Tranh luận xung quanh hệ số lương đặc thù với nhà giáo

Đây được coi là một bước đi nhằm tiến tới thực hiện chủ trương “lương nhà giáo cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”, nhưng cũng đang làm dấy lên nhiều ý kiến tranh luận.

Theo dự thảo, hệ số lương đặc thù sẽ được áp dụng theo các mức khác nhau, với ưu tiên rõ rệt cho giáo viên mầm non và các đối tượng dạy học trong môi trường đặc biệt.

Cụ thể, Giáo viên mầm non: hưởng hệ số lương đặc thù 1,25 so với hệ số lương hiện hưởng. Các chức danh nhà giáo khác: hưởng hệ số 1,15. Nhà giáo giảng dạy tại trường, lớp dành cho người khuyết tật; trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập; trường phổ thông liên cấp nội trú tiểu học, THCS vùng biên giới đất liền: hưởng hệ số 1,2.

Nhà giáo giảng dạy trẻ mầm non khuyết tật tại các cơ sở hòa nhập, chuyên biệt: hưởng hệ số 1,3. Hệ số này chỉ dùng để tính mức lương, không dùng để tính phụ cấp. Công thức được nêu rõ: Mức lương thực hiện từ 1.1.2026 = Mức lương cơ sở x Hệ số lương hiện hưởng x Hệ số lương đặc thù.

Theo Bộ GDĐT, quy định này không phá vỡ cấu trúc hệ thống tiền lương hiện hành, đồng thời vẫn có thể chuyển đổi thuận lợi khi áp dụng chính sách tiền lương mới trong tương lai.

Bà Nguyễn Lệ Hằng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh Xuân Nam, Phường Thanh Liệt, TP Hà Nội cho biết: "Đây là một đề xuất rất có ý nghĩa, nếu được thông qua, hệ số lương đặc thù sẽ thể hiện sự quan tâm của nhà nước và xã hội đối với đội ngũ giáo viên - những người đang đóng góp trực tiếp vào việc đào tạo thế hệ tương lai. Chính sách này sẽ góp phần nâng cao đời sống, là động lực để giáo viên yên tâm gắn bó với nghề, đồng thời thu hút được nhiều nhân lực chất lượng cao vào ngành. Tôi tin đây là bước tiến phù hợp, cần được sớm triển khai."

Không chỉ các thầy cô, chính quyền cơ sở cũng nhìn nhận đây là một chính sách quan trọng để giữ chân và thu hút người giỏi vào ngành giáo dục.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Liệt, TP Hà Nội cho biết: "Các nhà giáo cần có hệ số lương riêng, khung bảng lương riêng để các thầy cô có thu nhập chính đáng từ tiền lương, yên tâm công tác, có điều kiện nghiên cứu, phục vụ cho việc giảng dạy ngày càng tốt hơn."

Tuy nhiên, theo Bộ Nội vụ tổng tiền lương và các chế độ phụ cấp của nhà giáo hiện nay thực tế đã ở mức cao so với các ngành sự nghiệp khác; việc bổ sung hệ số lương đặc thù riêng cho nhà giáo là “chưa có cơ sở pháp lý” và cần cân nhắc để không tạo ra sự bất hợp lý mới trong hệ thống.

Từ phía cơ quan chuyên môn của Bộ GDĐT, quan điểm thận trọng cũng được nhấn mạnh.

Ông Vũ Minh Đức, Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ GDĐT cho biết: "Hiện Bộ GD ĐT đang xây dựng nghị định hướng dẫn về chính sách tiền lương theo quy định của Luật Nhà giáo, trong đó lương nhà giáo cao nhất trong thang bảng lương hành chính sự nghiệp theo đó lương nhà đang xây dựng và xin ý kiến rộng rãi. Tuy nhiên, để thực hiện lương nhà giáo cao nhất trong thang bảng lương hành chính sự nghiệp phải nằm trong chính sách tổng thể chung về cải cách tiền lương. Hy vọng đề xuất của Bộ nếu được chính phủ thông qua thì trong thời gian tới cũng là một động lực để đời sống giáo viên, yên tâm, gắn bó với nghề."

Bà Trần Thị Thanh Hoa, Hiệu trưởng Trường THCS Quảng An, phường Tây Hồ, TP Hà Nội cho biết: "Các cấp lãnh đạo đã nghiên cứu rất kỹ các chủ trương cho ngành giáo dục. Chúng tôi tin tưởng vào những quyết sách luôn ưu ái, quan tâm đến nhà giáo, đó là điều kiện để thúc đẩy chúng tôi cố gắng hơn. Đó là mong muốn, nhưng bên cạnh đó cũng phải nhìn sang các ngành nghề đặc thù khác, phải cân đối giữa các ngành, tránh tạo ra những so sánh, chênh lệch mới."

Trong khi chờ đợi một cuộc cải cách tiền lương tổng thể cho toàn bộ khu vực công, đề xuất “hệ số lương đặc thù nhà giáo” được coi là một giải pháp tình thế nhưng cần thiết, nhằm từng bước tiệm cận chủ trương “lương nhà giáo cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”.

Song để chính sách đi vào cuộc sống một cách bền vững, hài hòa, vẫn cần thêm những tính toán kỹ lưỡng, những cuộc đối thoại chính sách cởi mở, tiếp thu ý kiến từ nhiều phía, từ cơ quan quản lý, các chuyên gia, cho tới chính những người đang đứng lớp mỗi ngày.

Tuyết Nhung