Tranh cãi về tối hậu thư của Tổng thống Mỹ gửi cho Israel

Tối hậu thư của ông Biden được đưa ra trong một cuộc phỏng vấn với CNN vào tuần trước đã vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ Đảng Cộng hòa vào Chủ nhật, cũng như sự quan ngại mạnh mẽ của cả các đảng viên Đảng Dân chủ.

Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: GI

“Một mặt, họ nói có quá nhiều thường dân Palestine đã thiệt mạng. Mặt khác, họ lại tước đi... những vũ khí dẫn đường chính xác giúp giảm thương vong cho dân thường”, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa JD Vance cho biết, mặc dù ông Biden chỉ đề cập đến việc dừng vận chuyển bom và đạn pháo bị coi là sử dụng bừa bãi và không chính xác ở Gaza.

Đầu tháng này, ông Biden đã ký lệnh tạm dừng vận chuyển 3.500 quả bom tới Israel mà các quan chức chính quyền Mỹ lo ngại sẽ được thả xuống Rafah - nơi Israel đã ban hành lệnh sơ tán tại thành phố đang có 1,4 triệu dân thường trú ẩn ở đó.

Và tuần trước, ông Biden nói rằng nếu Israel tiến vào Rafah, “Tôi sẽ không cung cấp những vũ khí đã được sử dụng từ trước tới nay để đối phó với Rafah”.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham của Nam Carolina gọi tối hậu thư là “quyết định tồi tệ nhất trong lịch sử quan hệ Mỹ-Israel”. Là người thường xuyên chỉ trích Nhà Trắng, Graham đã kêu gọi chính quyền ông Biden “tiếp tục sử dụng vũ khí” và ngồi lại với Israel.

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Rick Scott của Florida nói với Fox News hôm Chủ nhật rằng quyết định của ông Biden là gửi “một thông điệp khủng khiếp cho Israel”.

Các phản ứng dữ dội không chỉ xảy ra theo đảng phái. Hôm thứ Sáu, một nhóm gồm 26 thành viên Đảng Dân chủ tại Hạ viện cũng đã gửi thư cho ông Biden nói rằng họ “quan ngại sâu sắc về thông điệp mà Chính quyền đang gửi tới Hamas và các tổ chức khủng bố... khác bằng cách từ chối vận chuyển vũ khí đến Israel”.

Tuy nhiên, Nghị sĩ Đảng Dân chủ Adam Smith của bang Washington nhấn mạnh: “Tất cả những gì được giữ lại cho đến nay đều là những quả bom ngu ngốc, nặng 2.000 pound vì Tổng thống cảm thấy – và tôi nghĩ đúng – chúng không nên được sử dụng ở Rafah” .

Các đảng viên Đảng Dân chủ khác cũng có những phát biểu bảo vệ mạnh mẽ hơn đối với ông Biden. Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Murphy nói rằng ông Biden đang “học được những sai lầm trong các chiến dịch quân sự của Mỹ ở Iraq và Afghanistan”.

Nghị sĩ Murphy cho rằng Tổng thống Mỹ “đang nói với người Israel rằng chúng tôi sẽ là đối tác, nhưng bạn phải hiểu tốc độ thương vong của dân thường, mức độ thảm họa, về lâu dài, sẽ làm cho Hamas mạnh hơn... Israel sẽ bị tấn công một lần nữa và sẽ khiến các tổ chức khủng bố khác có ý định tấn công Mỹ trở nên mạnh mẽ hơn” .

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm Chủ nhật cho biết Mỹ tin rằng Israel đã giết hại nhiều dân thường hơn cả Hamas trong cuộc chiến ở Gaza và Israel cần phải làm nhiều hơn nữa để giảm thiểu thương vong cho dân thường.

Ông Blinken nói trên CBS: “Trong khi Israel có các quy trình, thủ tục, quy tắc, quy định nhằm cố gắng giảm thiểu tổn hại cho dân thường... song những điều đó đã không được áp dụng một cách nhất quán và hiệu quả”.

Cơ quan y tế ở Gaza hôm Chủ nhật báo cáo rằng số người thiệt mạng trong vùng đất này do các hoạt động quân sự của Israel đã tăng lên trên 35.000.

Tuần trước, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đã công bố một báo cáo nói rằng “có lý khi đánh giá” rằng vũ khí của Mỹ đã được lực lượng Israel sử dụng ở Gaza theo những cách “không phù hợp” với Luật Nhân đạo Quốc tế (IHL).

Bùi Huy (theo CNN)