc tại các trường thuộc ĐH Quốc gia TP.HCM, mức lương nhận được sẽ cao gấp 2-3 lần người Việt Nam, được hỗ trợ vé máy bay khứ hồi, hỗ trợ điều kiện ăn ở, hồ sơ, thủ tục khi làm việc.

Có những trường ĐH khác chi mạnh tay hơn. Cụ thể Trường ĐH Tài chính - Marketing, Phó Hiệu trưởng Phạm Quốc Việt cho biết hằng tháng ngoài các chế độ tiền lương, thu nhập tăng thêm, trường chi diện thu hút 3-5 triệu đồng/tháng (tùy học vị, học hàm).

Đặc biệt, tùy độ tuổi, trường còn mạnh tay chi thu hút một lần với GS 400-500 triệu đồng, PGS 200-300 triệu đồng, TS 60-100 triệu đồng. Bên cạnh đó, trường còn đẩy mạnh thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ theo chính sách nhà nước.

Nhờ đó, từ năm 2021 đến nay, Trường ĐH Tài chính - Marketing đã tuyển dụng, tiếp nhận được ba PGS, 23 TS và khoảng 30 GV cơ hữu của trường nhận bằng TS.

Tương tự, TS Phan Hồng Hải, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, cho biết trường sẵn sàng thưởng 100-500 triệu đồng (tùy học hàm, học vị) cho những GV mới tuyển dụng.

Ngoài ra, khi về trường công tác, những GV trình độ TS trở lên còn được trường hỗ trợ 8-12 triệu đồng/tháng, bên cạnh đó là lương căn bản, các phụ cấp nhà giáo theo hệ số lương, lương thu nhập tăng thêm và được điều chỉnh tăng thường xuyên để GV đảm bảo kinh tế cho cuộc sống gia đình, yên tâm công tác. Cuối năm, GV được nhận thưởng lương tháng 13 và các khoản thưởng thêm của trường.

Trường ĐH Luật TP.HCM cũng đẩy mạnh chính sách thu hút và tạo nguồn từ năm 2024, nhằm thực hiện đề án trường trọng điểm về đào tạo luật và hướng đến trở thành trường đa ngành, đa lĩnh vực. Bên cạnh các khoản thu nhập, trường cũng chi thưởng 50-250 triệu đồng/người (tùy học vị, học hàm) cho GV mới và cả GV đang làm việc khi nâng cao trình độ.

Nhờ đó, theo Hiệu trưởng Lê Trường Sơn, chỉ trong thời gian ngắn vừa qua, Trường ĐH Luật TP.HCM đã tuyển dụng mới 28 TS, ba PGS và ba GS từ nhiều nguồn khác nhau trong và ngoài nước. Đặc biệt, trường đã thu hút được nhiều GV trẻ được đào tạo từ các trường ĐH uy tín ở ngoài nước.

TS CẤN TRẦN THÀNH TRUNG, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia TP.HCM:

Giảm thủ tục hành chính để thu hút người giỏi từ nước ngoài về

Tôi từng làm việc cho doanh nghiệp có đãi ngộ tốt ở Mỹ nhưng lại không tìm thấy được ý nghĩa cũng như không tạo cho tôi đam mê và động lực cống hiến đường dài.

Khi đang phân vân giữa việc ở lại hay về nước, tôi tình cờ biết đến chương trình thu hút nhà khoa học trẻ xuất sắc và đầu ngành VNU350 của ĐH Quốc gia TP.HCM. Tôi tìm hiểu và thấy phù hợp với mong muốn của bản thân về việc phát triển nghiên cứu, được đào tạo và truyền đam mê nghiên cứu toán học và ứng dụng cho học sinh, sinh viên Việt Nam nên quyết định trở về, mặc cho nhiều bạn bè và người thân phản đối.

Thời gian đầu khi trở về Việt Nam làm GV, tôi gặp không ít khó khăn trong việc thích nghi với môi trường mới, nhất là việc hoàn tất các thủ tục hành chính để thực hiện đề tài nghiên cứu vì phải qua nhiều cấp. Nhờ sự động viên, hỗ trợ của các đồng nghiệp và sự quyết tâm, tôi dần vượt qua trở ngại để bắt đầu công việc.

Với tôi, chính sách về thu nhập chỉ là một phần, điều quan trọng là tôi được tạo điều kiện để nghiên cứu, được đào tạo và truyền đam mê nghiên cứu toán học và ứng dụng cho học sinh, sinh viên Việt Nam.

Tôi mong rằng sắp tới Nhà nước có thể đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong đăng ký và triển khai đề tài nghiên cứu để tạo thuận lợi hơn cho nhà khoa học, nhất là những người trở về từ nước ngoài.

Ưu đãi để thu hút GV giỏi mới trúng tuyển tại một số trường ĐH hiện nay

Bài 2: Tuyển mới đã khó, giữ chân càng không dễ

PHẠM ANH