Trao đổi kinh nghiệm khai thác và sử dụng hình ảnh bản quyền phục vụ xuất bản
Hoạt động của các nhà xuất bản có liên quan chặt chẽ đến công tác khai thác, sử dụng hình ảnh cho việc xuất bản, in ấn các xuất bản phẩm, do vậy việc trang bị những kiến thức cơ bản và chuyên sâu về khai thác và sử dụng hình ảnh có bản quyền cho đội ngũ làm việc trong môi trường xuất bản là một việc làm hết sức cần thiết trong thời điểm hiện nay.
Sáng 12/4, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tổ chức Hội thảo tập huấn khai thác và sử dụng hình ảnh bản quyền phục vụ xuất bản. Ông Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Nhà xuất bản dự và chủ trì hội thảo.
Cùng dự có bà Trần Thị Diễm Châu, đại diện DC2 Images, đại lý ủy quyền chính thức của Shutterstock tại Việt Nam; đại diện lãnh đạo Hội Xuất bản Việt Nam, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, các vụ chức năng của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, cùng đại diện các nhà xuất bản trong trong cả nước.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, việc sử dụng thế nào cho đúng quy định các tác phẩm được pháp luật bảo hộ bản quyền đang là vấn đề được mọi người rất quan tâm, nhất là trong thời đại kỷ nguyên số, công nghệ thông tin bùng nổ như hiện nay.
Ở Việt Nam, bản quyền và bản quyền hình ảnh được quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và các nghị định hướng dẫn thi hành, nhằm bảo vệ quyền lợi và tài sản trí tuệ của các tác giả, ngăn chặn hành vi sử dụng trái phép với mục đích cá nhân hay thương mại.
Tuy nhiên trên thực tế, tình trạng vi phạm bản quyền hình ảnh đang diễn ra rất phổ biến, dưới nhiều hình thức và có xu hướng ngày càng phức tạp bởi nó diễn ra chủ yếu trên không gian mạng. Điều đó gây ra những thiệt hại lớn về mặt kinh tế, hơn thế, còn mang lại những tổn hại về mặt tinh thần cho chủ sở hữu nếu những hình ảnh đó được sử dụng vào những mục đích không lành mạnh.
Theo thống kê, Việt Nam đứng thứ 3 trong khu vực và thứ 9 trên thế giới về tỷ lệ vi phạm bản quyền, trong đó 80% vi phạm diễn ra trên các nền tảng số, khiến Việt Nam thiệt hại khoảng 350 triệu USD, tương đương 7.000 tỷ đồng (số liệu năm 2022).
Ông Nguyễn Thái Bình cho biết, là cơ quan xuất bản chính trị của Đảng và Nhà nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật có hai nhiệm vụ quan trọng là tổ chức biên tập, xuất bản sách chính trị, lý luận, pháp luật và tổ chức nghiên cứu khoa học xuất bản.
Các nhà xuất bản khác cũng có những nhiệm vụ, chức năng riêng và đối tượng bạn đọc, lĩnh vực phục vụ riêng. Nhưng tựu chung, các nhà xuất bản trên cả nước đều có những hoạt động liên quan chặt chẽ đến công tác khai thác, sử dụng hình ảnh cho việc xuất bản, in ấn các xuất bản phẩm.
Do đó, việc nâng cao nhận thức, trang bị cho cán bộ, biên tập viên, viên chức và người lao động đang làm việc tại môi trường xuất bản những kiến thức cơ bản và chuyên sâu về vấn đề khai thác và sử dụng hình ảnh có bản quyền, là một việc làm hết sức cần thiết trong thời điểm hiện nay.
Buổi tập huấn được tổ chức với sự phối hợp chặt chẽ của phía Shutterstock - một đơn vị sở hữu và cung cấp hình ảnh bản quyền lớn trên thế giới, với đại diện tại Việt Nam là Công ty TNHH Ảnh Việt (DC2 Images).
Đại diện DC2 Images đã có những chia sẻ về quy trình đăng ký giấy phép sử dụng hình ảnh phục vụ cho doanh nghiệp, các quyền và nghĩa vụ liên quan; quy trình đăng ký giấy phép sử dụng hình ảnh phục vụ xuất bản; hướng dẫn quy trình khai thác hình ảnh Shutterstock phục vụ cho việc xuất bản…
Trao đổi kinh nghiệm về bảo vệ bản quyền đối với các xuất bản phẩm, bà Trần Thị Diễm Châu cho biết, các xuất bản phẩm có thể được bảo vệ bản quyền bằng chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả, được cấp bởi Cục Bản quyền tác giả, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
“Chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả có ý nghĩa quan trọng, giống tờ giấy khai sinh cho tác phẩm của chúng ta. Để có cơ sở về pháp lý cho bất cứ phản ánh nào liên quan bản quyền, phải có giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả”, đại diện Shutterstock tại Việt Nam cho hay.
Bên cạnh đó, có thể bảo vệ bản quyền thông qua đăng ký giấy phép xuất bản, đây là một thủ tục bắt buộc theo quy định của Luật Xuất bản trước khi xuất bản một ấn phẩm. Đăng ký giấy phép xuất bản giúp dễ dàng hơn trong việc quản lý hoạt động xuất bản và bảo vệ bản quyền…