Trẻ bị vẹo cột sống gây biến dạng phổi, lồng ngực, mạch máu, suy hô hấp

PGS.TS Đinh Ngọc Sơn khám cho cháu bé 12 tuổi bị vẹo cột sống nặng

Những biến chứng nặng nề do vẹo cột sống

Cháu Nguyễn Thị H. (13 tuổi, ở Hà Nội) được đưa đến khám tại Khoa Phẫu thuật Cột sống Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (BV Việt Đức) sáng nay (26/4). Lưng bé cong hình chữ S, khiến em thấp đi nhiều so với tuổi đang dậy thì.

Chia sẻ với VietTimes về ca bệnh này, PGS.TS Đinh Ngọc Sơn - Trưởng khoa Phẫu thuật Cột sống, chuyên gia hàng đầu về mổ vẹo cột sống cho biết cháu H. bị vẹo cột sống với góc 84 độ, cột sống biến dạng, dính đốt sống và cháu còn bị tổn thương liên nhĩ, viêm phổi, rối loạn chức năng hô hấp.

Theo PGS Sơn, nếu cháu H. được phát hiện sớm, lúc góc vẹo chưa nhiều có thể kiểm soát được. Còn với tình trạng nặng như hiện nay là khó, vì cháu còn mắc nhiều bệnh. Dù có phải mổ thì sau đó cháu chỉ có thể cải thiện được 50% là nhiều.

Cháu N.B.N (14 tuổi, ở Nam Định) bị vẹo với góc 78 độ. Cháu không thể đứng thẳng người. BS Sơn dự kiến ca mổ của N. không dễ dàng.

Bé V.T.L. (4 tuổi, Hà Nội) được phát hiện vẹo cột sống từ khi 2 tuổi nhưng do đưa đến BV không có chuyên khoa, nên cháu chỉ được theo dõi và nay mới đến BV Việt Đức.

Cháu bé 5 tuổi nổi bướu vì bị vẹo cột sống

PGS.TS Đinh Ngọc Sơn phát hiện cháu bị dị tật nhiều đốt sống, vẹo cong lệch 1 bên, nhưng chưa thể mổ. Là chuyên gia có kinh nghiệm trong mổ vẹo cột sống, PGS Sơn quyết định lựa chọn phương án bó bột để kiểm soát bệnh, không để nặng thêm, chờ đến tuổi cháu phát triển tốt hơn xương, tim, phổi, sẽ dùng nẹp tăng trưởng định hướng. Mỗi đợt bó bột của cháu từ 4-6 tháng.

Trước đây, khi sử dụng nẹp tăng trưởng, sau 8-9 tháng bác sĩ sẽ phải nới khoảng 1,5 cm cho xương của trẻ phát triển, rồi chốt lại, nên có bệnh nhân phải mất 9-10 lần nới nẹp. Nhưng với nẹp tăng trưởng định hướng, nẹp sẽ tự giãn khi cột sống của trẻ phát triển, nên 4-5 năm mới phải giãn nẹp.

Tỷ lệ học sinh bị vẹo cột sống tới 7-9%

Theo PGS.TS Đinh Ngọc Sơn, gù vẹo cột sống là bệnh phổ biến ở trẻ với tỷ lệ mắc khoảng 0,5 – 1% dân số. Riêng trong học sinh, khám sàng lọc đã phát hiện 7-9% số cháu mắc. Nhiều trường hợp không rõ nguyên nhân hoặc xuất phát từ yếu tố bẩm sinh, bệnh lý thần kinh – cơ, hoặc thói quen sinh hoạt sai tư thế kéo dài.

Kết quả chụp phim cho thấy cột sống của bệnh nhi bị cong vẹo nặng

Bệnh gù vẹo cột sống diễn biến rất nhanh, chỉ sau 1-2 năm các cháu không đi khám, là góc vẹo có thể đã tăng 10-20 độ, gây ra các biến chứng nghiêm trọng như biến dạng cột sống, nội tạng trong ổ bụng không phát triển, ảnh hưởng đến phổi, lồng ngực, mạch máu, thậm chí gây suy hô hấp.

Ngoài ra, bệnh còn tác động đến ngoại hình và tâm lý trẻ, khiến các em thiếu tự tin, gặp khó khăn trong giao tiếp, học tập.

Có gia đình chủ quan, để con bị nặng tới mức vẹo ở góc 120-130 độ, nên việc mổ cũng rất phức tạp và thời gian nằm viện hàng tháng. Đáng lưu ý khi có những cháu ở ngay Hà Nội, gần các bệnh viện lớn, chuyên khoa sâu, nhưng đã để con bị nặng mới đến gặp bác sĩ

PGS Sơn khuyến cáo: Khi thấy trẻ có dấu hiệu vai không cân bằng, cúi xuống trước có bướu sườn, bướu lưng, bướu ngực, cần đưa trẻ đi khám gù vẹo cột sống. Vì việc phát hiện sớm đóng vai trò then chốt trong điều trị hiệu quả, giúp tránh phải phẫu thuật và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Một bệnh nhi bị vẹo cột sống

BV Việt Đức là nơi đầu tiên trong cả nước phẫu thuật vẹo cột sống, cũng là đơn vị đầu tiên ở Đông Nam Á phẫu thuật cột sống bằng robot định vị chính xác. BV có các chuyên gia giỏi, giàu kinh nghiệm, không ngừng cập nhật những thiết bị y tế hiện đại như robot phẫu thuật, thiết bị giám sát thần kinh trong mổ.

Để giúp các cháu bé được sàng lọc và phát hiện sớm bệnh gù vẹo cột sống, PGS Sơn cho biết BV Việt Đức sẽ tổ chức chương trình khám, tư vấn và chụp X-quang miễn phí trong 2 ngày 10/5 và 11/5/2025. Đây là chương trình thường niên do Khoa Phẫu thuật Cột sống thực hiện với các chuyên gia hàng đầu trong nước.

Thanh Hằng