Tranh cãi về tương lai Tesla khi Elon Musk tham gia chính trường
Lợi và hại đối với Tesla từ việc ông Musk bước chân vào chính trường là chủ đề gây tranh cãi trong giới chuyên gia...

Tổng thống Donald Trump và CEO Tesla Elon Musk, phát biểu bên cạnh một chiếc xe Tesla tại bãi cỏ phía Nam Nhà Trắng ngày 11/3 - Ảnh: AP
Với việc tài trợ tranh cử và tham gia vào nỗ lực cắt giảm chi phí của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, tỷ phú Elon Musk được xem là một cánh tay đắc lực của vị tổng thống. Nhiều người cho rằng đây là một lợi thế cho các công ty của ông Musk, trong đó có hãng xe điện Tesla.
Tuy nhiên, lợi và hại đối với Tesla từ việc ông Musk bước chân vào chính trường là chủ đề gây tranh cãi trong giới chuyên gia.
Một số chuyên gia cho rằng việc chính quyền Trump đưa ra các chính sách bất lợi và loại bỏ nhiều chích sách thân thiện với ôtô điện là “thảm họa” đối với Tesla. Mặt khác, một số chuyên gia lại nhận định sự hiện diện của ông Musk ở Nhà Trắng sẽ mang lại cú huých cho Tesla - công ty đặt cược tương lai vào công nghệ tự lái và robot.
“Câu chuyện tương lai của Tesla sẽ là công nghệ tự lái và robot. Chúng tôi chưa bao giờ xem Tesla là một công ty ô tô”, nhà phân tích cấp cao Dan Ives của công ty dịch vụ tài chính Wedbush nhận xét. “Việc ông Trump trở lại Nhà Trắng sẽ thay đổi đáng kể môi trường dành cho xe tự lái”.
Ông Ives cho rằng chính phủ sẽ có lộ trình cho xe tự lái và “canh bạc lớn nhất chính là canh bạc mà ông Musk đặt cược vào Tổng thống Trump”.
Tuy vậy, không phải chuyên gia và nhà đầu tư nào cũng đồng tình với quan điểm này. Ông Ros Gerber, CEO công ty đầu tư Gerber Kawasaki, cho biết công ty của ông hiện nắm khoảng 280.000 cổ phiếu Tesla, giảm một nửa so với thời điểm giá cổ phiếu này lập kỷ lục.
“Tôi không biết Tesla sẽ đi về đâu bởi vì thực tế là câu chuyện ô tô tự lái chưa thành công”, ông Gerber nhận xét. “Với chiếc xe bán tải điện Tesla Cybertruck, tôi thực sự không thể lái quá 5 phút. Còn xe tự lái Waymos thì khiến tôi bối rối đến phát điên. Tôi cho rằng chúng ta chưa đạt được trình độ cần thiết. Mọi người sẽ không mua những chiếc xe đó”.
Dữ liệu cho thấy doanh số của Tesla đã giảm mạnh tại nhiều quốc gia châu Âu, trong đó riêng tại Đức trong hai tháng đầu năm nay giảm 60% so với cùng kỳ năm trước.
Tại Mỹ, thị trường ô tô điện cũng đối mặt sóng gió khi ông Trump muốn “loại bỏ những trợ cấp bất công và sự méo mó thị trường mà chính phủ tạo ra có lợi cho xe điện”.
“Nếu ông Trump loại bỏ khoản hỗ trợ tín dụng liên bang 7.500 USD cho khách mua xe điện, mỗi chiếc xe Tesla sẽ đắt hơn 7.500 USD. Điều này tác động rất lớn với Tesla bởi khoảng 60% người Mỹ không đủ khả năng chi trả cho một hóa đơn ngoài dự kiến trị giá trên 600 USD”, ông Gordon Johnson, nhà phân tích của công ty nghiên cứu GLJ Research, cho biết.
Trên thực tế, nguồn thu quan trọng hàng đầu của Tesla hiện là tín chỉ carbon. Theo quy định ở cả cấp liên bang và tiểu bang Mỹ, các nhà sản xuất ô tô phải tuân thủ quy định giảm phát thải hoặc phát thải bằng 0. Nếu không đạt hạn mức để tuân thủ quy định này, họ sẽ phải mua tín chỉ từ các công ty khác. Vì Tesla chỉ sản xuất xe điện nên công ty này có dòng tiền lớn từ việc bán tín chỉ cho các nhà sản xuất ô tô truyền thống.
Năm 2024, hoạt động này mang về cho Tesla 2,7 tỷ USD. Dù đây là một con số nhỏ so với doanh thu 97,7 tỷ USD của công ty năm ngoài, phần lớn dòng tiền tự do của Tesla đến từ tín chỉ carbon.
“Theo phân tích của chúng tôi, nếu bỏ khoản tín chỉ này ra khỏi bảng cân đối kế toán, dòng tiền tự do của Tesla sẽ âm”, ông Johnson cho biết.
Tesla cũng gặp bất lợi sau khi ông Trump ký sắc lệnh yêu cầu ngừng giải ngân cho chương trình phát triển hạ tầng sạc pin xe điện của chính quyền Tổng thống Joe Biden hồi tháng 1. Tesla được nhận khoảng 6% tổng mức ngân sách dành cho chương trình và đến nay đã được giải ngân khoảng 31 triệu USD.
Nằm trong nỗ lực thể hiện sự ủng hộ đối với ông Musk, ông Trump ngày 11/3 đã biến bãi cỏ phía Nam Nhà Trắng thành nơi trưng bày ô tô Tesla tạm thời. Tesla đã đưa 5 chiếc xe đến đây để ông Trump đích thân xem xét.
Sự kiện diễn ra vài giờ sau khi vị Tổng thống chia sẻ trên mạng xã hội Truth Social rằng ông dự định mua một chiếc Tesla để ủng hộ ông Musk và công ty. Nhận xét với truyền thông tại sự kiện, ông Trump nói rằng xe điện Tesla có thiết kế "tuyệt đẹp" và muốn mua một chiếc.
Giới chuyên gia cho rằng sự ủng hộ công khai của Tổng thống dành cho Tesla và ông Musk trên thực tế sẽ phản tác dụng. Dù giá cổ phiếu Tesla tăng nhẹ sau hai phiên đầu tuần sụt mạnh nhờ sự kiện trên, công ty này vẫn bị chỉ trích vì nhận được sự ưu ái và đặc quyền bất công từ chính quyền.
Trước đó, nhiều cuộc biểu tình và đập phá tại nhiều cửa hàng của Tesla diễn ra trên khắp nước Mỹ để phản đối việc ông Musk tham gia nỗ lực cắt giảm chi phí và sa thải công chức gây xáo trộn lớn của chính quyền Trump.